To ελληνικό μοντέλο είναι θνησιγενές

"Δυστυχία σου Ελλάς"

Ποιος είδε κράτος λιγοστό
σ' όλη τη γη μοναδικό,
εκατό να εξοδεύει
και πενήντα να μαζεύει;

Να τρέφει όλους τους αργούς,
νά 'χει επτά Πρωθυπουργούς,
ταμείο δίχως χρήματα
και δόξης τόσα μνήματα;

Νά 'χει κλητήρες για φρουρά
και να σε κλέβουν φανερά,
κι ενώ αυτοί σε κλέβουνε
τον κλέφτη να γυρεύουνε;

Όλα σ' αυτή τη γη μασκαρευτήκαν
ονείρατα, ελπίδες και σκοποί,
οι μούρες μας μουτσούνες εγινήκαν
δεν ξέρομε τί λέγεται ντροπή…

Μερικές φορές, όταν θέλω να γελάσω και να μελαγχολήσω ταυτόχρονα, φέρνω στο νου μου το ποίημα του 1893 με τίτλο «Δυστυχία σου Ελλάς»  του Γιώργου Σουρή.

Το ποίημα περιγράφει την κατάσταση που επικρατούσε στη χώρα την περίοδο μετά τη χρεοκοπία επί Χαρίλαου Τρικούπη. Όμως, οι ομοιότητες με τη σημερινή εποχή είναι ουκ ολίγες, οπότε το σατιρικό ποίημα παραμένει επίκαιρο.

Φυσικά, κάποιος μπορεί να αντιδράσει λέγοντας πως σήμερα το κράτος έχει ισοσκελισμένο προϋπολογισμό και βγάζει υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα πάνω από το 3,5% του ΑΕΠ.

Όμως, μια ματιά να ρίξει κανείς στην πρόσφατη μελέτη του Οικονομικού Επιμελητηρίου, θα καταλάβει πως η σημερινή δημοσιονομική κατάσταση δεν είναι βιώσιμη από την πλευρά των εσόδων.  

Υπενθυμίζουμε πως μόλις το 19% των φορολογούμενων πληρώνουν το 90% του φόρου εισοδήματος ενώ τα εισοδήματα σχεδόν τριών εκατομμυρίων δεν υπερβαίνουν το αφορολόγητο όριο και δεν πληρώνουν καθόλου φόρο, σύμφωνα με τη μελέτη.

Θα στοιχηματίζαμε πως ανάμεσα στους τελευταίους θα φιγουράρουν το 90% και πλέον των αγροτών και πολλοί ελεύθεροι επαγγελματίες.

Ακόμη χειρότερη είναι η κατάσταση στις επιχειρήσεις αφού το 4,5% πληρώνει το 83% των φόρων.

Επίσης, το 33% των ιδιοκτητών πληρώνει το 66% του ΕΝΦΙΑ, ποσοστό που αναμένεται  να αυξηθεί το 2019 μετά τις κυβερνητικές αποφάσεις για μειώσεις σε περιουσίες κάτω των 200.000 ευρώ, που έχουν ξεκάθαρη ψηφοθηρική στόχευση.

Υπό αυτές τις συνθήκες, είναι λογικό να περιμένει κάποιος πως όσοι θίγονται από την υψηλή φορολογία θα αναζητήσουν κάποια διέξοδο. Είτε νόμιμη, είτε παράτυπη.

Ασφαλώς, κάποιοι δεν θα μπορούν να κάνουν διαφορετικά, γιατί είναι υψηλόμισθοι μισθωτοί.

Αλλοι ίσως αναζητήσουν διέξοδο στην αλλαγή της φορολογικής κατοικίας τους σε χώρες με χαμηλή φορολογία, όπως η Κύπρος, και άλλοι μη μισθωτοί ίσως αναζητήσουν τρόπους περιορισμού των δηλωθέντων εισοδημάτων τους με νόμιμο ή μη τρόπο.  

Το πρόβλημα είναι πως αυτό το 19% είναι μικρό ως εκλογική πελατεία για να προσελκύσει το ενδιαφέρον των κομμάτων αλλά πολύ σημαντικό για τα φορολογικά έσοδα και τον προϋπολογισμό της χώρας.   

Ενδεχόμενη απόφαση για μια σημαντική φορολογική ελάφρυνση των ανωτέρω φορολογουμένων θα είχε μάλλον αμφίβολο εκλογικό αποτέλεσμα. Αφενός, γιατί αυτοί δεν είναι τόσο πολλοί και αφετέρου, γιατί η απόφαση θα γινόταν αντικείμενο κριτικής από τα άλλα κόμματα και δεν θα γινόταν ευμενώς από τη μάζα του κόσμου.   

Το πιθανότερο λοιπόν είναι είτε να μη γίνει τίποτα, είτε να γίνει κάτι εξωραϊστικό αφού φαίνεται πως τα κόμματα κρίνουν πως αποφέρουν μεγαλύτερα πολιτικά οφέλη οι παροχές και οι φοροελαφρύνσεις σε συγκεκριμένες ομάδες του πληθυσμού.

Είναι λοιπόν πιθανόν ο αριθμός των μεγάλων υποζυγίων να μειωθεί τα επόμενα χρόνια και μαζί του τα φορολογικά έσοδα.   

Γι’ αυτό ισχυρισθήκαμε πως η σημερινή δημοσιονομική κατάσταση έχει ημερομηνία λήξης.

Εκτός κι αν υπάρξουν μόνιμες μειώσεις δαπανών εκτός του «εύκολου» προγράμματος δημοσίων δαπανών, για τις  οποίες το εγχώριο πολιτικό σύστημα δεν φημίζεται χωρίς έξωθεν εξαναγκασμό.