Πράσινη μετάβαση και ατομική ευθύνη: 10 καθημερινοί τρόποι να αλλάξουμε τον πλανήτη

Τα στοιχεία είναι αδιάψευστα: Αν δεν ενεργήσουμε άμεσα για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, δεν θα μπορέσουμε να αποτρέψουμε τις χειρότερες συνέπειες της κλιματικής αλλαγής.

Ο κόσμος είναι ήδη 1,2°C θερμότερος από την προβιομηχανική εποχή και κάθε κλάσμα της αύξησης μετράει. Έρευνες δείχνουν ότι με 2°C υπερθέρμανσης θα έχουμε πιο έντονες ξηρασίες, πιο καταστροφικές πλημμύρες, περισσότερες πυρκαγιές και καταιγίδες.

Όπως είπε ο γενικός γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες στην πρόσφατη Διάσκεψη για την Κλιματική Αλλαγή του ΟΗΕ (COP26), «ο εύθραυστος πλανήτης μας κρέμεται από μια κλωστή. Εξακολουθούμε να χτυπάμε την πόρτα της κλιματικής καταστροφής. Είναι καιρός να μεταβούμε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης — διαφορετικά η πιθανότητα να φτάσουμε στο καθαρό μηδέν θα είναι μηδενική η ίδια».

Η προοπτική μπορεί να φαίνεται καταθλιπτική. Ωστόσο, υπάρχουν πολλά ακόμα που μπορούμε να κάνουμε ατομικά για να την αλλάξουμε. Ακολουθούν 10 τρόποι με τους οποίους μπορείτε να γίνετε οι ίδιοι μέρος της κλιματικής λύσης:

1. Διαδώστε το

Ενθαρρύνετε τους φίλους, την οικογένεια και τους συναδέλφους σας να μειώσουν τη ρύπανση. Γίνετε μέλος του παγκόσμιου κινήματος που έχει στόχο να εμπνεύσει 1 δισεκατομμύριο ανθρώπους να κάνουν πρακτικά βήματα και να προκαλέσουν τους ηγέτες να ενεργήσουν πιο τολμηρά για το κλίμα. Σύμφωνα με τους διοργανωτές της πλατφόρμας, εάν 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι αναλάμβαναν δράση, θα μπορούσαν να μειωθούν έως και 20% οι παγκόσμιες εκπομπές άνθρακα. Εγγραφείτε στην καμπάνια #ActNow του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή και τη βιωσιμότητα και προσθέστε τη φωνή σας στο παγκόσμιο αίτημα.

2. Ασκήστε πολιτική πίεση

Δικτυωθείτε σε τοπικές πολιτικές ή επιχειρηματικές πρωτοβουλίες που υποστηρίζουν τις προσπάθειες για μείωση των εκπομπών και της ρύπανσης από άνθρακα. Το #ActNow Speak Up και το Count Us In μπορούν να σας συμβουλεύσουν πώς να το κάνετε αυτό. Επιλέξτε ένα περιβαλλοντικό ζήτημα που σας ενδιαφέρει και προσπαθήστε να κανονίσετε μια συνάντηση με κάποιον τοπικό αντιπρόσωπο. Η φωνή σας αξίζει να ακουστεί. Εάν η ανθρωπότητα θέλει να πετύχει στην αντιμετώπιση της κλιματικής έκτακτης ανάγκης, οι πολιτικοί πρέπει να είναι μέρος της λύσης. Είναι στο χέρι όλων μας.

3. Μετακινηθείτε διαφορετικά

Οι μεταφορές ευθύνονται για περίπου το 25% του συνόλου των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Πολλές κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο εφαρμόζουν πολιτικές για την απανθρακοποίηση των ταξιδιών. Ξεκινήσετε κι εσείς: Αφήστε το αυτοκίνητο και προτιμήστε το περπάτημα ή το ποδήλατο. Εάν οι αποστάσεις είναι πολύ μεγάλες, επιλέξτε μέσα μαζικής μεταφοράς, κατά προτίμηση ηλεκτρικά. Κι αν πρέπει τελικά να επιλέξετε το Ι.Χ., προσφερθείτε για μετακινήσεις με παρέα, ώστε να κυκλοφορούν λιγότερα αυτοκίνητα. Ακόμη καλύτερα, αγοράστε ηλεκτρικό αυτοκίνητο και μειώστε τις πτήσεις μεγάλων αποστάσεων.

4. Εξοικονομήστε ενέργεια

Εάν μπορείτε, μεταβείτε σε πάροχο μηδενικών εκπομπών άνθρακα ή ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Τοποθετήστε ηλιακούς συλλέκτες στη στέγη σας. Χαμηλώστε τη θέρμανση έναν ή δύο βαθμούς, κλείστε φώτα και συσκευές όταν δεν τις χρησιμοποιείτε. Μονώστε την οροφή σας: θα είστε πιο ζεστοί τον χειμώνα, πιο δροσεροί το καλοκαίρι και επίσης θα εξοικονομήσετε χρήματα.

5. Τροποποιήστε τη διατροφή σας

Καταναλώνετε περισσότερα τρόφιμα φυτικής προέλευσης – το σώμα σας και ο πλανήτης θα σας ευχαριστήσουν. Σήμερα, περίπου το 60% των καλλιεργήσιμων εκτάσεων χρησιμοποιείται για βοσκή ζώων και σε πολλές χώρες οι άνθρωποι καταναλώνουν περισσότερα τρόφιμα ζωικής προέλευσης απ’ όσα ωφελούν την υγεία τους. Οι φυτικές δίαιτες μπορούν να συμβάλουν στη μείωση ασθενειών όπως οι καρδιακές παθήσεις, το εγκεφαλικό, ο διαβήτης και ο καρκίνος.

