Συντάξεις: Η αλληλεγγύη των γενεών δεν είναι δεδομένη

Κυβέρνηση και αντιπολίτευση αλληλοκατηγορούνται και «μάχονται» για να μην περικοπεί η «προσωπική διαφορά» στις συντάξεις των παλαιών συνταξιούχων.

Oμως κανείς δεν δείχνει να ενδιαφέρεται και να μιλά για κάτι άλλο.

Οι νέοι συνταξιούχοι, με τα ίδια χρόνια εργασίας και μισθούς, λαμβάνουν ήδη πολύ χαμηλότερες συντάξεις σε σχέση με τους παλιούς.

Ισως κυβέρνηση και κόμματα δεν δίνουν προσοχή, γιατί οι νέοι συνταξιούχοι δεν έχουν φτάσει ακόμη την κρίσιμη μάζα των ψήφων που απαιτείται για να προσελκύσουν το ενδιαφέρον και την προσοχή τους.

Επιπλέον, οι νέοι συνταξιούχοι δεν έχουν κάποιο μέτρο σύγκρισης, π.χ. τα ποσά που έπαιρναν παλαιότερα, όπως οι παλαιοί με τις περικοπές, και γι’ αυτό δεν αντιδρούν.   

Όμως, το αναδιανεμητικό ασφαλιστικό σύστημα της χώρας βασίζεται στην αποκαλούμενη διαγενεακή αλληλεγγύη για να συντηρηθεί και να επιβιώσει.

Κοινώς, στις ασφαλιστικές εισφορές και στους φόρους των ενεργών ασφαλισμένων-εργαζομένων που πληρώνουν τις συντάξεις των υπολοίπων.

Το σημερινό σύστημα απαιτεί υψηλές εισφορές και φόρους από εκείνους που θα εισπράξουν χαμηλότερες παροχές, σχεδόν προνοιακού επιπέδου, στο μέλλον.

Υπό δυσμενείς μακροοικονομικές συνθήκες, μεγάλο μέρος των σημερινών εργαζόμενων, ιδίως οι νεότεροι, θα μπορούσαν να μην εισπράξουν τίποτα σε συνταξιοδοτικές παροχές.

Η δημογραφική γήρανση του πληθυσμού παίζει μεγάλο ρόλο σ’ αυτή την εξέλιξη.

Με βάση τις προβλέψεις της Κομισιόν, το 1/3 του ελληνικού πληθυσμού θα είναι ηλικίας άνω των 65 ετών τη δεκαετία του 2040-2050.

Επιπλέον, το ποσοστό του πληθυσμού στις ηλικίες 25 έως 54 ετών θα είναι ίδιο με εκείνο άνω των 65 ετών.

Η μεγάλη πλειοψηφία των εργαζομένων θα αντιληφθεί αργά ή γρήγορα αυτή την πραγματικότητα και η διαγενεακή αλληλεγγύη στην οποία στηρίζεται το σημερινό συνταξιοδοτικό σύστημα θα κλονιστεί.

Η άρση της εμπιστοσύνης προς το σύστημα μπορεί και μάλλον θα φέρει το τέλος του.

H αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης και των ποσοστών αναπλήρωσης θα μπορούσε να διαιωνίσει περισσότερο τη ζωή του σημερινού συστήματος.

Όμως, δεν θα «θεράπευε» την κρίση εμπιστοσύνης των ενεργών ασφαλισμένων προς το σύστημα και θα διασφάλιζε τη διαγενεακή αλληλεγγύη.  

Η μετάβαση σε ένα μικτό συνταξιοδοτικό σύστημα που θα έβαζε ανώτατο όριο και θα μείωνε σταδιακά αλλά δραστικά τις ασφαλιστικές εισφορές, με ταυτόχρονη αύξηση των παροχών από ανταποδοτικά συστήματα ασφάλισης -συλλογικά και ατομικά-, ίσως αποτελεί  λύση.

O Αλμπερτ  Αϊνστάιν είχε δηλώσει κάποτε ότι «Δεν μπορούμε να λύσουμε προβλήματα, αν χρησιμοποιήσουμε το ίδιο σκεπτικό με αυτό που τα δημιούργησε».

Μήπως θα έπρεπε να τον ακούσουμε;

ΚΑΛΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