Στο τραπέζι οι μεταγραφές στελεχών με... πληρωμή ρήτρας

Το κάνουν οι ποδοσφαιρικές ομάδες, γιατί να μην το κάνουν λοιπόν και οι εταιρείες; Γιατί να μη βάλουν κάποια τιμή στα στελέχη τους και να επιμένουν να πληρώσει το ίδιο το στέλεχος ή ένας υποψήφιος μελλοντικός του εργοδότης όταν ο συγκεκριμένος μάνατζερ θέλει να φύγει.

Η ιδέα αυτή θα μπορούσε χρησιμοποιηθεί γα να καταπολεμήσει το «λαθραίο» κυνήγι στελεχών με υψηλή εκπαίδευση, όπως είχε παλαιότερα προτείνει η βρετανική κυβέρνηση με το White Paper on Employment!

Ο φόβος αυτός θεωρείται μια από τις κύριες αιτίες για την ιδιαίτερα ελλιπή εκπαίδευση που δίνουν οι βρετανικές εταιρείες στα στελέχη τους. Περιέργως, λίγη είναι η εμπειρική έρευνα που έχει γίνει για να δείξει την πραγματική έκταση αυτού του προβλήματος. Πάντως, το γεγονός ότι θεωρείται από πολλούς ως πρόβλημα είναι αρκετό για να δικαιολογήσει τον χαρακτηρισμό.

Μπορεί απλά οι εργοδότες να βρίσκουν έτσι μια εύκολη δικαιολογία για την ανεπαρκή εκπαίδευση που παρέχουν. Οι έρευνες δείχνουν ότι πάνω από το 1/3 των εργοδοτών, αναφέρουν τον κίνδυνο της απώλειας των στελεχών σαν ένα λόγο που δεν τα εκπαιδεύουν. Αληθεύει επίσης ότι παρέχεται υψηλή εκπαίδευση στους κλάδους που η δυνατότητα της μεταφοράς ικανοτήτων είναι χαμηλή, π.χ. στην πυρηνική βιομηχανία, ή την εκπαίδευση.

Οι εργοδοτικές ενώσεις συνήθιζαν να τηρούν συμφωνίες μεταξύ των μελών τους, να μην παίρνουν ο ένας τα στελέχη του άλλου. Αλλά οι συμφωνίες αυτές, καθώς κι οι ίδιες οι ενώσεις είναι ντεμοντέ. Με αυξημένη τη συνειδητότητα γύρω από τη σημασία και το κόστος της εκπαίδευσης, έχουν αρχίσει να εμφανίζονται οι πρώτες εκτιμήσεις για το κόστος του «λαθροκυνηγίου» στελεχών.

Ο Greg CIark, από το Business Performance Group του London School of Economics, έχει υπολογίσει ότι το μέσο κόστος απώλειας ενός μέσου στελέχους είναι 70.000 στερλίνες. Στο ποσό αυτό καταλήγει, ανεβάζοντας το κόστος της πρόσληψης, της τυπικής και άτυπης εκπαίδευσης, καθώς και την καμπύλη μάθησης του στελέχους.

Ο Sig Prais, από το- National lnstitute of Economic and Social Research, σημειώνει ότι ο απλούστερος τρόπος για να σταματήσει κανείς αυτό το λαθραίο κυνήγι είναι να ακολουθήσει το παράδειγμα της Γερμανίας, πληρώνοντας στα υπό εκπαίδευση στελέχη τόσο χαμηλό μισθό ώστε η εταιρία να έχει κάποιο κίνητρο να τα εκπαιδεύει.

Αναζητώντας... εμπόδια

Αλλά καθώς αυτό φαίνεται μάλλον αδύνατο, η καλύτερη εναλλακτική λύση μοιάζει να είναι η όρθωση εμποδίων στους «λαθροκυνηγούς» των εκπαιδευμένων στελεχών. Το Εργατικό Κόμμα της Μεγάλης Βρετανίας έχει καταλήξει στην ιδέα ενός «δασμού» εκπαίδευσης, σύμφωνα με την οποία οι εργοδότες που δεν δαπανούν τουλάχιστον το 0,5% του μισθολογίου τους στην εκπαίδευση θα πρέπει να συνεισφέρουν αυτό το ποσό σε ένα ειδικό ταμείο.

Αλλά η κυβέρνηση θέλει να εξετάσει το ενδεχόμενο είσπραξης ενός μέρους του κόστους εκπαίδευσης που έχουν οι εργοδότες, από εκείνα τα στελέχη που εγκαταλείπουν την εταιρεία προτού συμπληρωθεί μια δεδομένη χρονική περίοδος, μετά την παροχή της εκπαίδευσης αυτής.

Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι η νομική αβεβαιότητα που περιβάλλει το θέμα αυτό πρέπει να αποσαφηνιστεί και η όλη διαδικασία πρέπει να ενταχθεί στη δικαιοδοσία των εργατικών δικαστηρίων. Σε τέτοιες περιπτώσεις θα πρέπει μάλλον να πληρώνει ο «μικρός» εργοδότης, ή ο «μικρός» εργοδότης και το ίδιο το στέλεχος μαζί, σε κάποια αναλογία.

Πάντως, οι εργοδότες δεν δείχνουν ιδιαίτερο ενθουσιασμό για την ιδέα της ευρύτερης διάδοσης τέτοιων «εκπαιδευτικών» συμβολαίων, θεωρώντας ότι πρώτον, δεν είναι «δίκαιο» να εμποδίζει κανείς τη σταδιοδρομία ενός ανθρώπου, δεύτερον, ότι το λαθραίο κυνήγι είναι «πρόβλημα αντιλήψεων που δεν υπόκειται σε νομοθετικές ρυθμίσεις» και τρίτον, ότι κανείς δεν μπορεί να αποσπάσει ένα εκπαιδευμένο στέλεχος από μια «καλή» εταιρεία.

* Οικονομικός ρεπόρτερ