Συνελήφθη στη Γαλλία ο επικεφαλής της πλατφόρμας Telegram

Ο ιδρυτής και επικεφαλής της διαδικτυακής πλατφόρμας Telegram Πάβελ Ντούροφ συνελήφθη χθες Σάββατο βράδυ στο διεθνές αεροδρόμιο Μπουρζέ, κοντά στο Παρίσι, καθώς εκκρεμούσε ένταλμα σε βάρος του από τη γαλλική δικαιοσύνη στο πλαίσιο έρευνας για διάφορες παραβιάσεις της εφαρμογής που έχει δημιουργήσει, η οποία μεταξύ άλλων επιτρέπει την ανταλλαγή κρυπτογραφημένων μηνυμάτων, δήλωσαν στο Γαλλικό Πρακτορείο πηγές του προσκείμενες στη διαδικασία, επιβεβαιώνοντας πληροφορίες των τηλεοπτικών δικτύων TF1 και LCI.

Συνοδευόμενος από σωματοφύλακα και τη βοηθό του, ο 39χρονος δισεκατομμυριούχος με διπλή υπηκοότητα, γαλλική και ρωσική, συνελήφθη στο Μπουρζέ μεταξύ 19:30 και 20:00 τοπική ώρα, διευκρίνισε μια από τις πηγές. Σύμφωνα με το TF1 φέρεται να ταξίδευε από το Αζερμπαϊτζάν με ιδιωτικό αεροσκάφος.

Η γαλλική OFMIN, υπηρεσία επιφορτισμένη με την πρόληψη της βίας κατά των ανηλίκων, είχε εκδώσει ένταλμα σύλληψης για τον Ντούροφ ως συντονίστρια υπηρεσία σε προκαταρκτική έρευνα για φερόμενα αδικήματα που περιλαμβάνουν απάτη, διακίνηση ναρκωτικών, διαδικτυακό εκφοβισμό, οργανωμένο έγκλημα και προώθηση της τρομοκρατίας, δήλωσε στο AFP πηγή κοντά στην υπόθεση.

Θεωρείται ύποπτος γιατί δεν έλαβε μέτρα για τον περιορισμό της εγκληματικής χρήσης της πλατφόρμας του.

«Αρκετά με την ατιμωρησία του Telegram», δήλωσε ένας από τους ερευνητές, προσθέτοντας ότι εξεπλάγησαν που ο Ντούροφ ταξίδεψε στο Παρίσι γνωρίζοντας ότι καταζητείται.

Η Μόσχα κατηγορεί το Παρίσι ότι αρνείται να συνεργαστεί

Η ρωσική πρεσβεία στο Παρίσι κατηγόρησε τις γαλλικές αρχές ότι «αρνούνται να συνεργαστούν» με τη Μόσχα μετά τη σύλληψη στη Γαλλία του ιδρυτή και επικεφαλής της πλατφόρμας ανταλλαγής μηνυμάτων Telegram Πάβελ Ντούροφ, ο οποίος έχει και ρωσική υπηκοότητα.

«Ζητήσαμε αμέσως από τις γαλλικές αρχές να εξηγήσουν τους λόγους της σύλληψης και απαιτήσαμε να προστατευθούν τα δικαιώματά του και να του επιτραπεί πρόσβαση στις προξενικές υπηρεσίες. Μέχρι στιγμής η γαλλική πλευρά εξακολουθεί να αρνείται να συνεργαστεί στο θέμα», κατήγγειλε η ρωσική πρεσβεία στο Παρίσι όπως μετέδωσε το πρακτορείο Ria Novosti.

Η πρεσβεία πρόσθεσε ότι Ρώσοι διπλωμάτες βρίσκονται σε επαφή με τον δικηγόρο του Ντούροφ.

Από την πλευρά του ο πρώην πρόεδρος της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ εκτίμησε ότι ο Ντούροφ υπολόγισε λάθος φεύγοντας από τη Ρωσία και πιστεύοντας ότι δεν θα αναγκαστεί ποτέ να συνεργαστεί με τις ξένες υπηρεσίες ασφαλείας.

