ΗΠΑ, Αίγυπτος, Κατάρ πιέζουν για νέα συμφωνία Ισραήλ-Χαμάς

Οι ΗΠΑ, η Αίγυπτος και το Κατάρ πιέζουν το Ισραήλ και τη Χαμάς να συμμετάσχουν σε μια σταδιακή διπλωματική διαδικασία που θα ξεκινήσει με την απελευθέρωση των ομήρων και, τελικά, θα οδηγήσει σε απόσυρση των ισραηλινών δυνάμεων και στο τέλος του πολέμου στη Γάζα, υποστηρίζει η Wall Street Journal, επισημαίνοντας τη δήλωση του Μπενιαμίν Νετανιάχου ότι απορρίπτει τα αιτήματα της Χαμάς καθώς περιλαμβάνουν τον τερματισμό του πολέμου.

Ωστόσο, πηγές που ενημερώθηκαν για τις συνομιλίες είπαν ότι το Ισραήλ και η Χαμάς ήταν τουλάχιστον και πάλι πρόθυμοι να συμμετάσχουν σε συζητήσεις μετά από εβδομάδες. Οι διαπραγματεύσεις επρόκειτο να συνεχιστούν στο Κάιρο τις επόμενες ημέρες.

«Η προθυμία των δύο μερών να συζητήσουν το πλαίσιο ήταν ένα θετικό βήμα. Οι μεσολαβητές εργάζονται τώρα για να γεφυρώσουν το χάσμα», είπε ένας από τους ανθρώπους που ενημερώθηκαν για τις συνομιλίες.

Η νέα πρόταση, που υποστηρίζεται από την Ουάσιγκτον, το Κάιρο και την Ντόχα, αντιπροσωπεύει μια νέα προσέγγιση για την εκτόνωση της σύγκρουσης -με στόχο να καταστήσει την απελευθέρωση των Ισραηλινών ομήρων που απήχθησαν από τη Χαμάς μέρος μιας συνολικής συμφωνίας που θα μπορούσε να οδηγήσει στον τερματισμό των εχθροπραξιών.

Η Χαμάς επιδιώκει να κερδίσει το μέγιστο πλεονέκτημα από τους ομήρους που κρατά και θέλει να τους ανταλλάξει με χιλιάδες Παλαιστίνιους αιχμαλώτους και μια μόνιμη κατάπαυση του πυρός. 

Οι ΗΠΑ, η Αίγυπτος και το Κατάρ βλέπουν μια άλλη συμφωνία για τους ομήρους ως το κλειδί για την παρατεταμένη διακοπή των μαχών. Αιγύπτιοι αξιωματούχοι λένε ότι ενώ οι Ισραηλινοί ηγέτες κρατούν δημόσια μια αδιάλλακτη στάση, υπάρχουν διχασμοί στο ισραηλινό υπουργικό συμβούλιο, με ορισμένους να ζητούν να δοθεί προτεραιότητα στους ομήρους.

Την Τρίτη στο Κάιρο, Ισραηλινοί διαπραγματευτές πρόσφεραν άλλη μια αντιπρόταση για ομήρους που δεν περιελάμβανε δρόμο για τον τερματισμό του πολέμου, δήλωσαν Αιγύπτιοι αξιωματούχοι. Είπαν ότι ο κορυφαίος διαπραγματευτής της Αιγύπτου, ο επικεφαλής των υπηρεσιών πληροφοριών της, Abbas Kamel, κατηγόρησε την ομάδα του Ισραήλ ότι δεν ήταν σοβαρή σχετικά με τις συνομιλίες.

Εν τω μεταξύ, η Χαμάς είπε σε αξιωματούχους της Αιγύπτου και του Κατάρ ότι η προηγούμενη, βραχυπρόθεσμη συμφωνία για τους ομήρους δεν ήταν ικανοποιητική, με λιγότερη βοήθεια από αυτή που είχε συμφωνηθεί να φτάνει στη Γάζα και πολλούς από τους Παλαιστίνιους που απελευθερώθηκαν να συλλαμβάνονται ξανά αργότερα.

