H απλή αναλογική «βλάπτει» την ανάπτυξη;

Η χώρα θα μπορούσε να έχει αλλά ο Κωνσταντίνος Καραμανλής επέλεξε μετά τη μεταπολίτευση να μην ενσωματωθεί στο Σύνταγμα.

Ο βασικός λόγος που μπορούμε να φαντασθούμε είναι απλός.

Εδινε την ευκαιρία στην εκάστοτε κυβέρνηση να τον αλλάζει με μοχλό την πλειοψηφία που κατείχε το κυβερνών κόμμα στη Βουλή, ώστε να καρπώνεται τα οφέλη στην κάλπη.

Τουλάχιστον έτσι νόμιζε.

Όμως, μ' αυτό τον τρόπο, ο εκλογικός νόμος έγινε ακορντεόν και διάφορες κυβερνήσεις τον χρησιμοποίησαν για να παραμείνουν στην εξουσία.

Δεν εκπλήσσει λοιπόν καθόλου η πρωτοβουλία της σημερινής κυβέρνησης, που προφανώς βαδίζει στα ίδια χνάρια.

Επισείοντας το επιχείρημα ότι ένας αναλογικότερος εκλογικός νόμος θα είναι πιο αντιπροσωπευτικός του εκλογικού σώματος και πιο δημοκρατικός, επιδιώκει την αλλαγή του.

Από την άλλη πλευρά, οι πολιτικοί της αντίπαλοι και συγκεκριμένα το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας ισχυρίζεται ότι ο λόγος που θέλει να αλλάξει τον νόμο είναι γιατί διαβλέπει ότι θα ηττηθεί στις επόμενες εκλογές και θέλει να στερήσει από τον Κυριάκο Μητσοτάκη την ευκαιρία σχηματισμού κυβέρνησης.

Αναμφίβολα και τα δύο ανωτέρω επιχειρήματα έχουν βάση.

Αν όμως ξεφύγουμε από τον κόσμο της πολιτικής και πάμε στον κόσμο της πραγματικής οικονομίας και των αγορών, η οπτική αλλάζει.

Για τους τελευταίους, ο εκλογικός νόμος αυτός καθαυτός δεν έχει μεγάλη σημασία, στο μέτρο που δεν επηρεάζει σημαντικά το οικονομικό γίγνεσθαι.

Σε μια χώρα με παράδοση και κουλτούρα στον σχηματισμό συμμαχικών κυβερνήσεων από διάφορα κόμματα, οι άνθρωποι που συμμετέχουν ενεργά στην οικονομία ίσως ήταν αδιάφοροι στην εφαρμογή της απλής και άδολης αναλογικής.

Όμως, τέτοια παράδοση και κουλτούρα δεν υπάρχει στην Ελλάδα.

Ως εκ τούτου, είναι λογικό να περιμένουν πως όσο πιο αναλογικός είναι ο εκλογικός νόμος, τόσο θα αυξάνεται ο βαθμός δυσκολίας σχηματισμού κυβέρνησης, αφού θα χρειάζεται η σύμπραξη περισσότερων κομμάτων με διαφορετικά προφίλ και επιδιώξεις.

Ακόμη κι αν σχηματιζόταν κυβέρνηση, η διατήρηση της συνοχής της για μεγάλο χρονικό διάστημα θα ήταν θεωρητικά πιο δύσκολη υπόθεση.

Ιδίως, αν η νέα κυβέρνηση είχε να αντιμετωπίσει νέες προκλήσεις και να λάβει δυσάρεστα μέτρα.

Τι μπορούμε να συμπεράνουμε από όλα αυτά;

Η απάντηση είναι απλή.

Τυχόν εφαρμογή της απλής αναλογικής θα οδηγήσει πολλούς οικονομικούς παράγοντες στην εκτίμηση ότι το πολιτικό ρίσκο της χώρας αυξάνεται.

Κοινώς, θα ζητάνε μεγαλύτερες αποζημιώσεις, δηλαδή υψηλότερες αποδόσεις, για να αναλάβουν το ελληνικό ρίσκο μιας επένδυσης στη χώρα.

Μαθηματικά, σε τέτοιες περιπτώσεις, η ζήτηση για επενδύσεις μειώνεται ceteris paribus (όλα τα άλλα σταθερά).

Όμως, η Ελλάδα χρειάζεται επενδύσεις σε πολλούς τομείς της οικονομίας, ιδίως εξωστρεφείς, για να επανέλθει σε ικανοποιητικούς βιώσιμους ρυθμούς ανάπτυξης.

Πολύ φοβόμαστε λοιπόν ότι δεν μπορούμε να τους έχουμε όλους ικανοποιημένους.

Dr. Money