O λογαριασμός έρχεται πάντα στο τέλος

Ο δρόμος από τον χρηματοοικονομικό παράδεισο στην κόλαση της κρίσης μπορεί να είναι μακρύς. Όμως, το τελικό αποτέλεσμα είναι προδιαγεγραμμένο, αν συνοδεύεται από περισσότερο χρέος.

Δημοσιεύθηκε: 15 Φεβρουαρίου 2018 - 07:48

Dr Money

Η μεγαλύτερη του αναμενομένου αύξηση του πληθωρισμού στις ΗΠΑ τον Ιανουάριο ενισχύει το ενδεχόμενο να ακολουθήσει η Fed μια πιο επιθετική επιτοκιακή πολιτική.

Πλέον, η αύξηση του επιτοκίου παρέμβασης τον επόμενο μήνα θα πρέπει να θεωρείται σίγουρη ενώ ενισχύθηκαν οι πιθανότητες για τέσσερις συνολικά αντί τριών αυξήσεων επιτοκίου από τη Fed εντός του 2018.

Υπενθυμίζεται ότι η Fed έχει στείλει σήμα από τον Δεκέμβριο για τρεις αυξήσεις του Fed funds rate τη φετινή χρονιά.

Η επιτάχυνση του πληθωρισμού και η αύξηση των επιτοκίων από τη Fed έχει ήδη επηρεάσει ανοδικά τις αποδόσεις των μακροπρόθεσμων αμερικανικών ομολόγων και άλλων στην υφήλιο.

Όμως, ενδεικτικό των στρεβλώσεων που έχουν δημιουργηθεί στις αγορές από τις πολιτικές των κεντρικών τραπεζών είναι το γεγονός ότι αποδόσεις ευρωπαϊκών ομολόγων υψηλού ρίσκου είναι χαμηλότερες από τις αποδόσεις των αμερικανικών κρατικών ομολόγων για ίδιες λήξεις.

Ο MacKinnon της VTB Capital ανέφερε πρόσφατα ότι η Τράπεζα της Αγγλίας έχει βρει πως το παγκόσμιο επιτόκιο για μηδενικό κίνδυνο (risk free) βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο από την περίοδο 1300-1400.

Ως γνωστόν, της μεγάλης οικονομικής κρίσης που ξέσπασε το 2008 είχε προηγηθεί η μεγάλη αύξηση του δημόσιου χρέους σε πολλές χώρες και η αύξηση του ιδιωτικού χρέους σε επίπεδα-ρεκόρ.

Ακόμη, η αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας βασιζόταν σε σημαντικό βαθμό στη συνεχή αύξηση του χρέους.

Αν και έχουν περάσει κάπου 9 με 10 χρόνια από τη μεγάλη ύφεση και το μάθημα είναι γνωστό, το παγκόσμιο χρέος συνεχίζει να αυξάνεται, τόσο σε απόλυτα νούμερα, πλησιάζοντας τα 235 τρισ. δολάρια, όσο και ως προς το ΑΕΠ στα τέλη του 2017.

Στις ΗΠΑ κι αλλού, το χρέος ως προς τις ταμειακές ροές των επιχειρήσεων βρίσκεται σε επίπεδα-ρεκόρ, με αποτέλεσμα αρκετές επιχειρήσεις να αντιμετωπίσουν πρόβλημα επιβίωσης, αν το κόστος χρήματος συνεχίσει να ανεβαίνει ή/και οι οικονομίες πάρουν την κατιούσα.

O Ηyman Minsky, ένας Αμερικανός οικονομολόγος που απεβίωσε το 1996 αλλά οι θεωρίες του εκτιμήθηκαν περισσότερο μετά τη μεγάλη κρίση του 2008, είχε αναφέρει ότι μια παρατεταμένη περίοδος σταθερότητας οδηγεί στην αστάθεια.

Αυτό συμβαίνει γιατί νοικοκυριά και επιχειρήσεις δανείζονται περισσότερο και αποδέχονται μικρότερες αποδόσεις στις επενδύσεις τους.

Η διαδικασία οδηγεί στη δημιουργία μιας φούσκας που στο τέλος σκάει, προκαλώντας οικονομική κρίση.

Ο Minsky πίστευε ότι υπάρχουν τρία είδη δανειζομένων, που έχουν συνεισφορά στα στάδια δημιουργίας της φούσκας.

Οι hedgers, οι σπεκουλαδόροι και οι ponzi δανειζόμενοι. Οι τελευταίοι δανείζονται ολοένα και περισσότερο για να εξυπηρετήσουν παλαιότερα χρέη τους, γιατί δεν μπορούν διαφορετικά.

Είναι προφανές ότι η αύξηση του κόστους του χρήματος θα οδηγήσει στη χρεοκοπία τους τελευταίους και θα φέρει σε δύσκολη θέση τους σπεκουλαδόρους (κατά Minsky), που μπορούν να εξυπηρετήσουν μεν τους τόκους αλλά όχι τα χρεολύσια.

Δεν ισχυριζόμαστε ότι είμαστε κοντά ή μακριά από μια τέτοια μεγάλη οικονομική κρίση, γιατί απλά δεν το γνωρίζουμε.

Όμως, όσο περισσότερο χρέος συσσωρεύεται και όσο καθυστερεί η επαναφορά στην κανονικότητα, ο κίνδυνος να προκύψει μια νέα μεγάλη κρίση αυξάνεται.

Κοινώς, η μεγάλη περίοδος σταθερότητας οδηγεί αναπόφευκτα στην αστάθεια.

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.