Οι διαμεσολαβητές πρότειναν ένα σχέδιο 90 ημερών που θα σταματούσε πρώτα τις μάχες για απροσδιόριστο αριθμό ημερών, ώστε η Χαμάς να απελευθερώσει όλους τους Ισραηλινούς αμάχους, ενώ το Ισραήλ θα απελευθερώσει εκατοντάδες Παλαιστίνιους αιχμαλώτους, θα αποσύρει τις δυνάμεις του από τις πόλεις της Γάζας, θα επιτρέψει την ελευθερία κίνησης στη Λωρίδα, θα σταματήσει την επιτήρηση με drones, ενώ θα διπλασιαστεί η βοήθεια που πηγαίνει στον θύλακα, σύμφωνα με το σχέδιο.

Στη δεύτερη φάση, η Χαμάς θα ελευθερώσει τις γυναίκες του ισραηλινού στρατού και θα παρέδιδε πτώματα ενώ το Ισραήλ θα απελευθερώσει περισσότερους Παλαιστίνιους κρατούμενους. Μια τρίτη φάση θα περιλαμβάνει την απελευθέρωση Ισραηλινών στρατιωτών και ανδρών σε ηλικία μάχης που η Χαμάς θεωρεί στρατιώτες, σύμφωνα με Αιγύπτιους αξιωματούχους, ενώ το Ισραήλ θα επανατοποθετήσει ορισμένες από τις δυνάμεις του εκτός των σημερινών συνόρων της Λωρίδας της Γάζας.

Το σχέδιο προβλέπει στη συνέχεια συνομιλίες για μόνιμη κατάπαυση του πυρός, εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ του Ισραήλ και αραβικών χωρών όπως η Σαουδική Αραβία και την επανέναρξη μιας διαδικασίας για τη δημιουργία ενός παλαιστινιακού κράτους, δήλωσαν Αιγύπτιοι αξιωματούχοι.

Οι χώρες του Κόλπου απέκλεισαν το ενδεχόμενο χρηματοδότησης της ανοικοδόμησης της Γάζας -όπως ζήτησαν οι Ισραηλινοί-, χωρίς σαφή και μη αναστρέψιμη πορεία προς ένα παλαιστινιακό κράτος.

Ένα ιδιαίτερο εμπόδιο στις συνομιλίες, δήλωσαν Αιγύπτιοι αξιωματούχοι, ήταν τα εσωτερικά ρήγματα της Χαμάς. Στη μία πλευρά είναι ο Sinwar, ένας αρχιτέκτονας των επιθέσεων της 7ης Οκτωβρίου, ο οποίος πιστεύεται ότι κρύβεται βαθιά στο υπόγειο δίκτυο τούνελ της Γάζας με τουλάχιστον μερικούς από τους ομήρους. Ο Sinwar είπε στους διαμεσολαβητές ότι η Χαμάς κέρδισε ουσιαστικά τον πόλεμο, είπαν οι αξιωματούχοι, παρά τις βαριές στρατιωτικές απώλειες και τις απώλειες 25.000 αμάχων. Ο θάνατος και η καταστροφή πυροδότησε κριτική για τη συμπεριφορά του Ισραήλ στον πόλεμο από αραβικές και άλλες κυβερνήσεις και διαδηλώσεις στη Δύση. 

Από την άλλη πλευρά, βρίσκεται η πολιτική ηγεσία της Χαμάς εκτός της Γάζας. Με έδρα την Ντόχα, αυτοί οι αξιωματούχοι ηγήθηκαν των συνομιλιών με το Κατάρ και την Αίγυπτο, αγωνίζονται να συνεχίσει να υπάρχει η Χαμάς μετά το τέλος του πολέμου και έχουν δηλώσει προθυμία να αποστρατιωτικοποιηθεί η Γάζα -κάτι που η Sinwar αντιτίθεται σθεναρά, δήλωσαν οι Αιγύπτιοι αξιωματούχοι.

Το Ισραήλ αντιτίθεται στο να έχει ρόλο η Χαμάς σε οποιαδήποτε μελλοντική κυβέρνηση της Γάζας και έχει επίσης εκφράσει την αντίθεσή του στις προτάσεις για εμπλοκή της Παλαιστινιακής Αρχής, που κυβερνά τη Δυτική Όχθη.

Ο Sinwar και ο πολιτικός ηγέτης της Χαμάς στην Ντόχα, Ismail Haniyeh, δεν έχουν επικοινωνήσει απευθείας εδώ και σχεδόν ένα μήνα, δήλωσαν οι αξιωματούχοι. Αυτό έκανε δύσκολη την πρόοδο σε μια συμφωνία, είπαν.