Καθαρός ουρανός ή λάθος σήμα από τις πιστωτικές αγορές;

Προς το τέλος του 2021, με τον πληθωρισμό σε ανοδική τροχιά, η Fed  και αργότερα η ΕΚΤ άρχισαν να εγκαταλείπουν τη θεωρία του «προσωρινού» πληθωρισμού, ξεκινώντας ένα γύρο αυξήσεων στα επίσημα επιτόκια από την Ανοιξη και το Καλοκαίρι του 2022 αντίστοιχα, για να του βάλουν φρένο.

Η αντίδραση των κρατικών και εταιρικών ομολόγων ήταν αναμενόμενη. Οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων πήραν την ανηφόρα μαζί με την έξτρα απόδοση (spread) που ζητούσαν οι επενδυτές για να αγοράσουν εταιρικά ομόλογα. Η διεύρυνση των spreads δικαιολογείτο από τον φόβο ότι το αυξημένο κόστος δανεισμού θα αυξήσει τις εταιρικές χρεοκοπίες και γενικά τις αθετήσεις υποχρεώσεων. 

Το αποτέλεσμα ήταν να υποστούν συχνά διψήφιες απώλειες όσοι επένδυσαν σε εταιρικά ομόλογα το 2022. Η άνοδος των αποδόσεων των κρατικών ομολόγων συνεχίσθηκε μέχρι το Φθινόπωρο του 2023, όταν είχαμε την ξαφνική μεταστροφή της Fed, η οποία άρχισε να βλέπει πως διαμορφώνονται οι συνθήκες για μειώσεις επιτοκίων.

Από τότε και μέχρι τα τέλη του 2023, οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων αποκλιμακώθηκαν καθώς οι συγκλίνουσες εκτιμήσεις στην αγορά έδειχναν έξι (!) μειώσεις επιτοκίων στις ΗΠΑ έναντι μόλις δύο σήμερα. Όμως, η μεγαλύτερη της αναμενόμενης αύξηση του πληθωρισμού στις ΗΠΑ έβαλε τις αποδόσεις των κρατικών ομολόγων σε ανοδική τροχιά εκ νέου. 

Μόνο που αυτή τη φορά, τα spreads στις πιστωτικές αγορές δεν αυξήθηκαν αλλά μειώθηκαν.  Μάλιστα, τα spreads δεν μειώθηκαν μόνο στα ομόλογα με επενδυτική βαθμίδα. Το ίδιο συνέβη και στα ομόλογα υψηλού ρίσκου. Κι αυτό συμβαίνει παρότι τα σημερινά spreads είναι χαμηλότερα σε σύγκριση με τα ιστορικά spreads σε βάθος 10ετίας, 20ετίας και 30ετίας, σύμφωνα με τη State Street.

Γιατί όμως τα spreads μειώνονται ενώ οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων αυξάνονται; Η προφανής απάντηση είναι πως η αγορά εκτιμά ότι η οικονομία θα συνεχίσει να αναπτύσσεται, όπως δείχνει η αγορά εργασίας και τα στοιχεία του ΑΕΠ, ενώ τα κέρδη των επιχειρήσεων θα αυξηθούν. 

Επιπλέον, οι προσδοκίες για μια πιο χαλαρή νομισματική πολιτική με χαμηλότερα επιτόκια καθησυχάζει τους επενδυτές αναφορικά με το ρίσκο αναχρηματοδότησης των επιχειρηματικών δανείων που λήγουν. Ένας άλλος παράγοντας είναι ότι οι συμμετέχοντες στην αγορά θεωρούν ότι θα μειωθούν οι νέες εκδόσεις εταιρικών ομολόγων το υπόλοιπο του 2024.  Κοινώς, θα υπάρχει ανισορροπία ζήτησης και προσφοράς που βοηθά στη συμπίεση των spreads.   

Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν εκείνοι που θεωρούν ότι οι αγορές δεν έχουν τιμολογήσει επαρκώς το ρίσκο στα εταιρικά ομόλογα και το spread θα ανοίξει. Ένας λόγος για κάτι τέτοιο θα μπορούσε να είναι η επανάκαμψη του πληθωρισμού στην οποία αναφέρθηκε ο Jamie Dimon, διευθύνων της JPMorgan. 

Επιφυλακτικοί είναι επίσης όσοι θυμούνται τι συνέβη την περίοδο 2004-2007, όταν συνυπήρχαν η αναπτυσσόμενη οικονομία και τα στενά περιθώρια ρίσκου (spreads). H σύγκριση με την τωρινή περίοδο είναι αναπόφευκτη και τα συμπεράσματα προφανή.

Ο χρόνος θα δείξει ποια πλευρά έχει δίκιο.