Ευτυχισμένο το... 2017!

Το 2014 ήταν η πρώτη χρονιά από το 2007 που ο ρυθμός ανάπτυξης είχε θετικό πρόσημο.

Δεν ήταν το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα, γιατί αφενός ο βαθμός ήταν μικρός και αφετέρου, γιατί υποβοηθήθηκε από τον αποπληθωρισμό.

Το 2015 έπρεπε και θα μπορούσε, όπως αποδείχθηκε, να είναι καλύτερη χρονιά καθώς είχε δημιουργηθεί θετική δυναμική, όπως άλλωστε παραδέχονται οι εκπρόσωποι των δανειστών σε κατ' ιδίαν συνομιλίες τους.

Όμως, η πολιτική αβεβαιότητα και τα γεγονότα του πρώτου εξαμήνου μετέτρεψαν ένα δυνητικό θετικό ρυθμό ανάπτυξης της τάξης του 2%-3% σε συρρίκνωση.

Αν κάτι άμβλυνε τις εντυπώσεις ήταν το μέγεθος της συρρίκνωσης αφού αποδεικνύεται πολύ μικρότερο εκείνου που αρχικά προβλεπόταν, κάπου 2,4%.

Σε γενικές γραμμές, ο εξωτερικός τομέας βοήθησε αρκετά το 2015, λόγω κυρίως της σημαντικής μείωσης των εισαγωγών και της θετικής συμβολής του τουρισμού.

Ο ίδιος τομέας αναμένεται να βοηθήσει επίσης το πραγματικό ΑΕΠ το 2016.

Οι πρώτες ενδείξεις από την τουριστική βιομηχανία είναι θετικές, ενώ οι εισαγωγές θα συνεχίσουν να κινούνται πτωτικά, έστω σε μικρότερο βαθμό σε σύγκριση με το 2015.

Η καταναλωτική δαπάνη των νοικοκυριών και του δημοσίου θα εμφανίσει μείωση λογικά, καθώς μια σειρά από φόρους και οι περικοπές στις συντάξεις θα περιορίσουν το διαθέσιμο εισόδημα.

Φυσικά, άγνωστος Χ παραμένουν τα λεφτά που είναι στα στρώματα, στις θυρίδες, στους κήπους κι αλλού.

Αν οι κάτοχοί τους συνεχίσουν να ξοδεύουν μερικά απ' αυτά, γιατί δεν θέλουν να τα επιστρέψουν στις τράπεζες, η ιδιωτική κατανάλωση ίσως αποδειχθεί πιο ανθεκτική.

Μεγάλος άγνωστος παραμένουν οι ιδιωτικές επενδύσεις, που έχουν υποχωρήσει σε πολύ χαμηλά επίπεδα.

Οι εξελίξεις στις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές, οι ιδιωτικοποιήσεις, η επιχειρηματική ψυχολογία και ο ρόλος του τραπεζικού συστήματος στη χρηματοδότηση νέων πρότζεκτ θα κρίνουν το αποτέλεσμα.

Κι όλα αυτά, με τις τιμές του πετρελαίου σε χαμηλά επίπεδα και το ευρώ να είναι σταθερό ή υποτιμημένο έναντι των άλλων κύριων νομισμάτων.

Σε τι συμπέρασμα μας οδηγούν όλα τα ανωτέρω;

Είναι απλό.

Είτε το 2016 θα αποδειχθεί μια επανάληψη του 2014 με μικρό θετικό ρυθμό ανάπτυξης για το σύνολο της χρονιάς, είτε θα έχει αντίστοιχο ή χειρότερο αποτέλεσμα στην οικονομική δραστηριότητα σε σχέση με το 2015.

Θεωρούμε την επανάληψη του οικονομικού αποτελέσματος του 2014, δηλαδή ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης της τάξης του 0,3%-0,6%, ως το καλό σενάριο.

Αντίθετα, το κακό σενάριο θα είναι μια νέα συρρίκνωση της οικονομίας κατά 1% και πλέον σε ετήσια βάση.

Η στασιμότητα, δηλαδή οριακές μεταβολές του πραγματικού ΑΕΠ με θετικό ή αρνητικό πρόσημο, δείχνει να είναι το τρίτο σενάριο.

Υπό αυτές τις συνθήκες, το 2017 μοιάζει μια πιο πολλά υποσχόμενη χρονιά σε σχέση με τη φετινή.

Σε κάθε περίπτωση, καλή χρονιά με υγεία.

Dr. Money