Τα τρία μεγάλα «αν» για τον Αλέξη Τσίπρα

Βγάζοντας από τη μέση στείρους δογματισμούς θα πρέπει να πούμε ότι δεδομένων των υπαρκτών οικονομικών συνθηκών ελάχιστοι θα μπορούσαν ρεαλιστικά να διαφωνήσουν με το περιεχόμενο της λίστας μεταρρυθμίσεων που παρουσιάστηκε χθες από την ελληνική κυβέρνηση, κι έγινε αποδεκτή από τους δανειστές.

Με μια φράση θα μπορούσε κάποιος να μιλήσει για ρεαλισμό… σοσιαλδημοκρατικού τύπου, από εκεί που δεν(;) τον περιμέναμε. Προφανώς με την εκτίμηση αυτή ουδόλως θα συμφωνήσουν τα ακροαριστερά στοιχεία του ΣΥΡΙΖΑ, στο βαθμό που επιμένουν σε πολιτικές εξόχως ανεδαφικές, θαυμάζοντας επιτεύγματα του πάλαι ποτέ σοσιαλκομμουνιστικού ιδεώδους.

Εντούτοις η λίστα αυτή δεν είναι τίποτε παραπάνω από μια σειρά δεσμεύσεων, χωρίς συγκεκριμένο υπόβαθρο, που απέχουν ακόμη πάρα πολύ από τη δοκιμή της πράξης.

Τόσο η κυβέρνηση λοιπόν όσο και ο αδιαμφισβήτητος ηγέτης της ο Αλέξης Τσίπρας βρίσκονται τώρα αντιμέτωποι με τρία μεγάλα «αν»: 

-Αν θα καταφέρουν να ξεπεράσουν τους εσωκομματικούς κραδασμούς και να διατηρήσουν τη συνεκτικότητα του κόμματος, μεταλλάσσοντάς το στην πορεία σε έναν προοδευτικό παράγοντα μετασχηματισμού της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας, ώστε: α) Να διατηρήσουν τη στήριξη της συντριπτικής πλειονότητας εκείνων που το ψήφισαν. Όχι γιατί ήθελαν να γίνει η Ελλάδα… Βενεζουέλα, αλλά γιατί ήθελαν μια «αλλαγή σελίδας» στην ελληνική πολιτική σκηνή. Και β) να διεμβολίσουν ακόμη περισσότερο το χώρο του κέντρου και της κεντροαριστεράς, προκειμένου να υπάρξει στήριξη στη μεταρρυθμιστική προσπάθεια.

-Αν θα καταφέρουν να μετασχηματίσουν αυτή τη λίστα σε πραγματικά, αποτελεσματικά μέτρα, που θα επαναφέρουν την οικονομία σε τροχιά ανάπτυξης, θα βελτιώσουν τον κρατικό τομέα και τους θεσμούς, στηρίζοντας τον ιδιωτικό τομέα και ανακουφίζοντας την κοινωνία. Κάτι το οποίο προϋποθέτει όχι μόνο σύγκρουση με κορυφαία και ισχυρά συμφέροντα, αλλά και την πάλη με ευρύτερες συντεχνίες, σαφώς δε και με «αντιλήψεις» που έχουν εδραιωθεί εδώ και δεκαετίες.

-Αν θα καταφέρουν να δείξουν δείγματα για τα παραπάνω στους δανειστές, στο επόμενο χρονικό διάστημα 4 μηνών, προκειμένου να μπει πράγματι σε διαπραγμάτευση μια νέα συμφωνία που θα περιλαμβάνει μόνιμη μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων, ευνοϊκή ρύθμιση του χρέους, αλλά και επαναφορά μεγάλου μέρους της, εκ των πραγμάτων, απολεσθείσας εθνικής κυριαρχίας.

Εν ολίγοις, ο κ. Τσίπρας έχει σήμερα την ευκαιρία να συσπειρώσει το μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού λαού σε ένα πρόγραμμα «εθνικής ανάταξης», το οποίο κάλλιστα θα μπορούσε να ψηφιστεί από τη συντριπτική πλειοψηφία στη Βουλή. Να κάνει δηλαδή ό,τι δεν έκαναν όλοι οι προηγούμενοι.

Τα πρακτικά εμπόδια βεβαίως είναι τεράστια. Και δεν αφορούν μόνο την υφιστάμενη σύνθεση του κομματικού του μηχανισμού, ή τις αδυναμίες του ίδιου του κρατικού μηχανισμού και τα ποικιλόμορφα οργανωμένα συμφέροντα που θα αντισταθούν. Αφορούν επίσης την εδραιωμένη νοοτροπία σε μεγάλο μέρος της κοινής γνώμης, που περιμένει ματαίως όχι τη μετάβαση σε ένα καλύτερο -σταδιακά- μέλλον, αλλά την επιστροφή στο… παρελθόν.

Αν όμως -κι αυτό είναι το τελευταίο αν- τα καταφέρει, έστω και ως ένα βαθμό, να αλλάξει την Ελλάδα, μετά από μια κρίση που την κλόνισε συθέμελα, είναι πολύ πιθανό ότι θα καθιερωθεί στο πολιτικό σκηνικό για δεκαετίες.