Προς αναθεώρηση του συντάγματος με κόντρα για τα «ιδιωτικά ΑΕΙ»

Την αυλαία της αναθεώρησης του συντάγματος ανοίγει σήμερα το κυβερνών κόμμα, ενώ οι πρώτες «βολές» από την πλευρά της αξιωματικής αντιπολίτευσης δείχνουν ότι η διαδικασία πολύ δύσκολα θα συνεχιστεί με ευρεία συναίνεση.

Ο Αλέξης Τσίπρας συγκαλεί το μεσημέρι την κοινοβουλευτική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ, προκειμένου να συζητηθεί και να πάρει την τελική μορφή η πρόταση που θα παρουσιάσει επισήμως το κυβερνών κόμμα για το περιεχόμενο του νέου συντάγματος. Το τελικό κείμενο, όταν οριστικοποιηθεί, θα παραδοθεί στον πρόεδρο της Βουλής Νίκο Βούτση.

Στο αμέσως επόμενο διάστημα, η Ολομέλεια της Βουλής θα «κηρύξει» τη διαδικασία, ορίζοντας τη διακομματική Συνταγματική επιτροπή, η οποία θα ορίσει ποια άρθρα είναι αναθεωρητέα -και ποιες οι αλλαγές που πρέπει να γίνουν σ' αυτά.

Στο τέλος της διαδρομής, η Ολομέλεια θα κληθεί, πάλι, να ψηφίσει υπέρ ή κατά. Όποιο άρθρο συγκεντρώσει 151 ψήφους θα πρέπει στην επόμενη (Αναθεωρητική) Βουλή να αποσπάσει 180. Και το αντίθετο: όποιο άρθρο εγκριθεί τώρα με 180, θα χρειάζεται μόνο 151 «ναι» στην επόμενη Βουλή.

Κόντρα για τα ιδιωτικά ΑΕΙ

Αυτό ακριβώς το διαδικαστικό πρόκειται να επικαλεσθεί η ΝΔ, προκειμένου να περάσει προτάσεις για αναθεώρηση συγκεκριμένων άρθρων. Κυρίως του «άρθρου 16» που αφορά (στο ισχύον σύνταγμα) τον δημόσιο χαρακτήρα των ΑΕΙ, ενώ η ίδια προκρίνει την ίδρυση «μη κρατικών ΑΕΙ». Ο «εκβιασμός», κατά τις πληροφορίες, είναι πως εάν δεν εγκριθεί (από την πλειοψηφία) η αναθεώρηση του «άρθρου 16», τότε δεν θα συμμετάσχει συνολικά στην αναθεωρητική διαδικασία.

Για την κυβερνητική πλειοψηφία δεν τίθεται τέτοιο θέμα. «Η πρότασή μας αφορά αλλαγή άρθρων του συντάγματος προς προοδευτική κατεύθυνση, η οποία δεν περιλαμβάνει την ίδρυση ιδιωτικών ΑΕΙ», απαντούν αρμόδια κυβερνητικά στελέχη.

Διατυπώνουν δε την υποψία ότι η ΝΔ προβάλλει το «εκβιαστικό αίτημα» για το «άρθρο 16», προκειμένου να μην κληθεί να αλλάξει το περίφημο «άρθρο 86» για τη (μη) ευθύνη υπουργών. Το οποίο, πάντως, εντάσσεται στην κυβερνητική πρόταση και αναμένεται να ψηφιστεί με μεγάλη πλειοψηφία, «ιδιαίτερα μετά τις αποκαλύψεις και την προφυλάκιση του ζεύγους Παπαντωνίου».

Το Ποτάμι δεν θέτει όρους για να προσέλθει στην Αναθεωρητική διαδικασία, στις προτάσεις του πάντως εντάσσεται η Συνταγματική κατοχύρωση των μη κρατικών ΑΕΙ και της ψήφου των Ελλήνων που ζουν μόνιμα στο εξωτερικό.

Εκλογή ΠτΔ χωρίς διάλυση της Βουλής

Πολλές συζητήσεις θα προκαλέσει και το «άρθρο 32» για τον τρόπο εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας. Ο πυρήνας της κυβερνητικής πρότασης είναι η αποσύνδεση της προεδρικής εκλογής από τη διάλυση της Βουλής και τις πρόωρες κάλπες. Η αρχική πρόταση, όπως είχε παρουσιαστεί από τον κ. Τσίπρα το καλοκαίρι του 2016, μιλούσε για δύο προσπάθειες από τη Βουλή και, εάν δεν ευοδωθούν, η εκλογή του Προέδρου να γίνεται απευθείας από τον λαό.

Αυτή η πρόταση δεν έτυχε αποδοχής από την επιστημονική κοινότητα, στη διάρκεια της πολύμηνης συζήτησης που διοργάνωσε η Επιτροπή Διαλόγου (υπό τον πανεπιστημιακό Μιχάλη Σπουρδαλάκη) και ολοκληρώθηκε το καλοκαίρι.

Όπως έχει αναφέρει το Euro2day.gr, η βασική ένσταση ήταν ότι η απευθείας εκλογή ταιριάζει σε πολίτευμα Προεδρικής Δημοκρατίας και όχι Προεδρευομένης, που ισχύει στη χώρα. Ανάλογη ένσταση είχε εγείρει άλλωστε και ο σημερινός ΠτΔ Προκόπης Παυλόπουλος. Η εναλλακτική είναι να συνεχίζονται οι ψηφοφορίες στη Βουλή με μειωμένη, στο τέλος, την απαιτούμενη πλειοψηφία (π.χ. 151 ή 160 ψήφους).

Όχι πλήρης διαχωρισμός Κράτους-Εκκλησίας

Όσο για το «άρθρο 3» που αφορά στη σχέση Κράτους-Εκκλησίας, η κυβερνητική πρόταση θα μιλά για «διακριτούς ρόλους» και όχι για πλήρη διαχωρισμό. Οι ενστάσεις, εν προκειμένω, αναμένεται να προέλθουν από το εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς μερίδα στελεχών (εκ των «53») υπό τον Νίκο Φίλη προκρίνουν τον πλήρη διαχωρισμό. Αντιθέτως, η εκδοχή των «διακριτών ρόλων» φέρεται να βρίσκει σύμφωνο και τον κ. Ιερώνυμο.

Στις υπό συζήτηση αλλαγές είναι κι αυτή που τροποποιεί τη διαδικασία πρότασης μομφής εναντίον της κυβέρνησης. Κατά την κυβερνητική πρόταση, «η πρόταση δυσπιστίας πρέπει να είναι εποικοδομητική», δηλαδή να συνοδεύεται από πρόταση για το πρόσωπο του νέου πρωθυπουργού, εάν «πέσει» ο προηγούμενος.