Γιατί η ΕΚΤ είναι game changer για την Ελλάδα  

Είναι ωραίο να είσαι μια φορά από την πλευρά των κερδισμένων. Έστω κι αν είσαι μόνος.

Αν ρίχνατε μια ματιά στις αποδόσεις των 10ετών ομολόγων των χωρών της ευρωζώνης χθες το βράδυ, θα διαπιστώνατε ότι το ελληνικό χρεόγραφο ήταν το μοναδικό που είδε την απόδοσή του να πέφτει (την τιμή να ανεβαίνει). Η απόδοση των 10ετών ομολόγων των υπόλοιπων χωρών ανέβηκε, γιατί δεν είχε βγει λευκός καπνός από το Eurogroup. Η απόδοση του 10ετούς ελληνικού χρεογράφου υποχώρησε και δεν ακολούθησε τα υπόλοιπα, λόγω των καλών νέων από την ΕΚΤ στη Φρανκφούρτη.

Κυρίως, όμως, η απόφαση της ΕΚΤ να γίνονται αποδεκτά τα ελληνικά χρεόγραφα ως ενέχυρα. Κι αυτό γιατί δίνει τη δυνατότητα στην Ελληνική Δημοκρατία να προχωρήσει σε δανεισμό από την αγορά, γνωρίζοντας ότι οι εγχώριες τράπεζες είναι δυνητικοί τελικοί αγοραστές. Οι τελευταίες μπορούν να αγοράσουν τα νέα ελληνικά ομόλογα με απόδοση, π.χ. 1,5%, και να τα  βάλουν ενέχυρο στην ΕΚΤ για να πάρουν τα χρήματα με επιτόκιο 0%, κερδίζοντας τη διαφορά.  

Είναι κάτι που γινόταν κατά κόρον το 2009, πριν η ΕΚΤ τραβήξει το χαλί τον Δεκέμβριο, σηματοδοτώντας την αρχή του τέλους με υποβαθμίσεις της πιστοληπτικής διαβάθμισης της χώρας από S&P και Fitch και την έλευση του μνημονίου τον επόμενο Μάιο καθώς δυσχέρανε πολύ τον δανεισμό από τις αγορές. Είναι επίσης μια κίνηση που εξασφαλίζει στις ελληνικές τράπεζες πως δεν θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα ρευστότητας ακόμη κι αν η κρίση βαθύνει. Κοινώς, ακόμη κι αν όλοι οι συμβαλλόμενοι μαζί τους σε πράξεις repo με εξασφάλιση τα ελληνικά ομόλογα δεν τις ανανεώσουν. 

Εκτιμάται ότι αυτά τα repos ανέρχονται σε 10 δισ. ευρώ περίπου. Σε μια τέτοια περίπτωση, οι εγχώριες τράπεζες θα τα χρησιμοποιήσουν ως ενέχυρα για να εξασφαλίσουν τη ρευστότητα από την ΕΚΤ.

Είναι προφανές ότι η χθεσινή απόφαση της ΕΚΤ σε συνδυασμό με τις αγορές ελληνικών χρεογράφων στη δευτερογενή αγορά, στο πλαίσιο του προγράμματος για την αντιμετώπιση της πανδημίας ύψους 750 δισ. ευρώ, μέχρι τουλάχιστον το τέλος του 2020, αλλάζουν τα δεδομένα (game changer) στα ελληνικά ομόλογα.

Η ΕΚΤ δεν πρόκειται φυσικά να αλλάξει την τάση στην ελληνική οικονομία. Όμως, μπορεί να αμβλύνει τις αρνητικές οικονομικές επιπτώσεις  της πανδημίας, διευκολύνοντας την πρόσβαση της Ελλάδας στις αγορές και την παροχή ρευστότητα.  

Πρόκειται για την ευόδωση μιας προσπάθειας, π.χ. για τα ενέχυρα (collateral), που ξεκίνησε πριν από λίγες εβδομάδες. Αναμφισβήτητα, καθοριστικό ρόλο στη λήψη της απόφασης έπαιξε η πανδημία. Όμως, αρκετοί αξιωματούχοι συνέβαλαν επίσης στο αποτέλεσμα.  

Αν υπάρχει ένας άνθρωπος στην Ελλάδα που πρέπει να την πιστωθεί πρωτίστως, αυτός είναι ο διοικητής της ΤτΕ Γιάννης Στουρνάρας, αυτή τη φορά. Κι αυτό το λέμε γιατί σε ανύποπτο χρόνο και κατά λάθος γίναμε κοινωνοί από τους έξω των ενεργειών της χώρας προς αυτή την κατεύθυνση, αλλά δεσμευθήκαμε να μη θίξουμε το θέμα μέχρι την κατάληξή του.