Ενώ το πρωινό της Δευτέρας κυλά προς το παρόν ήρεμα στην Κωνσταντινούπολη καθώς οι διαδηλωτές επιστρέφουν στις δουλειές τους, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προσπαθεί να υποβαθμίσει τη σημασία των γεγονότων αναχωρώντας κανονικά για την προγραμματισμένη του επίσκεψη στο Μαρόκο.
"Ηρεμήστε, χαλαρώστε και αυτό θα ξεπεραστεί" ,δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου στο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης λίγο πριν από την αναχώρησή του, και συμπλήρωσε: "Έχουμε βιώσει πολλές παρόμοιες προκλήσεις στην Ιστορία μας".
Λίγο μετά την πολύκροτη δήλωση περί πλιατσικολόγων, ο Τούρκος πρωθυπουργός χαρακτήρισε τους διαδηλωτές εξτρεμιστικά στοιχεία και δείχνει αμετακίνητος στη στάση του απέναντι σε όσους κατέκλυσαν τις μεγάλες πόλεις της Τουρκίας και συγκρούστηκαν σώμα με σώμα με άνδρες των δυνάμεων.
Όπως μετέδωσε η ιστοσελίδα της τουρκικής εφημερίδας Hurriyet, ο Τ. Ερντογάν δήλωσε πως οι τουρκικές μυστικές υπηρεσίες ερευνούν το ενδεχόμενο ξένων παρεμβάσεων στις διαδηλώσεις.
Σύμφωνα με αξιωματούχο της υπηρεσίας ασφαλείας του, ο Τούρκος πρωθυπουργός ακολουθεί κανονικά το πρόγραμμά του και αναχωρεί για το Μαρόκο. "Ο κ. Ερντογάν θα μεταβεί στο Μαρόκο, στη συνέχεια στην Αλγερία και έπειτα στην Τυνησία. Θα έχει μία διανυκτέρευση σε κάθε χώρα» και θα επιστρέψει στην Τουρκία την Πέμπτη, δήλωσε η ίδια πηγή. Σε ανακοίνωση του γραφείου του, επισημαίνεται πως ο Ταγίπ Ερντογάν θα έχει συνομιλίες με τους αρχηγούς των τριών κρατών "για τις πολιτικές, οικονομικές και πολιτιστικές σχέσεις" ανάμεσα σε αυτά και την Τουρκία καθώς και για τις περιφερειακές και διεθνείς εξελίξεις.
Την Κυριακή, σε συνέντευξή του στο HaberTurk, ο Τούρκος πρωθυπουργός επέμεινε στη δημιουργία τζαμιού στην πλατεία Ταξίμ, ενώ προανήγγειλε και το γκρέμισμα του παρακείμενου στην πλατεία Πολιτιστικού Κέντρου Κεμάλ Ατατούρκ για τη δημιουργία όπερας. Επισημαίνεται ότι οι διαδηλώσεις ξεκίνησαν με αφορμή την ισοπέδωση του πάρκου Γκεζί, ενός μικρού χώρου πρασίνου στην Κωνσταντινούπολη, για την κατασκευή ενός ακόμη εμπορικού κέντρου. Προηγήθηκε η επιβολή απαγορεύσεων στο αλκοόλ που φέρνει σε ευθεία σύγκρουση τους ισλαμιστές με τους δυτικόφιλους στην Τουρκία.
"Το θέμα είναι πλέον ιδεολογικό και έχει ως στόχο να μειωθεί η δύναμη του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης στις επερχόμενες δημοτικές εκλογές, αλλά και γενικά", τόνισε.