Ο Μεντβέντεφ αναφέρθηκε σε συνομιλία που είχε με τον γεννημένο στη Ρωσία δισεκατομμυριούχο πριν χρόνια, στη διάρκεια της οποίας του είχε πει ότι αν δεν επιθυμεί να συνεργαστεί με τις υπηρεσίες επιβολής της τάξης τότε θα αντιμετωπίσει προβλήματα σε όποια χώρα κι αν πάει.

Ο πρώην πρόεδρος της Ρωσίας επεσήμανε ότι ο Ντούροφ ήθελε να είναι ένας «κοσμοπολίτης που ζει ωραία ζωή χωρίς πατρίδα».

«Υπολόγισε λάθος», τόνισε ο Μεντβέντεφ. «Για τους κοινούς εχθρούς μας πλέον είναι Ρώσος και κατά συνέπεια απρόβλεπτος και επικίνδυνος».

«Ο Ντούροφ θα πρέπει επιτέλους να συνειδητοποιήσει ότι κανείς δεν μπορεί να επιλέξει την πατρίδα του», κατέληξε.

Ιδιαίτερα δημοφιλής πλατφόρμα σε Ουκρανία και Ρωσία

Το Telegram είναι ιδιαίτερα δημοφιλές στη Ρωσία, την Ουκρανία και τις δημοκρατίες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης και κατατάσσεται ως μία από τις σημαντικότερες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης μετά το Facebook, το YouTube, WhatsApp, Instagram, TikTok και Wechat. Στόχος του είναι να φτάσει το ένα δισεκατομμύριο χρήστες το επόμενο έτος.

Με έδρα το Ντουμπάι, η Telegram ιδρύθηκε από τον Ντούροφ, ο οποίος έφυγε από τη Ρωσία το 2014, αφού αρνήθηκε να συμμορφωθεί με κυβερνητικές απαιτήσεις να κλείσει τις κοινότητες της αντιπολίτευσης στο ρωσικό κοινωνικό δίκτυο VK, το οποίο αργότερα πούλησε.

Μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022, το Telegram έχει γίνει η κύρια πηγή αφιλτράριστης και μερικές φορές παραπλανητικής πληροφόρησης και από τις δύο πλευρές σχετικά με τον πόλεμο και την πολιτική που περιβάλλει τη σύγκρουση.

Η πλατφόρμα έχει γίνει το προτιμώμενο μέσο επικοινωνίας τόσο για τον πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι και τους αξιωματούχους του όσο και για το Κρεμλίνο και τη ρωσική κυβέρνηση, που τη χρησιμοποιούν επίσης για τη διάδοση των ειδήσεων τους. Έχει επίσης γίνει ένα από τα λίγα μέρη όπου Ρώσοι μπορούν να έχουν πρόσβαση σε ειδήσεις σχετικά με τον πόλεμο.

Ο Ντούροφ, η περιουσία του οποίου υπολογίζεται από το Forbes σε 15,5 δισ. δολάρια, δήλωσε ότι ορισμένες κυβερνήσεις προσπάθησαν να τον πιέσουν, αλλά η εφαρμογή, η οποία έχει πλέον 900 εκατομμύρια ενεργούς χρήστες, θα πρέπει να παραμείνει μια «ουδέτερη πλατφόρμα» και όχι «παίκτης στη γεωπολιτική».

Άμεσα μέτρα παίρνει η ρωσική πρεσβεία 

Η πρεσβεία της Ρωσίας στη Γαλλία λαμβάνει «άμεσα μέτρα» για να ξεκαθαρίσει την κατάσταση γύρω από τον Πάβελ Ντούροφ, μετά τις αναφορές για τη σύλληψή του στη Γαλλία, μετέδωσε σήμερα Κυριακή το ρωσικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων TASS.

Επικαλούμενο εκπρόσωπο της ρωσικής πρεσβείας στη Γαλλία, το TASS ανέφερε ότι δεν υπήρξε προσφυγή από την ομάδα του Ντούροφ στην πρεσβεία, αλλά ότι λαμβάνει προληπτικά «άμεσα» μέτρα.

Ο εκπρόσωπος της Ρωσίας σε διεθνείς οργανισμούς στη Βιέννη Μιχαήλ Ουλιάνοφ και αρκετοί άλλοι Ρώσοι
πολιτικοί έσπευσαν να κατηγορήσουν τη Γαλλία ότι ενεργεί ως δικτατορία.

