Δείτε εδώ την ειδική έκδοση

Το «αλμανάκ» της παγκόσμιας κρίσης

Ένα «αλμανάκ» με τα κρατικά μέτρα στήριξης οικονομιών και τραπεζών, στατιστικά μεγέθη και στοιχεία-κλειδιά για τις πραγματικές οικονομίες των κρατών που -θέλοντας και μη- «ξεχωρίζουν» στην πρωτοφανή αυτή κρίση.

  • Επιμέλεια: Ντορίνα Παπαγεωργίου
Το «αλμανάκ» της παγκόσμιας κρίσης
Ποιες οικονομίες έχουν υποστεί τις χειρότερες επιπτώσεις από τη χρηματοοικονομική κρίση και ποια μέτρα έχουν λάβει οι κυβερνήσεις για να βοηθήσουν στην εκτόνωση των προβλημάτων;

Ένα «αλμανάκ» με τα κυβερνητικά πακέτα οικονομικής στήριξης, τους συντελεστές εγγύησης τραπεζικών καταθέσεων, τις «ενέσεις» κεφαλαίου και τις αγορές μεριδίων σε τράπεζες, αλλά και με ιδιαίτερα χρήσιμα στατιστικά δεδομένα καθώς και στοιχεία-κλειδιά για τις πραγματικές οικονομίες των κρατών του πλανήτη που -θέλοντας και μη- «ξεχωρίζουν» σε αυτή την πρωτοφανή κρίση.

Η παρουσίαση προέρχεται από το πρακτορείο BBC, με τα απαραίτητα updates από τους συντάκτες του euro2day.

ΕΥΡΩΠΗ

ΑΥΣΤΡΙΑ:
Υπόβαθρο: Μία από τις ισχυρότερες οικονομίες της ευρωζώνης, αναπτύσσεται ταχύτερα από τον μέσο όρο την τελευταία 4ετία. Εξάγει προϊόντα, όπως οχήματα και πολυτελή αγαθά, σε άλλα ευρωπαϊκά έθνη, με όλο και μεγαλύτερη βαρύτητα στα νεότερα μέλη της Ε.Ε., όπως η Ουγγαρία.

Δεδομένα: Κατά κεφαλήν Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν: 42.700 δολ. (Παγκόσμια Τράπεζα, 2007).

Τελευταίες κινήσεις: Ο καγκελάριος ανακοίνωσε στις αρχές Οκτωβρίου ότι η κυβέρνηση θα διαθέσει έως 85 δισ. ευρώ (114 δισ. δολ.) σε εγγγυήσεις διατραπεζικών δανείων και έως 15 δισ. ευρώ (20 δισ. δολ.) σε αγορές μετοχών του τραπεζικού κλάδου. Η κυβέρνηση έχει ήδη εγγυηθεί πλήρως όλες τις ιδιωτικές τραπεζικές καταθέσεις, από 1ης Οκτωβρίου. Η Erste Group, μία από τις τρεις κορυφαίες τράπεζες της χώρας, ήταν η πρώτη την οποία προσέγγισε στο σχέδιο επανακεφαλαιοποίησης τραπεζών, στις 30/10, με συμφωνία διοχέτευσης κρατικών κεφαλαίων 2,7 δισ. ευρώ για να τονώσει τον ισολογισμό της.

ΛΕΥΚΟΡΩΣΙΑ:
Υπόβαθρο: Ανεξαρτητοποιήθηκε το 1991, μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ. Η ανάπτυξή της ως επί το πλείστον προέρχεται από την πρόσβαση στο σχετικά φθηνό πετρέλαιο και φυσικό αέριο της Ρωσίας, που πωλεί στις διεθνείς αγορές σε ακριβότερη τιμή.

Δεδομένα: Κατά κεφαλήν ΑΕΠ: 4.220 δολ. (Παγκόσμια Τράπεζα, 2007).

Τελευταίες κινήσεις: Συνομιλεί με το ΔΝΤ για την εξασφάλιση χρηματοδότησης για την αντιμετώπιση της κρίσης.

ΒΕΛΓΙΟ:
Υπόβαθρο: Διαθέτοντας λίγους φυσικούς πόρους, το Βέλγιο εξαρτάται από τις εισαγωγές πρώτων υλών και άρα είναι ευάλωτο στις αυξήσεις των τιμών εμπορευμάτων. Τα ? του εμπορίου του αφορούν σε σχέσεις με άλλες χώρες της Ε.Ε.: η Γερμανία, η Ολλανδία και η Γαλλία είναι οι μεγαλύτεροι εμπορικοί εταίροι του.

