Μήπως χάθηκε ένα παράθυρο ευκαιρίας;

Πριν από ένα χρόνο περίπου, ένα από τα βασικά θέματα συζήτησης ήταν το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (QE) της ΕΚΤ και οι πιθανότητες να γίνονταν αποδεκτά τα ελληνικά ομόλογα.

Ο Μάριο Ντράγκι και ο Μπενουά Κερέ είχαν επανειλημμένα επισημάνει τους όρους και προϋποθέσεις, δίνοντας έμφαση στην ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους (DSA) που θα πραγματοποιούσε η ΕΚΤ και φυσικά στην υλοποίηση του τρέχοντος προγράμματος προσαρμογής.

Η γνωστοποίηση της αντίστοιχης  ανάλυσης του ΔΝΤ, που έβγαλε το ελληνικό χρέος μη βιώσιμο, ουσιαστικά έβαλε ταφόπλακα σε εκείνο το σενάριο.

Η ΕΚΤ δεν θα μπορούσε να το πάρει πάνω της, ερχόμενη σε αντίθεση με το ΔΝΤ και βάζοντας σε κίνδυνο την αξιοπιστία της.

Η Ελλάδα δεν μπήκε τελικά στο QE.

Παρά τη μεγάλη αποκλιμάκωση των αποδόσεων των ελληνικών ομολόγων από τότε μέχρι σήμερα, οι αποδόσεις τους απέχουν πολύ ακόμη από τα αντίστοιχα πορτογαλικά, ιταλικά και φυσικά τα γερμανικά ομόλογα.  

Η απόδοση του 10ετούς ελληνικού βρέθηκε κοντά στο 3,90% την Παρασκευή από 4,07% από την αρχή της χρονιάς.

Αντίθετα, η απόδοση του 10ετούς πορτογαλικού ήταν στο 1,65% από 1,94% στην αρχή του 2018, του 10ετούς ιταλικού ήταν στο 1,74% έναντι 2,03% στην αρχή της χρονιάς. Το γερμανικό 10ετές προσφέρει απόδοση 0,57% από 0,71%.

Με την κυβέρνηση να μην επιθυμεί να ζητήσει προληπτική πιστωτική γραμμή μετά τη διαφαινόμενη έξοδο από το πρόγραμμα τον Αύγουστο και την πιστοληπτική αξιολόγηση της Ελλάδας σε χαμηλά επίπεδα παρά τις αναβαθμίσεις, η χώρα δεν μπορεί να μπει στο QE.

Ακόμη κι αν το ΔΝΤ και η ΕΚΤ έβγαζαν το ελληνικό χρέος φερέγγυο.

Όμως, η ΕΚΤ στέλνει σήματα τελευταία για παράταση του προγράμματος αγορών μέχρι το τέλος του χρόνου από τον Σεπτέμβριο, καθώς τα τελευταία μακροοικονομικά στοιχεία δεν είναι τόσο καλά.  

Εξυπακούεται ότι όσο παρατείνεται η διάρκεια του QE, τόσο αυξάνονται οι έστω λίγες πιθανότητες να αρχίσει το ευρωσύστημα να αγοράζει ελληνικά χρεόγραφα.

Φυσικά, υπό την προϋπόθεση ότι η ελληνική οικονομία βελτιώνεται.

Όμως, η ανωτέρω ενδεχόμενη εξέλιξη των πραγμάτων σε επίπεδο ευρωζώνης και αντίδρασης της ΕΚΤ δημιουργεί προβληματισμό.

Κι αυτό γιατί η ΕΚΤ συνεχίζει να αγοράζει ομόλογα ονομαστικής αξίας 30 δισ. ευρώ τον μήνα και τα επίσημα επιτόκια παραμένουν αρνητικά ή μηδενικά.

Με άλλα λόγια, σε αντίθεση με τη Fed, η ΕΚΤ δεν έχει λάβει μέτρα εξορθολογισμού της νομισματικής πολιτικής.

Αν λοιπόν η οικονομία της ευρωζώνης βρεθεί σε δύσκολη θέση, η ΕΚΤ δεν θα έχει πολλές επιλογές.

Για την ακρίβεια, η μοναδική επιλογή της θα είναι να αγοράσει ακόμη μεγαλύτερες ποσότητες χρεογράφων και ίσως να ακολουθήσει το παράδειγμα της κεντρικής τράπεζας  της Ιαπωνίας που αγοράζει μετοχές.

Μπορεί λοιπόν εκείνο που δίνει ελπίδες στην Ελλάδα για συμμετοχή στο QE λόγω παράτασης του χρόνου να είναι αρνητικό για τη συνολική οικονομία της ευρωζώνης.

Από εκεί λοιπόν προκύπτει το ερώτημα μήπως η ΕΚΤ έχασε την ευκαιρία να ξεκινήσει τη σταδιακή άρση των ανορθόδοξων μέτρων νομισματικής  πολιτικής νωρίτερα.