«Κάποιοι αφελείς εξακολουθούν να μην καταλαβαίνουν ότι, αν παίζουν περισσότερο ή λιγότερο ορατό ρόλο στον διεθνή χώρο της πληροφόρησης, δεν είναι ασφαλές γι' αυτούς να επισκέπτονται χώρες που κινούνται προς πολύ πιο ολοκληρωτικές κοινωνίες», έγραψε ο Ουλιάνοφ στο X.

Αρκετοί Ρώσοι μπλόγκερ κάλεσαν σε διαμαρτυρίες έξω από γαλλικές πρεσβείες σε όλο τον κόσμο το μεσημέρι της Κυριακής.

Μερικά στοιχεία για την αμφιλεγόμενη εφαρμογή ανταλλαγής κρυπτογραφημένων μηνυμάτων

Η εφαρμογή ανταλλαγής κρυπρογραφημένων μηνυμάτων Telegram έχει προκαλέσει πολλές αντιδράσεις λόγω της ελευθερίας που προσφέρει στους χρήστες του. 

Το Telegram, που δημιουργήθηκε το 2013, μετρά σχεδόν 900 εκατομμύρια χρήστες και αναμένεται να ξεπεράσει το όριο του ενός δισεκατομμυρίου ενεργών χρηστών μηνιαίως τον επόμενο χρόνο, είχε επισημάνει ο Ντούροφ σε συνέντευξη που είχε παραχωρήσει τον Απρίλιο στον Αμερικανό δημοσιογράφο Τάκερ Κάρλσον.

Οι άνθρωποι εκτιμούν «την ανεξαρτησία, τον σεβασμό της ιδιωτικής ζωής και την ελευθερία» της πλατφόρμας, είχε προσθέσει.

Το Telegram βρίσκεται στον αντίποδα των αμερικανικών αντιπάλων του, το WhatsApp και τους περισσότερους από 2 δισ. χρήστες του παγκοσμίως ή το Messenger, οι οποίοι δέχονται επικρίσεις για την εμπορική εκμετάλλευση των προσωπικών δεδομένων των χρηστών τους.

Στη Ρωσία τα κανάλια ενημέρωσης είναι πιο δημοφιλή από τα παραδοσιακά μέσα. Κάποιοι χρήστες έχουν εκατοντάδες χιλιάδες ακόλουθους, όπως ο Oυκρανός DeepState και ο Ρώσος Rybar, γεγονός που εξηγεί εν μέρει την επιτυχία του Telegram μετά την έναρξη του πολέμου το 2022.

Για τη Στέφανι Λιού, ειδική στα προσωπικά δεδομένα στο ινστιτούτο Forrester, το Telegram είναι «η λιγότερο προστατευμένη» εφαρμογή, διότι ο χρήστης πρέπει «να ενεργοποιήσει χειροκίνητα» το σύστημα κρυπτογράφησης.

«Επίσης είναι μια πλατφόρμα που χρησιμοποιείται πολύ για παράνομες δραστηριότητες», παρατήρησε ο Νταμιέν Μπανκάλ ειδικός κυβερνοασφάλειας και μπλόγκερ στο Zataz. Κυβερνοπειρατές μπορούν για παράδειγμα να πουλήσουν εκεί δεδομένα που έχουν κλέψει.

Καθώς στις ομάδες συζήτησης στο Telegram μπορούν να συμμετέχουν έως και 200.000 άνθρωποι, η πλατφόρμα δέχεται επίσης επικρίσεις για διασπορά ψευδών ειδήσεων, περιεχομένου μίσους, συνωμοσιολογίας, τρομοκρατίας, φιλοναζιστικό, ακόμη και για περιεχόμενο παιδοφιλίας.

Σε συνέντευξή του στους Financial Times τον Μάρτιο ο Ντουρόφ δήλωσε ότι σκοπεύει να βελτιώσει τον μηχανισμό ελέγχου του Telegram το επόμενο έτος, κυρίως χάρη στην τεχνητή νοημοσύνη. Όμως «αν δεν ξεπερνούν τις κόκκινες γραμμές, δεν πιστεύω ότι θα πρέπει να ελέγχουμε τον τρόπο με τον οποίο εκφράζονται οι άνθρωποι», πρόσθεσε.