Δεδομένα: Κατά κεφαλήν ΑΕΠ: 40.710 δολ. (Παγκόσμια Τράπεζα, 2007).

Τελευταίες κινήσεις: Η κυβέρνηση εγγυάται τις τραπεζικές καταθέσεις έως 100.000 ευρώ, περισσότερα από τα αρχικά 80.000 ευρώ. Ο μεγαλύτερος τραπεζικός όμιλος της χώρας, η Fortis, χρειάστηκε την παρέμβαση των κυβερνήσεων Βελγίου και Ολλανδίας αλλά και να πωλήσει ορισμένα ενεργητικά στη γαλλική BNP Paribas για να μείνει «ζωντανή», καθώς αντιμετώπισε δυσκολίες εξαιτίας της εξαγοράς της ολλανδικής ABN Amro.

ΔΑΝΙΑ:
Υπόβαθρο: Οι Δανοί απολαμβάνουν ένα από τα υψηλότερα βιοτικά επίπεδα στον πλανήτη, χάρη στα επιτυχημένα μέτρα της κυβέρνησης στο μέτωπο των εξαγωγών και της κοινωνικής πολιτικής. Επέλεξε να μη συμμετάσχει (opt out) στο σύστημα Οικονομικής και Νομισματικής Ενοποίησης (EMU), αλλά το νόμισμά της, η κορόνα, είναι συνδεδεμένο με το ευρώ.

Δεδομένα: Κατά κεφαλήν ΑΕΠ: 54.910 δολ. (Παγκόσμια Τράπεζα, 2007).

Τελευταίες κινήσεις: Η κυβέρνηση ενέκρινε έκτακτο πρόγραμμα αντιμετώπισης της κρίσης, που περιλαμβάνει απεριόριστη εγγύηση τραπεζικών καταθέσεων. Η Κεντρική Τράπεζα αύξησε το επιτόκιο κατά 0,5 μον. στο 5,5%.

ΕΣΘΟΝΙΑ:
Η Εσθονία επανέκτησε την ανεξαρτησία της μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ και καθιερώθηκε ως μία από τις πλέον εύρωστες οικονομίες της κεντρικής Ευρώπης. Οι κλάδοι ηλεκτρονικών προϊόντων της και τηλεπικοινωνιών είναι ιδιαίτερα εύρωστοι. Εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2004 και το νόμισμά της είναι συνδεδεμένο με το ευρώ.

Δεδομένα: Κατά κεφαλήν ΑΕΠ: 13.200 δολ. (Παγκόσμια Τράπεζα, 2007).

Τελευταίες κινήσεις: Η κυβέρνηση υπερδιπλασίασε το εγγυημένο ποσό καταθέσεων στα 50.000 ευρώ, ευθυγραμμιζόμενη με την υπόλοιπη Ε.Ε.

ΓΑΛΛΙΑ:
Υπόβαθρο: Ο κ. Nicolas Sarkozy εξελέγη Πρόεδρος το 2007, υποσχόμενος δραστικές οικονομικές και κοινωνικές μεταρρυθμίσεις για να καταπολεμηθούν η υποτονική ανάπτυξη και η ανεργία. Θέλει να μειώσει τους φόρους, να φέρει ελαστικότητα στην αγορά εργασίας και να ελέγχει τα συνδικάτα. Σύμφωνα με την υπ. Οικονομικών κ. Christine Lagarde, η χώρα δείχνει να οδεύει προς ύφεση.

Δεδομένα: Κατά κεφαλήν ΑΕΠ: 38.500 δολ. (Παγκόσμια Τράπεζα, 2007).

Τελευταίες κινήσεις: Ο πρόεδρος του ταχυδρομικού ταμιευτηρίου Caisse d' Epargne παραιτήθηκε εξαιτίας ζημίας 600 εκατ. ευρώ στο πλαίσιο της παγκόσμιας κρίσης. Θα φύγει χωρίς αποζημίωση.

ΓΕΡΜΑΝΙΑ:
Η πάλαι ποτέ «λοκομοτίβα» της ευρωπαϊκής οικονομίας υφίσταται μείωση παραγγελιών για εξαγωγές και αύξηση στο κόστος πρώτων υλών, που την έχουν ωθήσει στα πρόθυρα της ύφεσης.

