Ο χρόνος μετρά αντίστροφα για την Ελλάδα!

"Όποιος φυλάει τα ρούχα του έχει τα μισά", λέει μια παροιμία. Αυτό ισχύει περισσότερο για την Ελλάδα, που βλέπει άλλους να παίρνουν τα μέτρα τους για τις επιπτώσεις μιας λύσης που αφορά κυρίως εκείνη.

Δημοσιεύθηκε: 6 Οκτωβρίου 2011 - 07:49

Dr Money

Ο χρόνος μετρά αντίστροφα για την Ελλάδα!

Η κίνηση των υπουργών Οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ζητήσουν από την Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή (EBA) να εξετάσει τις κεφαλαιακές ανάγκες των ευρωπαϊκών τραπεζών με βάση το σενάριο ενός «μεγάλου κουρέματος» στα ελληνικά κρατικά ομόλογα δεν αφήνει αμφιβολίες για τη λύση που προκρίνουν στο ελληνικό πρόβλημα.

Είναι πλέον σαφές ότι η Γερμανία, η οποία διαθέτει το καρνέ των επιταγών στην ευρωζώνη, δεν έχει τη διάθεση και την υπομονή να περιμένει να δει αν τα νέα μέτρα λιτότητας που ανακοίνωσε πρόσφατα η ελληνική κυβέρνηση και τα επιπλέον μέτρα για τα οποία θα δεσμευθεί απέναντι στην τρόικα θα αποδώσουν.

Σημαντικό ρόλο σε αυτήν την εξέλιξη έχουν παίξει δύο γεγονότα, κατά την άποψή μας:

Πρώτον, η αδυναμία της ελληνικής κυβέρνησης να ανταποκριθεί στις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει απέναντι στους πιστωτές της χώρας, με αποτέλεσμα να εδραιωθεί η εντύπωση στη Γερμανία και αλλού ότι η Ελλάδα είναι μια πολύ ειδική περίπτωση.

Δεύτερον, οι ανησυχίες της κ. Μέρκελ και άλλων ηγετών για το συστημικό ρίσκο στην ευρωζώνη.

Η διεύρυνση των spreads στα πιστωτικά παράγωγα (CDS) της Γερμανίας κι άλλων χωρών έχει παίξει κάποιο μικρό ρόλο.

Όμως, την ειδοποιό διαφορά την έχει κάνει η μεγάλη πτώση των ευρωπαϊκών τραπεζικών μετοχών λόγω των κρατικών ομολόγων που έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους και των εντεινόμενων ανησυχιών για την πορεία της οικονομίας των χωρών του σκληρού πυρήνα της ευρωζώνης.

Οι Γερμανοί κυβερνητικοί ιθύνοντες και οι συνάδελφοί τους σε άλλες χώρες αντιλαμβάνονται πλέον την ανάγκη να επιταχυνθούν οι διαδικασίες για επανακεφαλαιοποίηση των ευρωπαϊκών τραπεζών, σε μια προσπάθεια αποκοπής του ομφάλιου λώρου που συνδέει τράπεζες και κρατικούς εκδότες ομολόγων.

Αν οι εκτιμήσεις του ΔΝΤ είναι σωστές, οι ευρωπαϊκές τράπεζες θα πρέπει να ενισχυθούν με κεφάλαια 200 δισ. ευρώ περίπου για να αντιμετωπίσουν τις ζημίες από την αναδιάρθρωση του χρέους μιας ή περισσότερων χωρών της ευρωπεριφέρειας.

Το μπουγιουρντί θα αυξηθεί ακόμη περισσότερο και ίσως ξεπεράσει τα 300 δισ. ευρώ αν η οικονομία της ευρωζώνης μπει σε ύφεση καθώς θα αυξηθούν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια.

Τα ανωτέρω νούμερα θα πρέπει να αντιπαρατεθούν με τις εκτιμήσεις της Moody’s, που ανεβάζει στα 44 δισ. ευρώ τις συνολικές κεφαλαιακές ανάγκες των ελληνικών τραπεζών ύστερα από «κούρεμα» των ελληνικών ομολόγων κατά 60% και τις συνακόλουθες επιπτώσεις στα δάνεια.

Με δεδομένο ότι η δύναμη πυρός του μηχανισμού στήριξης EFSF είναι 440 δισ. ευρώ, το συμπέρασμα που προκύπτει είναι απλό.

