Το μεγάλο οικονομικό πείραμα

Μπορεί ο Larry Kudlow, ο νέος οικονομικός σύμβουλος του προέδρου Τραμπ που διαδέχεται τον Gary Cohn της Goldman Sachs, να έχει δίκιο;

Ο πρώην δημοκρατικός, ως φοιτητής στο πανεπιστήμιο του Ρότσεστερ, και νυν ρεπουμπλικάνος, υποστηρικτής των οικονομικών της προσφοράς (supply side economics) που υπηρέτησε τον πρόεδρο Ρίγκαν τη δεκαετία του 1980, έχει μια ενδιαφέρουσα άποψη.

Η μείωση των φόρων που επιδίωξε ο πρόεδρος Τραμπ και ψήφισε το Κογκρέσο, ύψους 1,5 τρισ. δολαρίων, δεν θα οδηγήσει σε αύξηση του πληθωρισμού, ισχυρίζεται.

Κι αυτό γιατί η μεγάλη πλειοψηφία των φόρων που μειώθηκαν, θα τονώσουν την παραγωγή αγαθών και υπηρεσιών, θα αυξήσουν τις προσλήψεις και τους μισθούς.

Όμως, οι αυξήσεις στους μισθούς θα συνοδευθούν από αύξηση της παραγωγικότητας εργασίας, με αποτέλεσμα να μην έχει επιπτώσεις στον πληθωρισμό.

Επομένως, η αμερικανική οικονομία θα αναπτύσσεται χωρίς πληθωρισμό, ισχυρίζεται και φέρνει ως παράδειγμα τη μεγάλη μείωση φόρων επί Ρίγκαν, που οδήγησε σε μείωση τόσο του πληθωρισμού όσο και της ανεργίας.

Είναι η άποψη των οπαδών των οικονομικών της προσφοράς.

Όμως, προάγουν οι μειώσεις φόρων που ψηφίσθηκαν την ενίσχυση του παραγωγικού τομέα της οικονομίας;

Να θυμίσουμε ότι η  κυρίαρχη άποψη θέλει την αμερικανική οικονομία που αναπτύσσεται με υγιείς ρυθμούς, είναι σε καθεστώς σχεδόν πλήρους απασχόλησης και έχει μεγάλο δημοσιονομικό έλλειμμα να υπερθερμαίνεται, τροφοδοτώντας τον πληθωρισμό.

Είναι η άποψη των οπαδών των οικονομικών της ζήτησης (demand side economics).

Με άλλα λόγια, βρισκόμαστε μπροστά σ’ ένα μεγάλο οικονομικό πείραμα στις ΗΠΑ, με επιπτώσεις στον υπόλοιπο κόσμο.

Αν το κερδίσουν οι οπαδοί των οικονομικών της προσφοράς, η Fed δεν θα έχει κανένα ιδιαίτερο λόγο να προχωρήσει σε αυξήσεις επιτοκίων πλέον των τριών που έχει ανακοινώσει για το 2018.

Αν όμως το χάσουν και αυξηθεί ο πληθωρισμός, η Fed θα πρέπει να αυξήσει περαιτέρω τα παρεμβατικά της επιτόκια.    

Οι συνέπειες είναι προφανείς.

Την εποχή της παγκοσμιοποίησης, η πορεία της αμερικανικής οικονομίας δεν μπορεί να αφήσει αδιάφορο τον υπόλοιπο κόσμο, από την Ευρώπη μέχρι την Ασία και τη Λατινική Αμερική. Ακόμη κι εμάς.

Οι αγορές είναι ο πιο γρήγορος δίαυλος «επικοινωνίας» μεταξύ των οικονομιών.  

Η φράση πως όταν φτερνίζεται η Γουόλ Στριτ κρυολογούν οι κεφαλαιαγορές του  υπόλοιπου κόσμου απεικονίζει αυτή την πραγματικότητα, υπογραμμίζοντας τις  δυσχερείς συνέπειες για τις οικονομίες τους.

Παρότι ο βαθμός συσχέτισης των μεταβολών των δεικτών στη Γουόλ Στριτ με τους χρηματιστηριακούς δείκτες στο Λονδίνο, στη Φρανκφούρτη, στο Τόκιο, στην Αθήνα ή στις άλλες αναδυόμενες, δεν είναι 1 προς 1.

Αναμφίβολα, υπάρχουν κι άλλοι παράμετροι που θα επηρεάσουν το οικονομικό αποτέλεσμα, όπως οι πολιτικές προστατευτισμού, τα γεωπολιτικά και άλλα.

Όμως, ο Kudlow ίσως τελικά έχει δίκιο. Η έκβαση του οικονομικού πειράματος στις ΗΠΑ θα κρίνει πολλά, τόσο εκεί όσο και παγκοσμίως.