Δεδομένα: Κατά κεφαλήν ΑΕΠ: 38.860 δολ. (Παγκόσμια Τράπεζα, 2007).

Τελευταίες κινήσεις: Το Κοινοβούλιο ενέκρινε σχέδιο οικονομικής διάσωσης ύψους 500 δισ. ευρώ, που περιλαμβάνει ταμείο το οποίο θα διαθέσει 400 δισ. ευρώ σε εγγυήσεις διατραπεζικών δανείων και 80 δισ. ευρώ για την εξαγορά μεριδίων σε προβληματικές τράπεζες. Η κυβέρνηση παρενέβη στις 6 Οκτωβρίου για να αποτρέψει την κατάρρευση του δεύτερου μεγαλύτερου οίκου πίστωσης εμπορικών ακινήτων, Hypo Real Estate. Έχει εγγυηθεί πλήρως για όλες τις ιδιωτικές τραπεζικές καταθέσεις.

ΕΛΛΑΔΑ:
Υπόβαθρο: Η Ελλάδα απόλαυσε ισχυρές οικονομικές μεταβολές μετά τον πόλεμο, χάρη κυρίως στην επιτυχία του τουρισμού και της ναυτιλίας. Είναι μία από τις φτωχότερες χώρες της ευρωζώνης και ο δημόσιος τομέας της αναλογεί στο 40% του ΑΕΠ.

Δεδομένα: Κατά κεφαλήν ΑΕΠ: 29.630 δολ. (Παγκόσμια Τράπεζα, 2007).

Τελευταίες κινήσεις: Η κυβέρνηση αποφάσισε την πλήρη εγγύηση όλων των τραπεζικών καταθέσεων πολιτών, ωστόσο πολιτικό στέλεχος σημείωσε ότι πρόκειται για μια «πολιτική δέσμευση», αλλά το τραπεζικό σύστημα δεν κινδυνεύει.

Επίσης, η κυβέρνηση προωθεί νομοθετική ρύθμιση για τη στήριξη των τραπεζών -η οποία συναντά πλείστες αντιδράσεις- που περιλαμβάνει εγγυήσεις μέχρι 15 δισ. ευρώ, διάθεση ειδικών ομολόγων αξίας μέχρι 8 δισ. ευρώ, ενίσχυση της κεφαλαιακής βάσης τους με την αγορά από το Δημόσιο προνομιούχων μετοχών, αξίας έως 5 δισ. ευρώ.


ΟΥΓΓΑΡΙΑ:
Υπόβαθρο: Βίωσε μία από τις πλέον ήπιες μεταβάσεις στην οικονομία της ελεύθερης αγοράς σε σχέση με την υπόλοιπη πρώην ΕΣΣΔ. Έως το 1998 προσέλκυε σχεδόν τις μισές από τις ξένες επενδύσεις στην περιφέρεια, οι περισσότερες εκ των οποίων από τη Γερμανία. «Βασανίζεται» από χαμηλούς συντελεστές απασχόλησης και μεγάλο έλλειμμα προϋπολογισμού.

Δεδομένα: Κατά κεφαλήν ΑΕΠ: 11.750 δολ. (Παγκόσμια Τράπεζα, 2007).

Τελευταίες κινήσεις: Στις 28/10 το ΔΝΤ, η Ε.Ε. και η Παγκόσμια Τράπεζα επέδωσαν έκτακτο πακέτο σωτηρίας ύψους 25 δισ. δολαρίων στη χώρα. Η Κεντρική Τράπεζα αύξησε τα επιτόκια κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες για να συγκρατήσει την κάθετη πτώση του φιορινιού και τα τραπεζικά επιτόκια ανήλθαν στο 11,5%. Οι επενδυτές αποτραβήχτηκαν από τα ενεργητικά του εθνικού νομίσματος εξαιτίας ανησυχιών για το τραπεζικό σύστημα.

ΙΣΛΑΝΔΙΑ:
Από το 1944 που κέρδισε την ανεξαρτησία της, η Ισλανδία έγινε ένα από τα ευπορότερα έθνη του πλανήτη. Η ευμάρειά της προήλθε αρχικώς από τη βιομηχανία αλιείας, αλλά, όταν ο κλάδος συρρικνώθηκε σταδιακά, ο χρηματοοικονομικός τομέας επεκτάθηκε εντονότατα στο εξωτερικό.

