Τα «μυστικά» μιας αναβάθμισης

Η αναβάθμιση του αξιόχρεου της Ελλάδας από την Moody’s συνιστά μεν καλό νέο αλλά δεν είναι game changer.

Τον περασμένο Σεπτέμβριο, ο αμερικανικός οίκος αξιολόγησης εξέπληξε πολλούς στην Αθήνα, που περίμεναν πως θα αναβαθμίσει τη χώρα στον απόηχο των μεσοπρόθεσμων μέτρων ελάφρυνσης του χρέους, γιατί δεν το έπραξε.

Αν τους ζητούσες να σου δώσουν κάποια εξήγηση, θα τους άκουγες να σου λένε πως υπάρχει μια χρονική περίοδος ενός έτους ή περισσότερο, που πρέπει να περάσει από τη στιγμή που οι προοπτικές μιας χώρας αξιολογούνται ως θετικές μέχρι μια νέα αναβάθμιση.

Η προηγούμενη, διπλή αναβάθμιση από Caa2 σε Β3, έγινε τον Φεβρουάριο του 2018. Είναι λοιπόν λογικό να αναβαθμίζει η Moody’s την Ελλάδα κάπου ένα χρόνο αργότερα, μ’ αυτό το σκεπτικό.

Όμως, δεν είναι μόνο αυτό.

Η Moody’s παρακολουθεί πώς κινούνται τα ελληνικά ομόλογα και δευτερευόντως οι μετοχές και πώς αξιολογούν οι κύριοι ανταγωνιστές της, δηλαδή ο S&P και η Fitch, την Ελλάδα.

Φυσικά, συμβαίνει και το αντίστροφο, υπό την έννοια ότι οι άλλοι δύο παρακολουθούν τη Moody’s.

Οι ανωτέρω οίκοι κατανοούν πως πίσω από τα spreads και τις αποδόσεις των ελληνικών χρεογράφων «κρύβεται» η αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας από τις αγορές.

Όταν λοιπόν βλέπουν να γίνεται αυτό το ράλι στα ομόλογα, δεν μπορεί να μην το λάβουν υπόψη τους.

Κι αυτό γιατί αντιστοιχεί σε μια έμμεση διαβάθμιση του αξιόχρεου της χώρας που είναι πολύ υψηλότερη σε σύγκριση με εκείνη που δίνουν στη χώρα οι τρεις οίκοι πιστοληπτικής αξιολόγησης.

Οι οίκοι κατανοούν ότι μπορεί να υστερούν σε σχέση με την αγορά στην αξιολόγηση της Ελλάδας, αλλά όχι παρασάγγας.

Οταν λοιπόν οι αγορές ανεβάζουν τον πήχη της έμμεσης διαβάθμισης σταθερά σε υψηλότερα επίπεδα, ανοίγοντας την ψαλίδα από τους οίκους αξιολόγησης, οι τελευταίοι αισθάνονται την πίεση να κάνουν κάτι.

Η έκδοση του 5ετούς ομολόγου βοήθησε προς αυτή την κατεύθυνση και είναι πιθανό το 10ετές που έρχεται να συμβάλει περισσότερο προς αυτή την κατεύθυνση.

Στη Moody’s αντιλαμβάνονται προφανώς ότι ο S&P είναι πιθανόν να αναβαθμίσει την Ελλάδα που έχει στον προθάλαμο με θετικές προοπτικές την περίοδο Μαΐου-Ιουλίου και επομένως δεν μπορούσαν να παίξουν κι άλλο κατενάτσιο.

Να θυμίσουμε ότι η Moody’s έπαιζε άλλου είδους κατενάτσιο από τα τέλη του 2009 μέχρι τα μέσα περίπου του 2010, καθώς δεν είχε υποβαθμίσει την Ελλάδα όσο οι άλλοι δύο ανταγωνιστές της.

Το μάρμαρο πλήρωσε ο τότε Γάλλος επικεφαλής του τμήματος ερευνών της Moody’s, που αποπέμφθηκε.

Tο τελευταίο 10ήμερο του Ιουνίου του 2010, η Moody’s σοκάρισε πολλούς στην Αθήνα κι αλλού, υποβαθμίζοντας την Ελλάδα κατά 4 βαθμίδες στην κατηγορία των «σκουπιδιών».

Για την ιστορία, το υπουργείο Οικονομικών και η Τράπεζα της Ελλάδος εξέδωσαν τότε ανακοινώσεις, χαρακτηρίζοντας  αδικαιολόγητη την τότε μεγάλη υποβάθμιση, που στην πορεία αποδείχθηκε και λίγη.     

Φυσικά, μην περιμένετε οι οίκοι αξιολόγησης να τα παραδεχθούν όλα αυτά δημοσίως.