Τα κεφάλαια του EFSF δεν φτάνουν για να στηριχτούν τα ομόλογα της Ιταλίας και της Ισπανίας σε περίπτωση έξαψης της κρίσης χρέους στην ευρωζώνη αν 200 δισ. ευρώ και πλέον κατευθυνθούν στην επανακεφαλαιοποίηση του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος κεντρικά.

Επομένως, δύο τινά μπορεί να συμβούν:

Πρώτον, τα κεφάλαια του EFSF θα πρέπει να αβγατίσουν παρά πολύ και να φθάσουν πιθανόν τα 2 τρισ. ευρώ, όπως προτείνει ο καθηγητής Ρουμπίνι και άλλοι, για να παίξει διπλό ρόλο.

Αφενός για να στηρίξει τις αγορές ομολόγων της Ιταλίας και της Ισπανίας και αφετέρου για να προχωρήσει σε επανακεφαλαιοποίηση του πανευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος.

Δεύτερον, οι χώρες να αναλάβουν την επανακεφαλαιοποίηση κάποιων μεγάλων τραπεζών, π.χ. της Dexia, και το EFSF να αναλάβει των υπολοίπων, ώστε να διαθέτει μεγαλύτερη δύναμη πυρός για παρεμβάσεις στη δευτερογενή αγορά ομολόγων.

Όταν όμως οι άλλοι προετοιμάζονται για να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες από τη λύση που προκρίνουν στο ελληνικό πρόβλημα, θα ήταν οξύμωρο να μην προετοιμάζεται η Ελλάδα.

Φυσικά, ο υπουργός Οικονομικών κ. Βενιζέλος έχει χτυπήσει καμπανάκι, καλώντας τους πολίτες να πληρώσουν τα έξτρα φορολογικά χαράτσια για να ανταποκριθεί το Δημόσιο στις υποχρεώσεις του, δηλαδή στις πληρωμές μισθών και συντάξεων.

Όμως, αυτό δεν αρκεί.

Η κυβέρνηση θα πρέπει να κατασταλάξει σύντομα αφενός στον τρόπο με τον οποίο θα γίνει μια προληπτική κεφαλαιακή ενίσχυση των συστημικά σημαντικών τραπεζών της χώρας και αφετέρου στα μέτρα για να έρθουν ίσα βάρκα, ίσα νερά οι πρωτογενείς δαπάνες με τα συμπιεσμένα έσοδα σε περίπτωση πλημμελούς ή μη χρηματοδότησης από την Ε.Ε. και το ΔΝΤ.

Ο κ. Βενιζέλος έχει δηλώσει ότι το πρωτογενές έλλειμμα του προϋπολογισμού θα περιοριστεί στα 2 δισ. ευρώ φέτος αν αποδώσουν τα μέτρα λιτότητας που πήρε η κυβέρνηση τελευταία.

Όμως, το πιθανότερο είναι το πρωτογενές έλλειμμα να διαμορφωθεί σε υψηλότερα επίπεδα, π.χ. στα 4 με 5 δισ. ευρώ, το 2011.

Είναι εύλογο να υποθέσει κανείς ότι σε περίπτωση απότομης προσαρμογής λόγω έλλειψης επαρκούς χρηματοδότησης του πρωτογενούς ελλείμματος από το εξωτερικό τα έσοδα θα υποχωρήσουν σημαντικά, οπότε η μείωση των δαπανών θα πρέπει να είναι ακόμη μεγαλύτερη, π.χ. 4 με 5 δισ. ευρώ επιπλέον, για να ανέλθει σε 8 με 10 δισ. ευρώ συνολικά.

Η κυβέρνηση μπορεί να απεύχεται αυτό το σενάριο, όπως άλλωστε όλοι.

Όμως, αυτό δεν σημαίνει ότι η χώρα που θα «υποστεί» τη λύση δεν θα πρέπει να έχει κάνει κάποιες ασκήσεις επί χάρτου για την αντιμετώπιση των συνεπειών της.

Dr. Money

* Συμφωνείτε ή διαφωνείτε με τον αρθρογράφο; Τι γνώμη έχετε;

To Εuro2day.gr ενθαρρύνει τον διάλογο και την έκφραση απόψεων από τους αναγνώστες. Σχολιάστε το άρθρο και πείτε την άποψή σας δημόσια για όσα συμβαίνουν και μας αφορούν όλους. Αν θεωρείτε το άρθρο σημαντικό, διαδώστε το με τα εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης.

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.