Πριν «χτυπήσει» η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση, η αξία των δραστηριοτήτων των ισλανδικών τραπεζών ήταν 10πλάσια από το ΑΕΠ της χώρας, με ανάλογες δανειακές υποχρεώσεις.

Δεδομένα: Κατά κεφαλήν ΑΕΠ: 54.100 δολ. (Παγκόσμια Τράπεζα, 2007).

Τελευταίες κινήσεις: Η Κεντρική Τράπεζα προχώρησε στις 28/10 σε αύξηση του βασικού επιτοκίου από 12% σε 18% στο πλαίσιο συμφωνίας δανεισμού από το ΔΝΤ, ύψους 2,1 δισ. δολ. Την ίδια ημέρα, ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε ότι θα χρειαστεί 4 δισ. δολ. επιπλέον και προσέγγισε την ΕΚΤ και τη Federal Reserve για βοήθεια, καθώς και τους Σκανδιναβούς γείτονές της. Οι διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία για μεγάλο δάνειο είχαν ήδη καταρρεύσει. Η Ισλανδία έχει προχωρήσει σε εθνικοποίηση των τριών μεγαλύτερων τραπεζών της, Landsbanki, Kaupthing και Glitnir.

ΙΡΛΑΝΔΙΑ:
Υπόβαθρο: Από το 1973 που συμμετέχει στην ευρωπαϊκή κοινότητα, η ταχύρυθμη ανάπτυξη έχει μεταμορφώσει την Ιρλανδία από μια κατά βάση αγροτική κοινωνία σε σύγχρονη, τεχνολογικά προχωρημένη οικονομία. Η εύρωστη ανάπτυξη προσέλκυσε τις ξένες επενδύσεις και έφερε κατασκευαστικό οργασμό. Έγινε, ωστόσο, φέτος μία από τις πρώτες χώρες της ευρωζώνης που διολίσθησαν σε ύφεση.

Δεδομένα: Κατά κεφαλήν ΑΕΠ: 48.140 δολ. (Παγκόσμια Τράπεζα, 2007).

Τελευταίες κινήσεις: Ήταν η πρώτη κυβέρνηση που εγγυήθηκε τις καταθέσεις των πολιτών, με εγγύηση όλων των τραπεζικών καταθέσεων, μετοχών και ομολόγων στις έξι μεγάλες τράπεζες, επί δύο χρόνια.

ΙΤΑΛΙΑ:
Υπόβαθρο: Οι μεγάλες βιομηχανίες της Ιταλίας, όπως αυτοκίνητα και μόδα, απολαμβάνουν διεθνή επιτυχία. Ο ρυθμός οικονομικής ανάπτυξης, όμως, παραμένει κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, με υψηλά ποσοστά ανεργίας, ειδικά στον νότο.

Δεδομένα: Κατά κεφαλήν ΑΕΠ: 33.540 δολ. (Παγκόσμια Τράπεζα, 2007).

Τελευταίες κινήσεις: Ο υπ. Οικονομικών κ. Giulio Tremonti δήλωσε ότι η κυβέρνηση θα δαπανήσει «όσα χρειαστούν» για να στηρίξει τους τραπεζικούς οίκους της χώρας. Η Κεντρική Τράπεζα ενεργοποίησε πρόσκαιρο μηχανισμό swap ομολόγων ύψους 40 δισ. ευρώ με ιταλικά τραπεζικά χρέη. Ο πρωθυπουργός δήλωσε ότι η κυβέρνηση είναι έτοιμη να αγοράσει μερίδια σε τράπεζες που καταρρέουν και ότι θα προχωρήσει σε εγγύηση των καταθέσεων ύψους έως 103.000 ευρώ, εάν χρειαστεί.

ΟΛΛΑΝΔΙΑ:
Η Ολλανδία είναι ένας από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς τροφίμων στον κόσμο, χάρη στον υψηλής τεχνολογίας αγροτικό τομέα της. Κατόπιν δύο δεκαετιών εύρωστης ανάπτυξης και χαμηλής ανεργίας, τα πράγματα δυσκόλεψαν καθώς το παγκόσμιο εμπόριο επιβραδύνθηκε στα πρώτα χρόνια της χιλιετίας.

Δεδομένα: Κατά κεφαλήν ΑΕΠ: 45.820 δολ. (Παγκόσμια Τράπεζα, 2007).

