To καύσιμο του ράλι

Ο μεγαλύτερος εχθρός των επενδύσεων σταθερού εισοδήματος, όπως αποκαλούνται, δηλαδή των ομολόγων, είναι ο πληθωρισμός.

Η άνοδος της απόδοσης του 10ετούς αμερικανικού κρατικού ομολόγου πάνω από το 3,20% την περασμένη χρονιά ερμηνεύθηκε από αρκετούς ως προάγγελος πληθωρισμού.

Όμως, η  συνέχεια έδειξε πως ήταν εσφαλμένος συναγερμός.

Η απόδοση του 10ετούς αμερικανικού ομολόγου βρίσκεται σήμερα πάνω από μία ποσοστιαία μονάδα πιο χαμηλά, στο 2,08%.

Ακόμη, η απόδοση του 10ετούς γερμανικού ομολόγου, που θεωρείται σημείο αναφοράς για την ευρωζώνη, βρίσκεται σε αρνητικά επίπεδα ρεκόρ, κοντά στο -0,25%, υποχωρώντας μισή ποσοστιαία μονάδα.   

Φυσικά, υπάρχουν ιδιομορφίες, ανάλογα με τη χώρα.

Το ελληνικό 10ετές ομόλογο έχει κάνει το μεγαλύτερο ράλι, με την απόδοσή του να βρίσκεται 1,7 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερα από την αρχή της χρονιάς στο 2,7%, με το αντίστοιχο πορτογαλικό ομόλογο να ακολουθεί με πτώση 1,1 μονάδες.

Το 10ετές ιταλικό ομόλογο καταγράφει τη μικρότερη  πρόοδο στην ευρωζώνη, με 0,4 ποσοστιαίες μονάδες, λόγω της κατάστασης στην Ιταλία.

Πίσω από το ράλι βρίσκεται η υποχώρηση του πληθωρισμού και των πληθωριστικών προσδοκιών.

Αυτό δεν είναι τυχαίο.

Το διαδίκτυο έχει φέρει διαφάνεια στις τιμές και έχει επιτρέψει στους καταναλωτές να κάνουν συγκρίσεις και να αγοράζουν από εκεί που τους συμφέρει μέσα από το κινητό τους.

Μ’ αυτό τον τρόπο έχουν αφαιρέσει από τις επιχειρήσεις τη δύναμη που είχαν να επιβάλουν τις τιμές που ήθελαν.

Ακόμη, η παγκοσμιοποίηση συνέβαλε στη μείωση ή τη συγκράτηση των τιμών σε πολλά προϊόντα και υπηρεσίες.

Επιπλέον, οι παρεμβάσεις των εποπτικών αρχών στον χρηματοοικονομικό κλάδο με τις αυστηρότερες ρυθμίσεις έχουν μειώσει το συστημικό ρίσκο και συγκρατήσει τις χορηγήσεις τους προς καταναλωτές και επιχειρήσεις παρά τα πολύ χαμηλά επίπεδα επιτοκίων.  

Το αποτέλεσμα είναι να μην είναι οι ρυθμοί ανάπτυξης τόσο ισχυροί, όσο θα περίμενε κανείς.

Κάποιος θα μπορούσε  να ισχυρισθεί επιπλέον ότι τα συστήματα διαχείρισης κινδύνου των χρηματοοικονομικών εταιρειών, π.χ. τραπεζών, είναι πολύ πιο εξελιγμένα σε σχέση με μερικές δεκαετίες πριν. Αυτό σημαίνει ότι οι μεταβολές στα βραχυχρόνια επιτόκια δεν επηρεάζουν την κερδοφορία τους και επομένως τη συμπεριφορά τους.    

Αναμφισβήτητα, οι επεκτατικές πολιτικές των μεγάλων κεντρικών τραπεζών, π.χ. Fed, EKT, Τράπεζα της Αγγλίας, Τράπεζα της Ιαπωνίας, έχουν παίξει καταλυτικό ρόλο στην υποχώρηση των αποδόσεων των ομολόγων.

Όμως, οι ενέργειές τους υπαγορεύονταν από την ανάγκη καταπολέμησης του αποπληθωρισμού.

Οι διαξιφισμοί των ΗΠΑ με την Κίνα σε θέματα εμπορίου δεν τονώνουν επίσης την παγκόσμια ανάπτυξη, που παραδοσιακά ευνοεί την εμφάνιση πληθωριστικών πιέσεων.

Υπό αυτές τις συνθήκες, δεν θα πρέπει να εκπλήσσεται κανείς που ο πληθωρισμός παραμένει υπό έλεγχο, στρώνοντας τον δρόμο για συνέχιση του ράλι ή τουλάχιστον διατήρηση των κεκτημένων.

Το ερώτημα είναι αν ο χαμηλός πληθωρισμός αποτελεί μόνιμο χαρακτηριστικό των οικονομιών ή απλά είναι κάτι το προσωρινό.  

Η απάντηση δεν μπορεί να είναι μονοσήμαντη.