Ενα rebound δεν σώζει την Ελλάδα

Η περιρρέουσα ατμόσφαιρα στην οικονομία δεν είναι καλή, παρά τη θετική επίδραση που είχε στην ψυχολογία η (σχεδόν) ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης του προγράμματος προσαρμογής.

Αυτό σε συνδuασμό με την ύφεση που καταγράφηκε το πρώτο τρίμηνο της χρονιάς και τα νέα μέτρα λιτότητας που μπαίνουν σε εφαρμογή από την 1η Ιουνίου οδηγούν στο εύλογο συμπέρασμα ότι η οικονομία θα παραμείνει σε ύφεση το πρώτο εξάμηνο.

Ακόμη λοιπόν κι αν δεχτούμε ότι η οικονομία θα ανακάμψει το δεύτερο μισό του έτους με κάποιες βοήθειες από τον τουρισμό, θα παραμείνει λογικά στάσιμη για το σύνολο της χρονιάς στην καλύτερη των περιπτώσεων.

Ως πιο πιθανό σενάριο φαντάζει αυτή τη στιγμή, το 2016 να είναι άλλη μια χρονιά ύφεσης, έστω ήπιας όπως η περσινή.

Επομένως, οι προσδοκίες για ανάκαμψη μετατίθενται για το 2017, με τον τουρισμό και το πετρέλαιο, που είχαν θετική συνεισφορά στην οικονομία τα δύο τελευταία χρόνια, να αποτελούν ερωτηματικά και την ανάκαμψη των επενδύσεων, την ελπίδα.

Όλα αυτά σημαίνουν ότι η αποκλιμάκωση της ανεργίας θα είναι μικρή και το ποσοστό ίσως κυμανθεί μεταξύ 23% και 24% κατά μέσο όρο το 2016.

Η παραμονή της ανεργίας σε τόσο υψηλά επίπεδα σημαίνει ότι το κομμάτι που αφορά στην επονομαζόμενη διαρθρωτική ανεργία, η οποία δεν σχετίζεται με τις αυξομειώσεις της οικονομικής δραστηριότητας, θα αυξηθεί περαιτέρω.

Όμως, ακόμη κι αν η οικονομία ανακάμψει το 2017, οι προοπτικές για το μεσομακροπρόθεσμο διάστημα δεν είναι ιδανικές.

Για την ακρίβεια, αν δεχτούμε την τελευταία ανάλυση του ΔΝΤ, είναι προβληματικές.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το ΔΝΤ υποβάθμισε τον μακροπρόθεσμο ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας σε 1,25%, επικαλούμενο τρεις λόγους.

Πρώτον, την αρνητική συνεισφορά του εργατικού δυναμικού, που είναι σε σημαντικό βαθμό απόρροια των δυσμενών προβλέψεων για τις δημογραφικές εξελίξεις στην Ελλάδα.

Δεύτερον, τη μικρή θετική συνεισφορά του κεφαλαίου παρά την αναμενόμενη ανάκαμψη των επενδύσεων μεσοπρόθεσμα.

Όμως, οι επενδύσεις δεν προβλέπεται να επιστρέψουν στα επίπεδα που βρίσκονταν πριν την οικονομική κρίση, δηλαδή πάνω από 20% του ΑΕΠ, από 12% σήμερα.

Τρίτον, τον σχετικά χαμηλό ρυθμό αύξησης της συνολικής παραγωγικότητας, που δεν αναμένεται να ξεπεράσει το 1% ετησίως καθώς δεν υπάρχει ισχυρή στήριξη για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στο εσωτερικό της χώρας.

Μάλιστα, η ανάλυση του ΔΝΤ κάνει αναφορά στην έκθεση της Κομισιόν του 2105 για τη γήρανση του πληθυσμού (Ageing Report), που προβλέπει ρυθμό ανάπτυξης της τάξης του 1% ετησίως για την Ελλάδα σε μακροπρόθεσμη βάση.

Εξυπακούεται ότι τόσο χαμηλοί ρυθμοί ανάπτυξης θα διατηρήσουν τη θηλιά του χρέους γύρω από τον λαιμό της οικονομίας επί μακρόν αφού θα δυσκολέψουν την αποπληρωμή του.

Γι' αυτό τον λόγο, αρκετοί πιστεύουν ότι το rebound της οικονομίας, που είναι φυσιολογική εξέλιξη μετά από μια τόσο μεγάλη περίοδο ύφεσης, δεν πρόκειται να σώσει την παρτίδα αν δεν υπάρξουν διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στις αγορές προϊόντων, υπηρεσιών και εργασίας.

Όμως, οι τελευταίες δεν είναι εκείνες που θέλουν το πολιτικό σύστημα και μεγάλο μέρος της ελληνικής οικονομίας.

Dr. Money