To νέο συστημικό ρίσκο

Σχεδόν όλοι έχουν ακούσει κάτι για τις βραχυπρόθεσμες μισθώσεις ακινήτων (Airbnb).

Αιτία οι μαζικές αγορές μικρών διαμερισμάτων σε περιοχές των Αθηνών από ξένους που ενδιαφέρονται να τα νοικιάσουν για μικρά χρονικά διαστήματα, είτε για να πάρουν τη χρυσή βίζα είτε για καθαρά επενδυτικούς λόγους.

Η σχετικά πρόσφατη ιστορία με τη χρήση πιστωτικών καρτών από Κινέζους για την αγορά ακινήτων στην Ελλάδα έδειξε πως στην εποχή της παγκοσμιοποίησης τα πάντα μπορούν να συμβούν.

Φυσικά, οι ξένοι που αγοράζουν ακίνητα στην Ελλάδα προς ιδίαν χρήση ή για εκμετάλλευση δεν είναι μόνο Κινέζοι. Υπάρχουν επίσης Τούρκοι, Ισραηλινοί, Λιβανέζοι, μέχρι Ιρανοί και Βιετναμέζοι.

Οι συνέπειες είναι ορατές, π.χ. αύξηση των τιμών, έλλειψη διαμερισμάτων για ενοικίαση από άλλους όπως φοιτητές.

Τι θα συνέβαινε, αν η συγκεκριμένη ζήτηση από το εξωτερικό για ακίνητα υποχωρούσε αισθητά;

Οι τιμές των διαμερισμάτων σ’ αυτές τις περιοχές θα υποχωρούσαν, είναι η άμεση απάντηση.

Αν όμως η μείωση της ζήτησης συνδεόταν με σημαντική επιβράδυνση της ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας, τα αποτελέσματα θα ήταν πολύ χειρότερα, γιατί θα επηρέαζε αρνητικά τις εξαγωγές αγαθών και τον τουρισμό.

Θα είχε επίσης αρνητικό αντίκτυπο στο κόστος δανεισμού της Ελλάδας και των εγχώριων επιχειρήσεων και γενικά θα δυσκόλευε την άντληση κεφαλαίων από τις αγορές, π.χ. αυξήσεις μετοχικών κεφαλαίων.

Υπάρχει κάτι που θα μπορούσε να προκαλέσει όλα αυτά;

Φρονούμε πως είναι η Κίνα, μια από τις ατμομηχανές της παγκόσμιας οικονομίας τον 21ο αιώνα, με αχίλλειο πτέρνα την αγορά ακινήτων της.

Οσοι παρακολουθούν την πορεία της κινεζικής οικονομίας γνωρίζουν για τα προβλήματα που έχει δημιουργήσει η κόντρα με τις ΗΠΑ.

Η βιομηχανική παραγωγή υποχώρησε τον Δεκέμβριο του 2018 για πρώτη φορά από το 2016 ενώ άλλοι δείκτες, π.χ. νέων παραγγελιών, ήταν κάτω για πρώτη φορά τα τελευταία δυόμισι χρόνια παρά τη χαλαρή νομισματική πολιτική της κεντρικής τράπεζας.

Όμως, το μεγαλύτερο δυνητικό πρόβλημα φαίνεται πως είναι η αγορά ακινήτων που απειλεί την κινεζική οικονομία με καθίζηση, γεγονός που θα είχε άμεσες επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία.

Σύμφωνα με δηλώσεις του καθηγητή Οικονομικών Gan Li στους NY Times, πάνω από το 20% των διαμερισμάτων ή περίπου 65 εκατ. συνολικά είναι ξενοικίαστα.

Με τις πωλήσεις να υποχωρούν και τους Κινέζους κατασκευαστές να είναι φορτωμένοι με μεγάλα χρέη, η κατάσταση δεν μοιάζει καθόλου καλή.

Αρκετοί μιλάνε για φούσκα στην κινεζική αγορά ακινήτων, φέρνοντας στη μνήμη την αμερικανική προ 10ετίας.

Οι συνέπειες για την παγκόσμια οικονομία σε περίπτωση που η αγορά ακινήτων «σκάσει» δεν είναι εύκολο να εκτιμηθούν.

Όμως, δεν θα είναι ευχάριστες και είναι πολύ πιθανό να γίνουν αισθητές ακόμη και στην Αθήνα.

Γι’ αυτό φρονούμε πως η κινεζική αγορά ακινήτων είναι ένας σημαντικός συστημικός κίνδυνος για την παγκόσμια οικονομία και την ελληνική.

Dr. Money