Τελευταίες κινήσεις: «Ένεση» κεφαλαίου 3 δισ. ευρώ στην ασφαλιστική Aegon και, νωρίτερα, 10 δισ. ευρώ στην ING. Η κυβέρνηση διαθέτει επίσης πακέτο 200 δισ. ευρώ σε εγγυήσεις δανείων των ολλανδικών τραπεζών.

ΝΟΡΒΗΓΙΑ:
Υπόβαθρο: Η Νορβηγία είναι από τις πλουσιότερες χώρες στον πλανήτη, ειδικά μετά την ανακάλυψη, στη δεκαετία του ’60, θαλάσσιων αποθεμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου. Είναι από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς καυσίμων. Το πλεόνασμά της βρίσκεται κατά κύριο λόγο σε απόθεμα «για τις επόμενες γενεές» που αποτιμάται στα 250 δισ. δολ. και είναι επενδεδυμένο στο εξωτερικό.

Δεδομένα: Κατά κεφαλήν ΑΕΠ: 76.450 δολ. (Παγκόσμια Τράπεζα, 2007).

Τελευταίες κινήσεις: Η Κεντρική Τράπεζα μείωσε στις 29/10 τα επιτόκια κατά 0,5 μον. στο 4,75%.

ΠΟΛΩΝΙΑ:
Το 1998 που «έπεσε» ο κομμουνισμός στη χώρα, η Πολωνία είχε ογκώδες εξωτερικό χρέος και βρισκόταν στο χείλος της οικονομικής καταστροφής. Έπειτα από μια δύσκολη περίοδο οικονομικής απελευθέρωσης, απόλαυσε ταχείς ρυθμούς ανάπτυξης - της τάξης του 6,5% το 2007. Με τη συμμετοχή στην Ε.Ε. το 2004, τα κεφάλαια πλημμύρισαν τη χώρα και οι εργαζόμενοι «ξεχύθηκαν» στα υπόλοιπα κράτη-μέλη.

Δεδομένα: Κατά κεφαλήν ΑΕΠ: 9.840 δολ. (Παγκόσμια Τράπεζα, 2007).

Τελευταίες κινήσεις: Η κυβέρνηση διεξάγει συνομιλίες για πρόσβαση στο πακέτο οικονομικής διάσωσης της ευρωζώνης και η κεντρική τράπεζα ετοιμάζει «πακέτο» αναστήλωσης της εμπιστοσύνης στις τράπεζες.

ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ:
Η χώρα παραμένει σε διαδικασία απελευθέρωσης της υποτονικής οικονομίας. Το κυβερνών σοσιαλιστικό κόμμα έχει προχωρήσει σε κάθετη μείωση των συντάξεων, αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης και κατάργηση προνομίων των δημοσίων υπαλλήλων, για να περιορίσει το έλλειμμα στον προϋπολογισμό, που είναι από τα υψηλότερα στην Ευρώπη.

Δεδομένα: Κατά κεφαλήν ΑΕΠ: 18.950 δολ. (Παγκόσμια Τράπεζα, 2007).

Τελευταίες κινήσεις: Εγγύηση τραπεζικών καταθέσεων και πακέτο χρηματοοικονομικής στήριξης 20 δισ. ευρώ για τη ρευστότητα στον τραπεζικό κλάδο.

ΡΩΣΙΑ:
Πρόκειται για μία χώρα με ογκώδεις φυσικούς πόρους. Με τις υψηλές τιμές εμπορευμάτων και την επέκταση του τραπεζικού τομέα, η Ρωσία εξελίχτηκε σε ταχέως αναπτυσσόμενη οικονομία και συγκέντρωσε μεγάλα αποθέματα συναλλάγματος. Αναπτύσσεται με ρυθμό 7% κατά μέσο όρο ετησίως, από την κρίση του ’98 και μετά.

Δεδομένα: Κατά κεφαλήν ΑΕΠ: 7.560 δολ. (Παγκόσμια Τράπεζα, 2007).

Τελευταίες κινήσεις: Το Κοινοβούλιο ενέκρινε ρύθμιση με την οποία διατίθενται 1,3 τρισ. ρούβλια (50 δισ. δολ.) στην κρατική Bank for Development and Foreign Economic Activities (Vnesheconombank) για την αποπληρωμή ή την εξυπηρέτηση των δανείων των ρωσικών τραπεζών στο εξωτερικό. Νωρίτερα, ο Πρόεδρος κ. Dmitry Medvedev ανακοίνωσε μακροπρόθεσμη βοήθεια 950 δισ. ρουβλίων (36,4 δισ. δολ.) προς τις τράπεζες.

