Ας είμαστε ρεαλιστές με τα πλεονάσματα

Στην Ελλάδα τείνουμε να έχουμε μικρή μνήμη.

Ας θυμηθούμε τι ανέφερε το Eurogroup του Ιουνίου  του 2018, που ενέκρινε την ολοκλήρωση του προγράμματος του ESM (3ο Μνημόνιο).

«… Το Eurogroup επανήλθε στη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, στη βάση μιας επικαιροποιημένης ανάλυσης της βιωσιμότητας του χρέους (DSA) από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Η εφαρμογή μιας φιλόδοξης αναπτυξιακής  στρατηγικής και συνετών δημοσιονομικών πολιτικών θα είναι τα βασικά συστατικά για τη βιωσιμότητα του χρέους. Στο πλαίσιο αυτό, το Eurogroup καλωσορίζει τη δέσμευση της Ελλάδας να διατηρήσει πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ ως το 2022… αυτό σημαίνει ένα πρωτογενές πλεόνασμα 2,2% του ΑΕΠ κατά μέσο όρο την περίοδο από το 2023 έως το 2060».

Η βιωσιμότητα του χρέους έχει δύο σημεία αναφοράς: Οι ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες (GFN) πρέπει να παραμείνουν κάτω από το 15% του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα και κάτω από το 20% του ΑΕΠ στη συνέχεια, διασφαλίζοντας συγχρόνως ότι το χρέος προς το ΑΕΠ παραμένει σε σταθερή καθοδική τροχιά.

Τι σημαίνουν όλα αυτά; 

Ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ έως το 2022 είναι άμεσα συνδεδεμένος με την αξιολόγηση της βιωσιμότητας του χρέους και η Ελλάδα έχει δεσμευθεί γι’ αυτό.

Αν λοιπόν η χώρα αλλάξει μονομερώς τον στόχο, θα παραβιάσει τη συμφωνία και θα επιδεινώσει τη βιωσιμότητα του χρέους.

Αυτό ακριβώς πιστεύουν στις Βρυξέλλες κι αλλού ότι κάνει το πακέτο μέτρων και ο λογαριασμός των 5,5 δισ. ευρώ που ανακοίνωσε ο κ. Τσίπρας πριν από τις ευρωεκλογές, προκαλώντας την προφορική υποβολή παραίτησης από παρόντα υψηλόβαθμο κυβερνητικό στέλεχος στην τότε συνάντηση στο Μαξίμου, που δεν έγινε αποδεκτή.

Προφανώς, ο πρωθυπουργός γνωρίζει τις θέσεις των έξω και επομένως η επιμονή του θα πρέπει να ερμηνευθεί με προεκλογικούς όρους.

Όπως κι αν έχει, η επιμονή σε μια μονομερή ενέργεια δεν είναι σοφή κίνηση. Είναι λάθος.

Από την άλλη πλευρά, ο Κυριάκος Μητσοτάκης επιμένει ότι θα προχωρήσει σε γενναίες μεταρρυθμίσεις και με ενισχυμένη αξιοπιστία θα διεκδικήσει τη μείωση του δημοσιονομικού στόχου από τους δανειστές εταίρους.

Από τα συμφραζόμενά του προκύπτει ότι δεν σκοπεύει να προχωρήσει σε μονομερή ενέργεια.     

Όμως, πόσο ρεαλιστική είναι η θέση του αρχηγού της ΝΔ;      

Ασφαλώς, η απόφαση του Eurogroup θα είναι πολιτική, αλλά θα στηρίζεται σε τεχνοκρατικά δεδομένα.

Από τη στιγμή που ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ είναι άμεσα συνδεδεμένος με την αξιολόγηση της βιωσιμότητας του χρέους, ενδεχόμενη μείωση του στόχου θα πρέπει να αντισταθμισθεί με κάτι άλλο ή άλλα.             

Είναι σαφές ότι οι δανειστές δεν θα δεχθούν κάποια νέα μέτρα αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους. 

Είναι επίσης λογικό να θέλουν να δουν στην πράξη τα οφέλη των όποιων γενναίων μεταρρυθμίσεων, π.χ. στον ρυθμό ανάπτυξης. 

Προφανώς, δεν μιλάμε για το 2019 ενώ ένας χρόνος ισχυρού ρυθμού ανάπτυξης, π.χ. το 2020, δεν είναι πειστικός.

Δύο συνεχή χρόνια, δηλ. το 2020 και το 2021, θα είναι πιο πειστικά.

Όμως, θα έχουμε μπει στο 2022, που είναι ο τελευταίος χρόνος για τον οποίο η Ελλάδα δεσμεύεται για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ και ο προϋπολογισμός θα έχει ήδη ψηφισθεί τον Δεκέμβριο του 2021.   

Επομένως, στο καλό σενάριο, δεν θα αναμέναμε να κάνουν οι δανειστές κάποια κίνηση καλής θέλησης για μείωση του στόχου πριν από το 2022 κι αυτό υπό προϋποθέσεις.     

Η Ελλάδα έχει δίκιο να ζητά την εφαρμογή μιας πιο χαλαρής δημοσιονομικής πολιτικής.

Αν όμως ήταν να στοιχηματίσουμε για τη στάση των δανειστών, θα λέγαμε πως η μεν μονομερής προσέγγιση του κ. Τσίπρα δεν θα είχε αποτέλεσμα και είναι λάθος, ενώ η πιο ρεαλιστική  προσέγγιση του κ. Μητσοτάκη δεν θα είχε τύχη πριν από το 2022 στην καλύτερη περίπτωση.

Άρα, η καλλιέργεια υψηλών προσδοκιών δεν είναι σωστή τακτική, γιατί μπορεί να γυρίσει μπούμερανγκ.

Μακάρι να κάνουμε λάθος.