Ο μεγαλύτερος αντίπαλος του «Ηρακλή» 

Το συστημικό σχέδιο «Ηρακλής» για τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα (ΜΕΑ) αναμένεται να λάβει την έγκριση της DG Comp το επόμενο διάστημα και να προχωρήσει, με τις τράπεζες να συμμορφώνονται προς τις υποδείξεις του επόπτη (SSM), συμμετέχοντας παρά τις όποιες αντιδράσεις που κάποιες είχαν στην αρχή.

Σημαντικά θέματα που οι τράπεζες έθεταν επιτακτικά από καιρό όπως το ύψος της προμήθειας για την κρατική εγγύηση επιλύθηκε από την αγορά με ικανοποιητικό τρόπο μέσω της αποκλιμάκωσης των αποδόσεων των ελληνικών  ομολόγων και γενικότερα του ρίσκου της χώρας. Επίσης, οι συγκλίνουσες πληροφορίες θέλουν ο SSM να μην επιβαρύνει κεφαλαιακά τις τράπεζες για τα ομόλογα υψηλότερης διαβάθμισης (senior tranche) της τιτλοποίησης που θα διακρατήσουν.  

Από την άλλη πλευρά, μερικοί εκφράζουν την άποψη ότι είναι αρκετά αυστηρό το κριτήριο που θέλει τους servicers να αλλάζουν, αν δεν επιτύχουν τους στόχους ανάκτησης απαιτήσεων με μέγιστη απόκλιση το 20% για δύο συνεχόμενα εξάμηνα. Οι τελευταίοι ακουμπάνε ένα ευαίσθητο θέμα που άπτεται του υφιστάμενου νομικού πλαισίου για την ανάκτηση των απαιτήσεων των πιστωτών. Αυτό δηλαδή που θα είναι το κύριο έργο των servicers και θα κρίνει τον χρόνο και τις αποδόσεις. 

Αν το νομικό πλαίσιο δεν βοηθά, οι υποψήφιοι servicers υποβάλλουν χαμηλότερες προσφορές, προεξοφλώντας τους αργούς ρυθμούς των διαδικασιών και το υποδεέστερο αποτέλεσμα. Στην πράξη λοιπόν κάποια funds που μπήκαν πρώτα διαπιστώνουν ότι η πώληση ακινήτων που ήταν υποθήκη σε μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα μπορεί να είναι μια πιο μακρά διαδικασία απ’ αυτή που είχαν στο αρχικό πλάνο τους.

Δεν είναι μυστικό ότι πολλά ακίνητα δεν είναι ώριμα προς πώληση καθώς οι τράπεζες δεν είχαν φροντίσει να τα «καθαρίσουν» από βάρη, π.χ. πολεοδομικές αυθαιρεσίες κ.λπ. Για να «καθαρισθούν» τα ακίνητα χρειάζεται χρόνος και χρήμα, π.χ. απασχόληση μηχανικών, δικηγόρων, πιστοποιητικά. Όλα αυτά οδηγούν σε καθυστερήσεις και αυξημένα κόστη. Αν μάλιστα τα ακίνητα δεν πιάνουν τις τιμές που προέβλεπε το μπίζνες πλαν, δημιουργείται μεγαλύτερο θέμα. Όπως γίνεται κατανοητό, τα νέα ταξιδεύουν γρήγορα και τα μαθαίνουν άλλα funds, servicers, με αποτέλεσμα να υποβάλουν χαμηλότερες προσφορές για ακίνητα στο μέλλον.

Σε άλλες περιπτώσεις, τα επενδυτικά σχήματα ανακαλύπτουν πως ακίνητα που έχουν στην κατοχή τους από υποθήκες δεν μπορούν να τα πουλήσουν χωρίς τη συγκατάθεση του ιδιοκτήτη τους και ο οποίος φυσικά αρνείται απειλώντας θεούς και δαίμονες. Ακόμη κι ακίνητα που έχουν αγοράσει οι τράπεζες σε πλειστηριασμούς δεν μπορούν να πωληθούν το επόμενο 12μηνο, χωρίς τη συγκατάθεση του ιδιοκτήτη όπως μαθαίνουμε.

Με άλλα λόγια, το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο δεν επιλύει αρκετά προβλήματα που συνδέονται με την υλοποίηση των τιτλοποιήσεων. Αυτό σημαίνει ότι η πραγματικότητα υπονομεύει τα business plans των servicers και των funds, προκαλώντας καθυστερήσεις και ενδεχομένως ενεργοποίηση της κρατικής εγγύησης στο σχέδιο «Ηρακλής».

Δεν γνωρίζουμε αν κάποιες νομικές παρεμβάσεις στο νομικό πλαίσιο των ρυθμίσεων, χρεοκοπιών, εξωδικαστικού μηχανισμού κ.λπ. αρκούν ή χρειάζεται πλήρης αναμόρφωση του πλαισίου, για να έχουν θετική κατάληξη οι τιτλοποιήσεις και όχι μόνο. Ό,τι κι αν είναι, θα πρέπει να επιδιορθωθεί.