ΙΣΠΑΝΙΑ:
Η Ισπανία αναπτύχθηκε ταχύτατα στις 10ετίες μετά τον θάνατο του Στρατηγού Franco το ’75. Μετά το ’90 άρχισε να απολαμβάνει συγκριτικά εύρωστη ανάπτυξη χάρη στην απελευθέρωση της οικονομίας και στην κατασκευαστική άνθηση, που «παγώνει» τώρα ταχύτατα. Η υψηλή ανεργία έχει πάντως υποχωρήσει τα τελευταία χρόνια.

Δεδομένα: Κατά κεφαλήν ΑΕΠ: 29.450 δολ. (Παγκόσμια Τράπεζα, 2007).

Τελευταίες κινήσεις: Ο πρωθυπουργός κ. Jose Luis Rodriguez Zapatero ανακοίνωσε στις αρχές Οκτωβρίου ότι η κυβέρνηση παρακαταθέτει 100 δισ. ευρώ (134 δισ. δολ.) για την εγγύηση διατραπεζικών δανείων έως το τέλος 2008. Τόνισε, ωστόσο, ότι δεν θα ληφθούν μέτρα επανακεφαλαιοποίησης τραπεζών, διότι αυτές «δεν έχουν πρόβλημα βιωσιμότητας».

Στις 10/10 δημιουργήθηκε ταμείο 30 δισ. ευρώ (40 δισ. δολ.) για την εξαγορά ενεργητικών ισπανικών τραπεζών και το «ξεπάγωμα» πιστώσεων. Λίγες ημέρες αργότερα, το όριο εγγύησης τραπεζικών καταθέσεων αυξήθηκε στα 100.000 ευρώ από 20.000 ευρώ.

ΣΟΥΗΔΙΑ:
Η Σουηδία επιβίωσε από τη «δική της» πιστωτική κρίση το ’90, όταν οι τιμές κατοικιών βυθίστηκαν και αυξήθηκαν κατακόρυφα η ανεργία και οι χρεοκοπίες. Η κυβέρνηση διοχέτευσε κεφάλαια σε προβληματικές τράπεζες και εγγυήθηκε για τις καταθέσεις. Τα περισσότερα κεφάλαια έχουν επιστραφεί, καθώς η οικονομία ανέκαμπτε.

Δεδομένα: Κατά κεφαλήν ΑΕΠ: 46.060 δολ. (Παγκόσμια Τράπεζα, 2007).

Τελευταίες κινήσεις: Η Κεντρική Τράπεζα μείωσε τα επιτόκια κατά μισή μονάδα στο 3,75% -η δεύτερη μείωση σε δύο εβδομάδες- και δήλωσε ότι προγραμματίζει περαιτέρω μειώσεις. Η κυβέρνηση έχει εγγυηθεί για νέες μεσοπρόθεσμες υποχρεώσεις τραπεζών έως 1,5 τρισ. κορόνες (205 δισ. δολ.). Εχει επίσης συστήσει ταμείο με 15 δισ. κορόνες για την περίπτωση που χρειαστεί έκτακτα κεφάλαια κάποια τράπεζα.

ΕΛΒΕΤΙΑ:
Είναι μία από τις πλουσιότερες χώρες του πλανήτη, χάρη στον χρηματοοικονομικό κλάδο της. Διαχειρίζεται το 1/3 από τα παγκόσμια offshore funds και είναι η δεύτερη καλύτερη οικονομία σε ανταγωνιστικότητα.

Δεδομένα: Κατά κεφαλήν ΑΕΠ: 59.880 δολ. (Παγκόσμια Τράπεζα, 2007).

Τελευταίες κινήσεις: Η Ελβετία έχει λάβει μέτρα ενίσχυσης της ισχυρότερης τράπεζάς της, UBS, δίνοντάς της 6 δισ. ελβετικά φράγκα (5,3 δισ. δολ.) σε αντάλλαγμα για μερίδιο 9,3%. Η τράπεζα έχει επίσης τη δυνατότητα να μεταφέρει έως 60 δισ. δολ. «τοξικών» ενεργητικών σε κεφάλαιο που στηρίζει η ελβετική Κεντρική Τράπεζα. Η κυβέρνηση πρόσφερε βοήθεια και στην Credit Suisse, αλλά η τράπεζα κατόρθωσε αντί αυτής της βοήθειας να συγκεντρώσει 10 δισ. φράγκα από διεθνείς επενδυτές.

