Πόσο καίει το πετρέλαιο τις μετοχές!

Η τιμή του μαύρου χρυσού έχει ανέβει σε τόσο υψηλά επίπεδα που λίγοι προέβλεπαν πριν από λίγα χρόνια. Αυτό όμως δεν έχει εμποδίσει τις χρηματιστηριακές αγορές να καταγράψουν νέα πολυετή υψηλά. Το ερώτημα είναι γιατί συμβαίνει και έως πότε θα συνεχιστεί αυτό.

Δημοσιεύθηκε: 18 Οκτωβρίου 2007 - 07:56

Dr Money

Τον Ιανουάριο του 2002 η μέση τιμή του αργού βρισκόταν στα 16,50 δολάρια το βαρέλι.

Έναν χρόνο αργότερα η τιμή του είχε ανέβει στα 29,50 δολάρια το βαρέλι και τον Μάρτιο του 2003 που γινόταν η εισβολή στο Ιράκ και ξεκινούσε το χρηματιστηριακό ράλι, το οποίο συνεχίζεται μέχρι σήμερα, βρισκόταν στα 30,30 δολάρια περίπου. Η μέση τιμή εκείνη τη χρονιά διαμορφώθηκε κοντά στα 27,5 δολάρια το βαρέλι.

Το 2004 η μέση τιμή του πετρελαίου ανέβηκε κι άλλο και διαμορφώθηκε κοντά στα 37 δολάρια το βαρέλι. Αυτό όμως δεν εμπόδισε τις μετοχές να κινηθούν σε υψηλότερα επίπεδα.

Το ίδιο συνέβη το 2005 που η μέση τιμή του αργού σκαρφάλωσε στα 50 δολάρια το βαρέλι αλλά και το 2006 που η μέση τιμή διαμορφώθηκε κοντά στα 58 δολάρια το βαρέλι, έχοντας ξεπεράσει τα 70 δολάρια μέσα στο καλοκαίρι.

Χθες η τιμή των συμβολαίων αργού ακούμπησε τα 89 δολάρια το βαρέλι πριν υποχωρήσει σε χαμηλότερα επίπεδα, διακόπτοντας το σερί των 6 συνεχόμενων ανοδικών συνεδριάσεων.

Η μέση τιμή του αργού έχει υπερδιπλασιαστεί από το 2003 μέχρι σήμερα αλλά αυτό δεν έχει εμποδίσει πολλές χρηματιστηριακές αγορές, ακόμη και χωρών που εισάγουν πετρέλαιο όπως η Ελλάδα, να προσφέρουν ακόμη μεγαλύτερες αποδόσεις.

Δεν είναι αυτό που θα περίμενε κάποιος με βάση τις στατιστικές μελέτες που έχουν για τη σχέση πετρελαίου και ανεπτυγμένων χρηματιστηριακών αγορών από το 1970 μέχρι και τις αρχές της δεκαετίας που διανύουμε.

Σύμφωνα με αυτές, μια μεγάλη αύξηση της τιμής του μαύρου χρυσού, π.χ. 10%, μειώνει τις μετοχικές αποδόσεις, έστω και ποσοστιαία λιγότερο, π.χ. 1%, με κάποια χρονική υστέρηση που μπορεί να φτάσει τους 17 μήνες. Τελευταία φορά που παρατηρήθηκε κάτι τέτοιο ήταν το 2000.

Όμως, από το 2003 μέχρι σήμερα έχουν περάσει αρκετά χρόνια κι αν ίσχυε κάτι τέτοιο θα έπρεπε να είχε αποτυπωθεί ήδη στις μετοχικές αξίες.

Αν μη τι άλλο, η μεγάλη αύξηση της τιμής του πετρελαίου μπορεί να αποτελεί καλό νέο για τις εταιρίες του κλάδου, ιδίως για εκείνες που παράγουν πετρέλαιο, αλλά όχι για τις περισσότερες από τις άλλες.

Η σημαντική άνοδος της τιμής του πετρελαίου εισάγει αβεβαιότητα στις αγορές, αυξάνει το κόστος παραγωγής των περισσότερων εταιριών και φορολογεί τα εισοδήματα των καταναλωτών αφού τους αφαιρεί χρήματα που θα μπορούσαν να διαθέσουν για την αγορά άλλων προϊόντων και υπηρεσιών.

Με άλλα λόγια, δεν είναι ό,τι καλύτερο για τα κέρδη των περισσότερων εταιριών και επομένως ούτε των μετοχών τους.

Παρ’ όλα αυτά, τα κέρδη των περισσότερων εταιριών έχουν αυξηθεί σημαντικά από το 2003 μέχρι σήμερα παρά τον υπερδιπλασιασμό της τιμής του πετρελαίου το ίδιο διάστημα.

Προφανώς, οι μεταβολές της τιμής του πετρελαίου επηρεάζουν λιγότερο τα αποτελέσματά τους σε σχέση με το παρελθόν.

Η εξήγηση ίσως βρίσκεται στην ίδια την άνοδο της τιμής του μαύρου χρυσού.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η τιμή του πετρελαίου ενσωματώνει κατά καιρούς ασφάλιστρα κινδύνου(risk premia) για διαφορετικούς λόγους, π.χ. για γεωπολιτικά αίτια.

Η ιστορία όμως διδάσκει ότι κανένα ασφάλιστρο κινδύνου δεν παραμένει στη θέση του όταν εκλείψουν οι λόγοι που το δικαιολογούν.

Επομένως, η συστηματική άνοδος της τιμής του πετρελαίου τα τελευταία χρόνια οφείλεται σε άλλο λόγο κι αυτός δεν είναι άλλος από τη ζήτηση.

Ζήτηση όμως δεν θα υπήρχε αν δεν υπήρχε ισχυρή οικονομική ανάπτυξη παγκοσμίως. Είτε αυτή αποδοθεί στη χαλαρή νομισματική πολιτική και τα χαμηλά επιτόκια σε ευρωζώνη, ΗΠΑ και αλλού, είτε στην Κίνα, την Ινδία κ.λπ., το ίδιο κάνει.

Οι υψηλοί ρυθμοί οικονομικής ανάπτυξης δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας, εισοδήματα κ.ά. που δικαιολογούν υψηλότερη κατανάλωση από τα νοικοκυριά.

Οι μεγαλύτερες πωλήσεις και τα κέρδη των επιχειρήσεων που αντικατοπτρίζονται στις υψηλότερες τιμές των μετοχών το αποδεικνύει.

Όμως, οι υψηλοί ρυθμοί οικονομικής ανάπτυξης αυξάνουν τη ζήτηση για πετρέλαιο, δίνοντας ώθηση στην τιμή του.

Αυτός είναι προφανώς ο λόγος που μετοχές και πετρέλαιο ανεβαίνουν παρέα τα τελευταία χρόνια και πιθανόν να υποχωρήσουν μαζί όταν η παγκόσμια ανάπτυξη επιβραδυνθεί σημαντικά.

Αν όμως πιστέψουμε τους μεγάλους διεθνείς οργανισμούς, δεν προβλέπεται σημαντική επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας τα δύο επόμενα χρόνια.

Επομένως, η όποια ανατροπή του σκηνικού θα μπορούσε να προέλθει είτε από εξωγενή παράγοντα, π.χ. τρομοκρατία, είτε από σημαντική αλλαγή των δεδομένων στην αγορά πετρελαίου, π.χ. προσφορά.

Dr. Money

[email protected]

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.