Η τέλεια καταιγίδα

Κι εκεί που πολλοί νόμιζαν πως τα είχαν δει όλα με την κατάρρευση των τιμών στις χρηματιστηριακές αγορές την περίοδο της μεγάλης ύφεσης το 2007-2008 και το σχεδόν αδιάλειπτο ράλι σε μετοχές και ομόλογα που ακολούθησε, διαπιστώνουν πως έκαναν λάθος. Οι μεγάλες κεντρικές τράπεζες, όπως η Fed, η ΕΚΤ και άλλες, συνεπικουρούμενες από διάφορες κυβερνήσεις, ίσως μπορέσουν να βάλουν ένα στοπ στην κατάρρευση των τιμών των κινητών αξιών.

Όμως, ακόμη κι αν τα καταφέρουν, οι τιμές είναι μάλλον απίθανο να αρχίσουν να ανακάμπτουν σε βιώσιμη βάση, μέχρις ότου η εξάπλωση του κορωνοϊού σταθεροποιηθεί, σύμφωνα με τη  Seema Shah, επικεφαλής στρατηγικής της Principal Global Investors. 

Ως γνωστόν, η Fed μείωσε το επιτόκιο παρέμβασης κοντά στο μηδέν και δήλωσε πως θα αυξήσει τις αγορές ομολόγων κατά 700 δισ. δολάρια εκτός των άλλων. Όμως, για δεύτερη συνεχόμενη φορά τις τελευταίες εβδομάδες, η αντίδραση των αγορών ήταν πολύ αρνητική. Ο δείκτης Dow Jones υποχώρησε περίπου 13%, καταγράφοντας τη χειρότερη ημερήσια επίδοση από το 1987 όπως μετέδωσαν τα ξένα πρακτορεία ειδήσεων.  Στην Αθήνα, ο Γενικός Δείκτης τιμών στο Χρηματιστήριο προσγειώθηκε στις 484,40 μονάδες, καταγράφοντας απώλειες 12,24%. Με βάση το σχετικό διάγραμμα, ανάλογα επίπεδα κλεισίματος είχαμε να δούμε από το 2016. Επίσης, οι τιμές αγοράς-πώλησης στα εταιρικά ομόλογα διευρύνθηκαν και οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων της ευρωπεριφέρειας, όπως της Ελλάδας, ανέβηκαν απότομα. Και οι τιμές του πετρελαίου βούτηξαν, πέφτοντας κάποια στιγμή κάτω από τα 30 δολάρια το βαρέλι.  

Η εξήγηση που έδιναν ορισμένοι είναι πως η νέα, αναπάντεχη κίνηση της Fed θορύβησε πολλούς για τις επιπτώσεις του κορωνοϊού. Δεν έχουμε λόγο να αμφιβάλλουμε γι’ αυτό. Ομως, η κίνηση της Fed μάς έφερε στο νου κάτι άλλο. 

Την απότομη κατάδυση του γερμανικού υποβρυχίου U99, που είχε έναν καπετάνιο-θρύλο στον Ατλαντικό, όταν ο ναύτης παρατηρητής είδε σε σχετικά κοντινή απόσταση το αντιτορπιλικό συνοδείας συμμαχικής νηοπομπής και νόμιζε πως το είχαν δει κι αυτοί. Ομως, οι του συμμαχικού αντιτορπιλικού δεν είχαν δει το υποβρύχιο. Το εντόπισαν μέσω του σόναρ, όταν πήγε να καλυφθεί κάτω από τα νερά του Ατλαντικού. Του έριξαν λοιπόν βόμβες βυθού και το υποβρύχιο αναγκάσθηκε να αναδυθεί στην επιφάνεια για να μην πάει άφαντο, ενώ αιχμαλωτίσθηκε το πλήρωμά του.    

Ο χρόνος θα δείξει αν η Fed έπρεπε να κάνει αυτή την κίνηση, νομίζοντας πως έτσι συμβάλλει στην αποκατάσταση της ηρεμίας στις αγορές και στην αντιστροφή της πτώσης. Για εκείνους που πιστεύουν στο ρητό της Γουόλ Στριτ «Ποτέ μην πολεμάς τη Fed», το συμπέρασμα είναι προφανές. 

Η καθοδική πορεία των αγορών θα αντιστραφεί αργά ή γρήγορα. Όμως, η εξίσωση των αγορών την εποχή του κορωνοϊού είναι πιο περίπλοκη και περιλαμβάνει τουλάχιστον μια ακόμη μεταβλητή.

Την κλίση της καμπύλης εξάπλωσης του κορωνοϊού, που συνδέεται με τη δυνατότητα των εθνικών συστημάτων υγείας να συνδράμουν τους βαριά άρρωστους.

Οι συμμετέχοντες στις αγορές δεν μπορεί παρά να παρατηρούν πώς εξελίσσεται η εξάπλωση του ιού σε παγκόσμια κλίμακα και ιδίως στις πιο σημαντικές χώρες και οικονομίες του κόσμου. Με την καμπύλη της Ιταλίας να έχει έντονα ανοδική κλίση και την ισπανική να δείχνει παρόμοια τάση, το ερώτημα είναι αν οι ΗΠΑ, η Γερμανία, η Γαλλία και η Βρετανία θα ακολουθήσουν την Ιταλία ή τη Νότιο Κορέα. Η Νότιος Κορέα έχει καταφέρει να έχει σχεδόν επίπεδη καμπύλη καθώς ο αριθμός των νέων κρουσμάτων έχει μειωθεί σε σχέση με 2-3 εβδομάδες πριν. 

Σ’ αυτό το μέτωπο είναι ακόμη νωρίς να εκφέρουμε άποψη. Οσο όμως η κατάσταση δεν ξεκαθαρίζει, η αβεβαιότητα θα κυριαρχεί  στις αγορές, προκαλώντας συχνά ιλίγγους στους συμμετέχοντες και παρατηρητές.