Με περιουσία 15,5 δισεκ. δολαρίων –την 120η παγκοσμίως—σύμφωνα με το Forbes, ο 39χρονος Ντούροφ έγινε γνωστός το 2006.

Εκείνη τη χρονιά αποφοίτησε από το πανεπιστήμιο της Αγίας Πετρούπολης και δημιούργησε με τον αδελφό του Νικολάι το μέσω κοινωνικής δικτύωσης VKontakte (VK), το οποίο γρήγορα έγινε το δημοφιλέστερο στη Ρωσία, μπροστά από το Facebook.

Η επιτυχία του προκάλεσε τριβές τόσο με τους μετόχους ως το 2014, όταν ο Ντούροφ πούλησε το VK, όσο και με τις αρχές. Τελικά έφυγε από τη Ρωσία όταν αρνήθηκε να αποκαλύψει στις υπηρεσίες ασφαλείας τα προσωπικά δεδομένα Ουκρανών φιλοευρωπαίων ακτιβιστών.

Έχει εξηγήσει μάλιστα ότι η ιδέα για τη δημιουργία μιας πλατφόρμας κρυπτογραφημένων μηνυμάτων γεννήθηκε μετά τις πιέσεις που δέχθηκε στη Ρωσία.

Αφού δημιούργησε το Telegram προσπάθησε να εγκατασταθεί στο Βερολίνο, το Λονδίνο, τη Σιγκαπούρη και το Σαν Φρανσίσκο. Τελικά το 2017 ο Ντούροφ επέλεξε το Ντουμπάι για το ευνοϊκό επιχειρηματικό του περιβάλλον και την «ουδετερότητά του», την ώρα που ΕΕ και ΗΠΑ άρχιζαν να ασκούν πιέσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Ο Ντούροφ έλαβε υπηκοότητα Σαν Κιτς και Νέβις, ένα νησί στην Καραϊβική, και το 2021 τη γαλλική.

Στη Γαλλία η δικαιοσύνη κατηγορεί το Telegram ότι δεν ενεργεί για να εμποδίσει τους χρήστες του να εκμεταλλεύονται την πλατφόρμα για παράνομες ενέργειες, όπως απάτη, διακίνηση ναρκωτικών, διαδικτυακή παρενόχληση, οργανωμένο έγκλημα, ακόμη και εξύμνηση της τρομοκρατίας. Και αυτό κυρίως λόγω έλλειψης ρυθμιστικών κανόνων και συνεργασίας με τις αρχές.

Ο Ντούροφ συνελήφθη χθες το βράδυ στο αεροδρόμιο Μπουρζέ, στο βόρειο Παρίσι και αναμένεται να παρουσιαστεί σήμερα ενώπιον της δικαιοσύνης.

Πολλές χώρες έχουν προσπαθήσει να μπλοκάρουν το Telegram: το Ιράν και η Ρωσία για υπόθαλψη βίαιων ομάδων της αντιπολίτευσης, η Βραζιλία το 2023 επειδή δεν αποκάλυψε στις αρχές στοιχεία νεοναζιστικών ομάδων, η Ισπανία τον Μάρτιο για παραβίαση των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας.

Το Telegram χρηματοδοτούνταν πλήρως από τον Ντούροφ ως το 2018. Η πλατφόρμα, που μετρά περίπου 50 πλήρους απασχόλησης εργαζόμενους, έκανε άνοιγμα στις διαφημίσεις το 2021, τονίζοντας ωστόσο ότι δεν θα χρησιμοποιήσει τα προσωπικά δεδομένα των χρηστών της. Το 2022 δημιούργησε σύστημα premium συνδρομής.

Στους Financial Times ο Ντούροφ διαβεβαίωσε ότι η επιχείρησή του έχει «εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια» έσοδα, ενώ δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να εισαχθεί στο χρηματιστήριο.

Τον Μάρτιο η πλατφόρμα έθεσε σε εφαρμογή σύστημα διαμοιρασμού των εσόδων με τους δημιουργούς περιεχομένου.

ΠΗΓΕΣ: ΕΡΤ, ΑΠΕ-ΜΠΕ, FT