Η «διοικητική καινοτομία» πρόκληση και ευκαιρία για τις εταιρείες

Πέρα από την πανδημία, τον πόλεμο στην Ουκρανία, τον πληθωρισμό, τα προβλήματα της εφοδιαστικής αλυσίδας, τις ψηφιακές ανατροπές και την περιρέουσα αβεβαιότητα… υπάρχουν και οι άνθρωποι μέσα σε μια εταιρία. Είναι το ανθρώπινο κεφάλαιο της που και αυτό βιώνει συλλογικά και ατομικά τον κόσμο που αλλάζει, δεχόμενο πιέσεις από τους κερδοσκόπους της μη αλλαγής, αν όχι της οπισθοδρόμησης.

Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, πολύς λόγος γίνεται για τις καινοτομίες και ήδη έχουν χυθεί ωκεανοί μελάνης για να εξηγήσουν την χρησιμότητά τους. Ανεξάρτητα όμως από τις προϊόντικές και τεχνολογικές διαστάσεις της καινοτομίας, υπάρχει και η διοικητική της διάσταση. Και αυτή, τονίζει ο γνωστός γκουρού του μάνατζμεντ Γκάρυ Χάμελ, είναι όσο ποτέ άλλοτε σημαντική σήμερα.

Γιατί όμως; Πώς διαφέρει η διοικητική καινοτομία από τα άλλα είδη καινοτομιών; Πώς μπορεί η διοικητική καινοτομία να γίνει ισχυρός παράγοντας πρωταθλητισμού για μια επιχείρηση;

Στο παρόν σημείωμα, ο Γκάρυ Χάμελ, σημαντικός business thinker κατά τη Γουόλ Στρητ Τζέρναλ, εξηγεί το γιατί η καινοτομία στη διοίκηση έχει σημασία. Τονίζει:

«General Electric. DuPont. Procter & Gamble. Visa. Linux. Τι τις κάνει να ξεχωρίζουν; Τα καλά προϊόντα; Ναι. Το καλό προσωπικό; Σίγουρα. Οι καλοί ηγέτες; Συνήθως. Ωστόσο, εάν ψάξετε βαθύτερα, θα βρείτε έναν ακόμα πιο βασικό λόγο για την επιτυχία τους: την καινοτομία στη διοίκηση.

Στις αρχές του εικοστού αιώνα, η General Electric τελειοποίησε την πιο αξιοσημείωτη εφεύρεση του Thomas Edison, το εργαστήριο βιομηχανικής έρευνας. Η GE εφάρμοσε τη διοικητική πειθαρχία στη χαώδη διαδικασία της επιστημονικής ανακάλυψης και μέσα στα επόμενα 50 χρόνια κατοχύρωσε περισσότερες ευρεσιτεχνίες από οποιαδήποτε άλλη εταιρεία στην Αμερική. Μεγάλο μέρος της σημερινής αναγνωστικής ικανότητας της GE έχει τις ρίζες του σε εκείνο το εξαιρετικό επίτευγμα.

Η DuPont υπήρξε πρωτοπόρος στην ανάπτυξη τεχνικών για τον προϋπολογισμό επενδύσεων όταν εισήγαγε τη χρήση του υπολογισμού της απόδοσης επενδύσεων το 1903. Μερικά χρόνια αργότερα, η εταιρεία ανέπτυξε επίσης ένα τυποποιημένο τρόπο για τη σύγκριση της απόδοσης των πολυάριθμων τμημάτων προϊόντων της. Αυτές οι καινοτομίες, μεταξύ άλλων, συνέβαλαν ώστε η DuPont να γίνει ένας από τους βιομηχανικούς κολοσσούς της Αμερικής.

Η εξέχουσα θέση της Procter & Gamble στον κλάδο των συσκευασμένων προϊόντων έχει τις ρίζες της στις αρχές της δεκαετίας του 1930, όταν η εταιρεία άρχισε να επισημοποιεί την προσέγγισή της στο brand management. Τις δεκαετίες που ακολούθησαν, η P&G ανέπτυξε σταθερά την πρώιμη επιτυχία της στη δημιουργία αξίας από άυλα περιουσιακά στοιχεία. Το χαρτοφυλάκιο προϊόντων της P&G περιλαμβάνει 16 μάρκες με πωλήσεις άνω του ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων ετησίως.

Η Visa, η πρώτη σχεδόν εικονική εταιρεία στον κόσμο, οφείλει την επιτυχία της στις οργανωτικές καινοτομίες. Όταν οι ιδρυτικές τράπεζες της Visa συνέστησαν μια κοινοπρακτική ένωση στις Ηνωμένες Πολιτείες στις αρχές της δεκαετίας του 1970, έθεσαν τα θεμέλια για μια από τις πιο διαδεδομένες μάρκες στον κόσμο. Σήμερα, η Visa είναι ένας παγκόσμιος χρηματοοικονομικός ιστός, που συνδέει πάνω από 21.000 πιστωτικά ιδρύματα και 1,3 δισεκατομμύρια κατόχου πιστωτικών καρτών.

Το Linux, το λειτουργικό σύστημα υπολογιστών, είναι το πιο γνωστό παράδειγμα μιας πρόσφατης καινοτομίας στη διοίκηση, της ανάπτυξης ανοιχτής πλατφόρμας. Βασισμένη σε άλλες καινοτομίες όπως η γενική άδεια χρήσης και τα online εργαλεία συνεργασίας, η ανάπτυξη ανοικτής πλατφόρμας αποδείχθηκε ένας ιδιαίτερα αποτελεσματικός μηχανισμός για την προσέλκυση και το συντονισμό των προσπαθειών ατόμων από διάφορες περιοχές της γης. »

Από τις πιο πάνω περιπτώσεις αλλά και από άλλες λιγότερο γνωστές, προκύπτει ότι σε εποχές μεγάλων προβλημάτων και αβεβαιότητας, η ανορθόδοξη σκέψη, οι φρέσκες αρχές και η περιθωριακή σοφία, γίνονται πολλαπλασιαστές ανθρώπινης δημιουργικότητας, που είναι και η βασική προϋπόθεση για κάθε είδους καινοτομία. Είναι όμως ευχερές και εύκολο μια επιχείρηση να περάσει από μια διοικητική φάση σε άλλη χωρίς τριβές αν όχι δραματικές συγκρούσεις;

* Στο επόμενο άρθρο μας θα εξετάσουμε τι είναι η διοικητική καινοτομία και ποια η διαφορά της από παραδοσιακές μεθόδους διοίκησης.