Παρά τα ισχυρά ποσοστά που παίρνει στις εκλογικές αναμετρήσεις όμως, ο Τ. Ερντογάν δέχεται πλέον σκληρές πιέσεις τόσο από το εσωτερικό όσο και από το εξωτερικό, με παρέμβαση ακόμη και από τον Λευκό Οίκο που ζήτησε αυτοσυγκράτηση από την τουρκική αστυνομία. Η Ε.Ε., παράλληλα, επέκρινε τη "δυσανάλογη χρήση βίας από μέλη της τουρκικής αστυνομίας". Αρκετά υψηλότερους τόνους χρησιμοποίησε η Διεθνής Αμνηστία, που μιλά για επαίσχυντη βία από την τουρκική αστυνομία, ενώ αίσθηση προκαλεί η ταξιδιωτική οδηγία που εξέδωσε για την Τουρκία η... Συρία.
Σύμφωνα με αναφορές της Διεθνούς Αμνηστίας, εξαιτίας των συγκρούσεων μεταξύ των διαδηλωτών και της αστυνομίας, δύο άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και τουλάχιστον 1.000 τραυματίστηκαν. "Είναι σαφές ότι η χρήση βίας από την αστυνομία οδηγείται όχι μόνο από την ανάγκη για την αντιμετώπιση της βίας -ελάχιστες αφορμές δόθηκαν από την πλευρά των διαδηλωτών-, αλλά και από την επιθυμία για αποθάρρυνση των συγκεντρώσεων διαμαρτυρίας οποιουδήποτε είδους", δήλωσε ο Ευρωπαίος πρόεδρος της Διεθνούς Αμνηστίας.
Η Συρία από την πλευρά της, παρά τον εμφύλιο που μαίνεται, εξέδωσε ταξιδιωτική οδηγία προς τους πολίτες της να αποφεύγουν τη μετάβαση στην Τουρκία επειδή κινδυνεύει η ασφάλειά τους λόγω των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων, ενώ ο Σύριος υπουργός Πληροφοριών κάλεσε τον Ερντογάν να παραιτηθεί επειδή καταστέλλει ειρηνικές διαδηλώσεις με βίαια μέσα. "Το υπουργείο Εξωτερικών συμβουλεύει τους Σύριους πολίτες να μη μεταβαίνουν στην Τουρκία, για την ασφάλειά τους, καθώς έχει επιδεινωθεί η κατάσταση της ασφάλειας σε ορισμένες τουρκικές πόλεις", μετέδωσε η κρατική τηλεόραση.
Παρέμβαση Γκιουλ
Η Δημοκρατία δεν έχει να κάνει μόνο με τις εκλογές, δήλωσε ο Τούρκος πρόεδρος Αμπντουλάχ Γκιουλ, προσθέτοντας πως το μήνυμα των διαδηλώσεων το έχουν λάβει οι αρχές.
"Αν υπάρχουν αντιρρήσεις, δεν υπάρχει τίποτα πιο φυσικό από την έκφρασή τους", δήλωσε. "Όλοι πρέπει να δείξουν αυτοσυγκράτηση. Όλα τα μηνύματα με καλές προθέσεις λαμβάνονται, και αυτό που πρέπει να γίνει θα γίνει".
"Η Δημοκρατία δεν έχει να κάνει μόνο με τις εκλογές", πρόσθεσε, τονίζοντας πως η Τουρκία είναι μια ανοικτή κοινωνία όπου "όλοι θα πρέπει να αισθάνονται ελεύθεροι μέσα στη χώρα τους". Ο ίδιος τόνισε πως οι αντιρρήσεις θα πρέπει να εκφράζονται με ειρηνικά μέσα.
Ωστόσο, προειδοποίησε για τον δημόσιο κίνδυνο παράνομων οργανώσεων που καταλαμβάνουν τις διαδηλώσεις, λέγοντας ότι "μπορεί να παρέμβουν παράνομες οργανώσεις από εδώ και στο εξής. Η δημοκρατία της Τουρκίας έχει δοκιμαστεί. Τώρα είναι η ώρα να παραμείνουμε ψύχραιμοι".
Υπενθυμίζεται ότι ο Α. Γκιουλ είχε παρέμβει και πάλι την 1η Ιουνίου προκειμένου να σταματήσει την καταστολή στην πλατεία Ταξίμ, απευθύνοντας έκκληση για ευαισθησία και ωριμότητα.