6. Αγοράστε τοπικά προϊόντα, επιλέξτε το βιώσιμο shopping

Για να μειώσετε το αποτύπωμα άνθρακα του φαγητού σας, αγοράστε τοπικά και εποχιακά τρόφιμα. Θα βοηθήσετε μικρές επιχειρήσεις και αγροκτήματα στην περιοχή σας και θα μειώσετε τις εκπομπές ορυκτών καυσίμων που σχετίζονται με τη μεταφορά και την αποθήκευσή τους. Η αειφόρος γεωργία χρησιμοποιεί έως και 56% λιγότερη ενέργεια, δημιουργεί 64% λιγότερες εκπομπές και επιτρέπει μεγαλύτερα επίπεδα βιοποικιλότητας από τη συμβατική γεωργία. Δοκιμάστε να καλλιεργήσετε τα δικά σας φρούτα, λαχανικά και βότανα. Μπορείτε να τα φυτέψετε σε κήπο, σε μπαλκόνι ή ακόμα και σε περβάζι. Φτιάξτε έναν κοινοτικό κήπο στη γειτονιά σας προσκαλώντας κι άλλους.

7. Μην πετάτε φαγητό

Το ένα τρίτο όλων των παραγόμενων τροφίμων ξοδεύεται άσκοπα. Σύμφωνα με το Food Waste Index Report του ΟΗΕ, οι άνθρωποι παγκοσμίως σπαταλούν 1 δισ. τόνους τροφίμων κάθε χρόνο, που αντιπροσωπεύει περίπου το 8-10% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Αποφύγετε τη σπατάλη αγοράζοντας μόνο ό,τι χρειάζεστε. Επωφεληθείτε από κάθε βρώσιμο μέρος των τροφίμων που αγοράζετε. Μετρήστε τα μεγέθη των μερίδων πριν μαγειρέψετε, αποθηκεύστε σωστά τα τρόφιμα (χρησιμοποιήστε τον καταψύκτη σας), γίνετε δημιουργικοί με τα υπολείμματα, μοιραστείτε τα περισσεύματα με φίλους και γείτονες και αναζητήστε τοπικά προγράμματα για μοίρασμα φαγητού. Φτιάξτε λίπασμα από μη βρώσιμα υπολείμματα και χρησιμοποιήστε το στον κήπο σας. Η κομποστοποίηση είναι μία από τις καλύτερες επιλογές για τη διαχείριση των οργανικών απορριμμάτων, ενώ παράλληλα μειώνονται οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις.

8. Ντυθείτε (κλιματικά) έξυπνα

Η βιομηχανία της μόδας ευθύνεται για το 8-10% των παγκόσμιων εκπομπών άνθρακα – περισσότερο από όλες τις διεθνείς πτήσεις και θαλάσσιες μεταφορές μαζί – ενώ η ταχύτητα της μόδας έχει δημιουργήσει μια κουλτούρα απόρριψης που οδηγεί γρήγορα τα ρούχα σε χωματερές. Αλλά μπορούμε να το αλλάξουμε αυτό. Αγοράστε λιγότερα νέα ρούχα και φορέστε τα περισσότερο. Αναζητήστε βιώσιμες ετικέτες και χρησιμοποιήστε υπηρεσίες ενοικίασης για ειδικές περιστάσεις, αντί να αγοράζετε κομμάτια που θα φορεθούν μόνο μία φορά. Ανακυκλώστε τα αγαπημένα σας ρούχα και επιδιορθώστε τα όταν είναι απαραίτητο.

9. Φυτέψτε δέντρα

Κάθε χρόνο καταστρέφονται περίπου 12 εκατ. εκτάρια δάσους και αυτή η αποψίλωση, μαζί με τη γεωργία και άλλες αλλαγές στη χρήση γης, είναι υπεύθυνη για περίπου το 25% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Μπορούμε όλοι να συμβάλουμε στην αντιστροφή αυτής της τάσης φυτεύοντας δέντρα, είτε μεμονωμένα είτε ως μέρος μιας συλλογικότητας. Για παράδειγμα, η πρωτοβουλία Plant-for-the-Planet επιτρέπει στους ανθρώπους να κάνουν χορηγίες δενδροφύτευσης σε όλο τον κόσμο.

10. Επικεντρωθείτε σε επενδύσεις φιλικές προς τον πλανήτη

Μπορεί κανείς να προωθήσει την αλλαγή ακόμη και μέσω αποταμιεύσεων και επενδύσεων, επιλέγοντας χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που δεν επενδύουν σε ρυπογόνες βιομηχανίες. Ήδη πολλά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα προσανατολίζονται σε περισσότερες ηθικές επενδύσεις, επιτρέποντάς σας να χρησιμοποιήσετε τα χρήματά σας σύμφωνα με τις περιβαλλοντικές σας αξίες. Μπορείτε να ρωτήσετε την τράπεζά σας σχετικά με τις υπεύθυνες πολιτικές της και να μάθετε ποια είναι η κατάταξή της σε σχετικές μετρήσεις.