ΒΡΕΤΑΝΙΑ:
Στη δεύτερη ισχυρότερη οικονομία της Ευρώπης, ο κλάδος υπηρεσιών κυριαρχεί. Το Λονδίνο είναι το μεγαλύτερο χρηματοοικονομικό κέντρο στον κόσμο. Κατόπιν μιας περιόδου εύρωστης ανάπτυξης χάρη στην καταναλωτική άνθηση, την οποία τροφοδότησαν η πιστωτική επέκταση και η εκτίναξη στις τιμές ακινήτων, η οικονομία βρίσκεται στα πρόθυρα της ύφεσης και η ανάπτυξη ήταν αρνητική (-0,5%) στο γ΄ τρίμηνο.

Δεδομένα: Κατά κεφαλήν ΑΕΠ: 42.740 δολ. (Παγκόσμια Τράπεζα, 2007).

Τελευταίες κινήσεις: Η κυβέρνηση ανακοίνωσε στις 13/10 ότι θα διοχετεύσει κεφάλαια 37 δισ. στερλινών (64 δισ. δολ.) σε τρεις μεγάλες τράπεζες. Η Royal Bank of Scotland λαμβάνει 20 δισ. στερλίνες, η HBOS και η Lloyds TSB 17 δισ. στερλίνες, ενώ η Barclays δήλωσε ότι δεν θα συμμετάσχει και θα αναζητήσει από αλλού 6,5 δισ. στερλίνες.

ΟΥΚΡΑΝΙΑ:
Υπόβαθρο: Μετά την «πορτοκαλιά επανάσταση» του 2004, η Ουκρανία θεωρήθηκε το «λαμπρό αστέρι» της ανατολικής Ευρώπης. Εξαιτίας όμως της πολυετούς εσωτερικής πολιτικής αντιπαλότητας, η κυβέρνηση έχει φτάσει στο απροχώρητο, από πολλές απόψεις. Ο χάλυβας είναι το βασικό εξαγωγικό προϊόν της Ουκρανίας και η οικονομία απόλαυσε πρόσφατα μεγάλη άνθηση χάρη στις υψηλές τιμές του αλουμινίου. Αλλά η πιστωτική κρίση έχει πλήξει έντονα τη χώρα.

Δεδομένα: Κατά κεφαλήν ΑΕΠ: 6.810 δολ. (Παγκόσμια Τράπεζα, 2007).

Τελευταίες κινήσεις: Το ΔΝΤ ανακοίνωσε δάνειο 16,5 δισ. δολ., το οποίο όμως για να εγκριθεί θα πρέπει να περάσει από το Κοινοβούλιο, που παραμένει -δυστυχώς- διαιρεμένο, όχι μόνο για την πίστωση του ΔΝΤ αλλά και για άλλα μέτρα όπως η ίδρυση ταμείου διάσωσης των τραπεζών.

ΗΠΑ:
Υπόβαθρο: Η κυρίαρχη οικονομική και στρατιωτική δύναμη στον πλανήτη. Παρά τη σχετική ευμάρεια των τελευταίων χρόνων, το χάσμα ανάμεσα στους πλούσιους και στους φτωχούς αποτελεί κορυφαία πρόκληση για την αμερικανική οικονομία. Πάνω από 30 εκατομμύρια Αμερικανοί ζουν κάτω από το επίσημο επίπεδο φτώχειας - κυρίως Αφροαμερικανοί και Ισπανόφωνοι.

Δεδομένα: Κατά κεφαλήν ΑΕΠ: 46.040 δολ. (Παγκόσμια Τράπεζα, 2007).

Τελευταίες κινήσεις: Το υπουργείο Οικονομικών προωθεί την ταχεία ανάπτυξη των 700 δισ. δολαρίων που περιλαμβάνονται στο πακέτο οικονομικής ενίσχυσης του χρηματοοικονομικού κλάδου. Έχει επίσης ανακοινώσει σχέδιο διοχέτευσης 250 δισ. δολ. σε πολλές τράπεζες της χώρας, μεταξύ των οποίων οι JP Morgan Chase, Goldman Sachs και Bank of New York Mellon Corp.

