Δεινοπάθησαν φέτος τα θεατρικά φεστιβάλ στην Ευρώπη, ενώ οι αιθουσάρχες είδαν λιγότερους θεατές στους κινηματογράφους τους. Ακόμη και από εκείνους που επιλέγουν για την έξοδό τους κάποιο θέατρο ή σινεμά, όλο και περισσότεροι δεν συνεχίζουν τη διασκέδασή τους σε εστιατόριο για φαγητό.
Οι Γάλλοι δεν προτίμησαν τα ντελικατέσεν μαγαζιά με τα περίφημα γαλλικά τυριά και τα ακριβά εδέσματα, ενώ και οι κάβες του Μπορντό είδαν τους πελάτες τους διστακτικούς απέναντι στα ράφια με τα ξακουστά, περίφημα αλλά και ακριβά κρασιά.
Η οικονομία της Ευρώπης παρουσιάζει επιβράδυνση, οι αξίες των ακινήτων πέφτουν και οι Ευρωπαίοι περιορίζουν τα έξοδά τους από όπου μπορούν και προτιμούν τα εκπτωτικά καταστήματα που τους προσφέρουν οικονομικές λύσεις ακόμη και σε βασικά καταναλωτικά προϊόντα.
Ειδικότερα, από δημοσκόπηση που έκανε η εταιρεία ερευνών Harris για τους «Financial Times», προκύπτει ότι οι κάτοικοι των ισχυρών οικονομιών της Ευρώπης περιορίζουν τις μικρές χαρές της ζωής, κόβοντας έξοδα από τη διασκέδαση και από τα ακριβά τρόφιμα.
Συγκεκριμένα, οκτώ στους δέκα Γερμανούς (ακριβές ποσοστό 81%) δήλωσαν πως έχουν πλέον μειώσει τις εξόδους τους στα εστιατόρια και στον κινηματογράφο. Από κοντά ακολουθούν οι Ισπανοί και οι Ιταλοί, των οποίων το 77% και το 73% αντίστοιχα έχουν περιορίσει τις εξόδους τους τόσο στον κινηματογράφο και στο θέατρο όσο και στο εστιατόριο.
Από τις πέντε «εμβληματικές» χώρες της Γηραιάς Ηπείρου, οι οικονομίες των οποίων, άλλωστε, βρίσκονται σε ύφεση ή σε οικονομική στασιμότητα, το 68% των Βρετανών και το 67% των Γάλλων έχουν περιορίσει τις εξόδους στα καλλιτεχνικά θεάματα ή σε κάποιο εστιατόριο.
Όμως, οι κάτοικοι της Γαλλίας και της Μεγάλης Βρετανίας προτιμούν να αποφεύγουν τα ακριβά τρόφιμα. Συγκεκριμένα, το 69% δήλωσε πως περιορίζει τα έξοδα σε ακριβές λιχουδιές, ενώ στη Βρετανία το αντίστοιχο ποσοστό είναι 68%. Ακολουθούν οι Γερμανοί (66%), οι Ιταλοί (61%) και από πιο μακριά οι Ισπανοί (51%).
Ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια
Αντίθετα, τα εκπτωτικά μαγαζιά που ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια σε κάθε γωνιά της Ευρώπης κερδίζουν συνεχώς και νέους πελάτες. Το 66% των Γερμανών δήλωσε ότι στρέφεται πλέον σε εκπτωτικά καταστήματα για τις αγορές του. Αυτό το ποσοστό θεωρείται λογικό καθώς οι εκπτωτικές αλυσίδες Aldi και Lidl είναι γερμανικές και η μακρά παρουσία τους έχει συμβάλει στην αλλαγή των αγοραστικών συνηθειών των Γερμανών. Όμως, το ενδιαφέρον είναι ότι ο ένας στους δύο πολίτες από τις υπόλοιπες τέσσερις ισχυρές ευρωπαϊκές οικονομίες δήλωσε πως επιλέγει εκπτωτικά καταστήματα για τις αγορές του (τα ποσοστά είναι 50% στην Ιταλία και στην Ισπανία, 49% στη Μεγάλη Βρετανία και 48% στη Γαλλία).
Και το κλίμα ανησυχίας στην Ευρώπη εντείνεται, αφού μετά τη νέα (σε διάστημα μόλις τριών μηνών) πτωτική αναθεώρηση των φετινών αναπτυξιακών ρυθμών από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (από 1,5% έως 2,1% τον Ιούνιο σε 1,1% - 1,7% τον Σεπτέμβριο) οι εκτιμήσεις υποβαθμίζονται και για το 2009 (από 1% - 2% σε 0,6% - 0,8%), με αποτέλεσμα οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρώπης να αναζητούν τρόπους συντονισμένης απάντησης στην επιβράδυνση, πέραν των μέτρων που έχει λάβει κάθε χώρα ξεχωριστά.
Το ερώτημα που τίθεται αφορά στο πόσο εύκολο είναι να ελεγχθεί ο πληθωρισμός χωρίς την αύξηση των επιτοκίων εν μέσω πιστωτικής κρίσης, την ίδια στιγμή που για φέτος προβλέπεται αύξηση των τιμών στα τρόφιμα κατά 43% και νέα άνοδός τους το 2009 κατά 7%.
Ταυτόχρονα, η φετινή αύξηση των εμπορευμάτων σε ποσοστό 10,5% είναι ιδιαίτερα μεγάλη, ώστε μπροστά της να ωχριά η πρόβλεψη για πτώση 1,8% το 2009. Και μπορεί η υποτίμηση του ευρώ να προσφέρει ανάσες στις διεθνείς εξαγωγές, παράλληλα όμως αποδυναμώνει το ισχυρό αγοραστικό ατού των Ευρωπαίων. Αυτά δυσκολεύουν ακόμη περισσότερο τον γρίφο των αποτελεσματικών μέτρων.
* Αναδημοσίευση από το φύλλο 548 της εφημερίδας "ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ" (19 - 23 Σεπτεμβρίου 2008).