Βαριά σύννεφα πάνω από τη βιομηχανία ηλιακών πάνελς στη Γερμανία

Η βιομηχανία ηλιακών πάνελ για κατοικίες της Γερμανίας αντιμετωπίζει «πολλές δυσκολίες» μετά την κατάρρευση της καταναλωτικής ζήτησης η οποία προκάλεσε κύμα χρεοκοπιών και απολύσεων στη μεγαλύτερη και πιο σημαντική αγορά της Ευρώπης για τον κλάδο.

Πολλές εταιρείες που διανέμουν και εγκαθιστούν πάνελ στις ταράτσες έχουν καταρρεύσει, έχουν εξαγοραστεί ή αναγκαστεί να υιοθετήσουν αλλαγές στη στρατηγική γράφουν οι Financial Times.

Ενώ η επακόλουθη υπερπληθώρα πάνελ οδήγησε σε απότομη πτώση των τιμών για τους καταναλωτές, τα στοιχεία στέλνουν σήμα ότι έχει χτυπηθεί το επιχειρηματικό κλίμα σε ένα τομέα που είναι κρίσιμος για την επίτευξη των φιλόδοξων κλιματικών στόχων της Ευρώπης.

Ο Dries Acke, αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος του βιομηχανικού ομίλου λόμπι SolarPower Europe, περιέγραψε την κατάσταση ως «μη θετική τάση».

«Σε κάποιο βαθμό πρόκειται για consolidation μετά από μερικά εξαιρετικά χρόνια», είπε. Αλλά πρόσθεσε: «Δεν μπορείτε να έχετε μια πράσινη μετάβαση με κόκκινους αριθμούς. Ο κλάδος πρέπει να είναι κερδοφόρος».

Η ζήτηση για φωτοβολταϊκά πάνελ στη Γερμανία σημείωσε άνθηση στον απόηχο της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022, καθώς οι καταναλωτές αντιμετώπισαν τους αυξανόμενους λογαριασμούς ενέργειας και στράφηκαν στην ηλιακή ενέργεια.

Οι κατασκευαστές και οι διανομείς αναπτύχθηκαν γρήγορα, αυξάνοντας την ικανότητα παραγωγής και διανομής, προσλαμβάνοντας προσωπικό και εκπαιδεύοντας εγκαταστάτες.

Η Γερμανία εγκατέστησε 15 γιγαβάτ ηλιακής ισχύος το 2023, σύμφωνα με τη SolarPower Europe — από 7,4 GW το προηγούμενο έτος. Είναι ρεκόρ για οποιαδήποτε ευρωπαϊκή χώρα.

Οι νεοφυείς εταιρείες ηλιακής ενέργειας στη Γερμανία «περίμεναν ότι ο διψήφιος ρυθμός ανάπτυξης θα συνεχιστεί και η καθεμία από αυτές θα καταλάμβανε ξεχωριστά ένα σημαντικό μερίδιο αγοράς», δήλωσε η Ντίνα Νταρσίνι, επικεφαλής του τμήματος ηλιακών και μπαταριών της LCP Delta.

«Αλλά στην πραγματικότητα, συνέβη το αντίθετο – η αγορά συρρικνώθηκε το 2024, υπάρχουν περισσότεροι παίκτες και όλοι προσπαθούν να είναι ανταγωνιστικοί σε μια μικρότερη αγορά».

Η πτώση εγείρει ερωτήματα σχετικά με τον στόχο της Γερμανίας να εγκαθιστά 19 GW νέας ηλιακής ισχύος ετησίως από τώρα έως το 2030 ως μέρος της προσπάθειας να είναι ουδέτερη στις εκπομπές άνθρακα έως το 2045.

Μετά από πέντε χρόνια ταχείας επιτάχυνσης σε όλους τους τύπους ηλιακών, ο ρυθμός ανάπτυξης στην πέμπτη μεγαλύτερη αγορά στον κόσμο για φωτοβολταϊκά πάνελ επιβραδύνθηκε το 2024. Η Γερμανία πρόσθεσε 16 GW σε νέα ηλιακή ισχύ το 2024, σε σύγκριση με 15 GW το 2023 και 7 GW το 2022.

Η πτώση της ζήτησης —η οποία έπληξε επίσης τις αγορές ηλιακής ενέργειας στο Βέλγιο και την Ολλανδία— έχει εν μέρει προκληθεί από τα υψηλότερα επιτόκια.

Ταυτόχρονα, η ευρωπαϊκή αγορά πλημμύρισε με φθηνά ηλιακά πάνελ και εξαρτήματα από την Κίνα που έχουν δημιουργήσει έντονο ανταγωνισμό. Αυτό έχει αυξήσει την πίεση στους ευρωπαίους κατασκευαστές όπως η ελβετική Meyer Burger, η οποία τον Σεπτέμβριο ανακοίνωσε ότι θα περικόψει το ένα πέμπτο του εργατικού της δυναμικού και συμπίεσε τα περιθώρια κέρδους των εταιρειών που κάνουν εγκαταστάσεις σε στέγες. Οι γενναιόδωρες κρατικές επιδοτήσεις έχουν επίσης μειωθεί σταδιακά.

Η Zolar, μια start-up που έχει συγκεντρώσει σχεδόν 300 εκατ. ευρώ σε χρηματοδότηση από την έναρξή της το 2016, ανακοίνωσε τον Σεπτέμβριο ότι εγκαταλείπει την δραστηριότητα της πώλησης ηλιακών πάνελ σε κατοικίες και να περικόπτει περισσότερο από το 50% του εργατικού δυναμικού της.

Ο διευθύνων σύμβουλος Jamie Heywood περιέγραψε μια «περίεργη» κατάσταση όπου το κόστος εγκατάστασης ενός ηλιακού συστήματος έχει μειωθεί σημαντικά, αλλά, λόγω των χαμηλότερων τιμών ενέργειας, οι πελάτες έχουν επίσης λιγότερα κίνητρα να στραφούν σε ηλιακούς συλλέκτες. «Αν και οι πελάτες μπορούν να εξοικονομήσουν χρήματα κατά τη διάρκεια ζωής του συστήματός τους μεταβαίνοντας στην ηλιακή ενέργεια, η απόσβεση είναι λιγότερο ελκυστική από ό,τι ήταν», είπε στους Financial Times.

Η Zolar δεν είναι η μόνη εταιρεία που έχει δυσκολευτεί. Η Eigensonne με έδρα το Βερολίνο, προμηθευτής ηλιακών πάνελ, κήρυξε πτώχευση στα τέλη του 2023. Η ESS Kempfle, προμηθευτής ηλιακών πάνελ στη νότια Γερμανία, προειδοποίησε τον Αύγουστο για «σκοτεινά σύννεφα» πάνω από τη βιομηχανία καθώς ανακοίνωσε ένα σχέδιο αναδιάρθρωσης που περιλαμβάνει απώλειες θέσεων εργασίας.

Οι γνώστες του κλάδου αναμένουν ότι οι μεγαλύτεροι παίκτες της Γερμανίας, οι οποίοι περιλαμβάνουν εξέχουσες νεοφυείς επιχειρήσεις όπως η Enpal και η 1Komma5, θα επιβιώσουν από την αναταραχή. Όμως δεν έχουν μείνει απρόσβλητες από τον πόνο.