Η Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ, από κοινού με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, τις Κεντρικές Τράπεζες της Βρετανίας, του Καναδά, της Ελβετίας και άλλα κορυφαία ιδρύματα, προχώρησαν συντονισμένα σε μεγάλη μείωση των επιτοκίων στις 8 Οκτωβρίου για να βοηθήσουν στην εκτόνωση της κρίσης. Η αμερικανική Fed προχώρησε σε περαιτέρω μείωση του επιτοκίου του δολαρίου κατά 0,5 μονάδες στην τακτική συνεδρίαση του Οκτωβρίου.

ΚΑΝΑΔΑΣ:
Υπόβαθρο: Μία από τις πλουσιότερες οικονομίες του πλανήτη - χάρη εν μέρει και στη μετανάστευση. Η Συμφωνία Ελευθέρου Εμπορίου Βορείου Αμερικής (Καναδάς, ΗΠΑ, Μεξικό) προκάλεσε εμπορικό οργασμό. Διεκδικεί την κυριαρχία στην Αρκτική, που θα προσφέρει στη χώρα πρόσβαση σε ογκώδη αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου.

Δεδομένα: Κατά κεφαλήν ΑΕΠ: 39.420 δολ. (Παγκόσμια Τράπεζα, 2007).

Τελευταίες κινήσεις: Η Κεντρική Τράπεζα μείωσε τα επιτόκια κατά 0,25 μονάδες στο 2,25%. Ήταν η δεύτερη μείωση σε έναν μήνα, καθώς η Bank of Canada είχε συμμετάσχει στις 8 Οκτωβρίου στη συντονισμένη μείωση των επιτοκίων στην οποία προχώρησαν αιφνιδίως όλες οι μεγάλες κεντρικές τράπεζες. Στις 10/10, η κυβέρνηση ανακοίνωσε συμφωνία asset-swaps 25 δισ. δολ. Καναδά (21 δισ. δολ.) με τις μεγάλες τράπεζες της χώρας.

ΚΙΝΑ:
Υπόβαθρο: Έχοντας μείνει στάσιμη επί δύο δεκαετίες περίπου, η Κίνα είναι σήμερα η ταχύτερα αναπτυσσόμενη οικονομία του πλανήτη και διανύει τη «δεύτερη βιομηχανική επανάσταση», όπως αποκαλείται. Το τεράστιο εμπορικό πλεόνασμά της και τα πειρατικά προϊόντα προκαλούν τριβές με τους εμπορικούς εταίρους της.

Δεδομένα: Κατά κεφαλήν ΑΕΠ: 2.360 δολ. (Παγκόσμια Τράπεζα, 2007).

Τελευταίες κινήσεις: Στις 29 Οκτωβρίου, η Κεντρική Τράπεζα μείωσε τα επιτόκια στο 6,93% από 6,66%. Ήταν η τρίτη μείωση των επιτοκίων σε έξι εβδομάδες.

ΙΑΠΩΝΙΑ:
Υπόβαθρο: Η δεύτερη ισχυρότερη οικονομία του πλανήτη, πέτυχε ένα οικονομικό θαύμα στο δεύτερο ήμισυ του 20ού αιώνα κι έγινε αντικείμενο θαυμασμού για τον υπόλοιπο πλανήτη.

Δεδομένα: Κατά κεφαλήν ΑΕΠ: 37.670 δολ. (Παγκόσμια Τράπεζα, 2007).

Τελευταίες κινήσεις: Στις 30/10, ο πρωθυπουργός της Ιαπωνίας κ. Taro Aso ανακοίνωσε τη δημιουργία ειδικού προγράμματος συνολικής αξίας 30 τρισ. γεν (300 δισ. δολαρίων) προς στήριξη της οικονομίας, που περιλαμβάνει δάνεια και πιστωτικές γραμμές για μικρομεσαίες επιχειρήσεις και παροχή βοήθειας ύψους 2 τρισ. γεν (20 δισ. δολαρίων) προς τα νοικοκυριά. Η Κεντρική Τράπεζα της χώρας εκτιμάται ότι θα προχωρήσει την τελευταία ημέρα του μήνα σε μείωση του, εξαιρετικά χαμηλού ήδη, επιτοκίου του γεν.

ΣΧΟΛΙΑ ΧΡΗΣΤΩΝ

blog comments powered by Disqus
v