Το ρίσκο Τσίπρα στην πιο κρίσιμη στιγμή της κυβέρνησης

Την τελευταία ευκαιρία στον Πάνο Καμμένο έδωσε ο Αλέξης Τσίπρας, να αποφασίσει εάν θα παραμείνει στην κυβέρνηση ως εταίρος ή εάν θα αποχωρήσει επιχειρώντας να τη «ρίξει». Κι αυτό διότι ο πρωθυπουργός πήρε το μεγάλο ρίσκο να αναλάβει ο ίδιος το υπουργείο Εξωτερικών (με αυξημένες αρμοδιότητες στον αναπληρωτή Γιώργο Κατρούγκαλο), στερώντας κάθε δυνατότητα πλέον από τον υπουργό Άμυνας να θέτει θέματα εξωτερικής πολιτικής (και όχι μόνο για το Σκοπιανό).

Όπως έγινε φανερό από τη δήλωση του κ. Τσίπρα χθες το μεσημέρι, μετά την παραίτηση του Νίκου Κοτζιά, εάν ο κ. Καμμένος δώσει νέο δείγμα διγλωσσίας, η επίσημη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ θα τερματισθεί πάραυτα.

Το εάν αυτό θα οδηγήσει και σε πτώση της κυβέρνησης «είναι άλλο θέμα», όπως παρατηρούν αρμόδιες πηγές, υπενθυμίζοντας τη βεβαιότητα του πρωθυπουργού (όπως τη μετέφερε σε πρόσφατη συνέντευξη στην WSJ) ότι η κυβέρνησή του θα συνεχίσει, ασχέτως εάν επιζήσει ο σημερινός συνασπισμός.

«Πώς φτάσαμε εδώ;»

Κυβερνητικά στελέχη δεν ήταν σε θέση μέχρι αργά χθες βράδυ να εξηγήσουν... πώς φτάσαμε στην παραίτηση του Νίκου Κοτζιά. Η εκδοχή του «πείσματος» δεν γίνεται αποδεκτή (τουλάχιστον από όλους) και εκτιμούν ότι το παζλ περιλαμβάνει πολιτικά, γεωπολιτικά και προσωπικά στοιχεία, «που είναι νωρίς να εντοπισθούν».

Άπαντες επικαλούνται το γεγονός ότι η αντίστροφη μέτρηση για τη χθεσινή δραματική εξέλιξη ξεκίνησε από τη στάση του Πάνου Καμμένου στις ΗΠΑ, όταν ανακοίνωσε το «Plan B» για το αμυντικό τόξο στα δυτικά Βαλκάνια, με παράκαμψη της Συμφωνίας των Πρεσπών. Όπως προσθέτουν, «δεν έπεισε» η εξήγηση του κ. Καμμένου ότι παρουσίασε την εν λόγω πρόταση, για την περίπτωση που δεν θα περνούσε η Συμφωνία από τις δύο χώρες.

Η προσωπική εξωτερική πολιτική επί αμερικανικού εδάφους παραμένει αναπάντητο ερώτημα και προβληματίζει όσους επιχειρούν απαντήσεις για τη στάση και την παραίτηση του κ. Κοτζιά.

«Βρήκε την ώρα για τα απόρρητα κονδύλια;»

Ο «καβγάς» πάντως Καμμένου-Κοτζιά στο υπουργικό συμβούλιο της Τρίτης δεν έγινε για το Σκοπιανό. Τις σχετικές πληροφορίες επιβεβαίωσαν συνεργάτες του πρώην ΥΠΕΞ, γνωστοποιώντας (ελάχιστα λεπτά πριν παραιτηθεί επισήμως χθες το μεσημέρι) την πρόθεση του κ. Κοτζιά να αναλάβει πολιτική πρωτοβουλία, ώστε να νομοθετηθεί ο έλεγχος από τη Βουλή των «απορρήτων κονδυλίων» όλων των υπουργείων («συμπεριλαμβανομένου του Άμυνας») και όχι μόνο του ΥΠΕΞ, όπως ισχύει από το 2017. Οι ίδιοι πρόσθεσαν ότι ο κ. Κοτζιάς ανακοίνωσε αυτή την πρόταση στο υπουργικό συμβούλιο, προκαλώντας την «έκρηξη» του κ. Καμμένου.

Διασταυρωμένες πληροφορίες από προχθές τη νύχτα, άλλωστε, ανέφεραν ότι στο επίκεντρο της σκληρής αντιπαράθεσης που είχαν οι δύο υπουργοί στο υπουργικό συμβούλιο βρέθηκαν, ακριβώς, τα «απόρρητα κονδύλια» υπουργείων, με αιχμές για το πώς γίνεται η διαχείρισή τους.

Οι υπουργοί που πήραν τον λόγο στη συνέχεια προτίμησαν να εστιάσουν στα μείζονα ζητήματα της επικαιρότητας και στην (φημολογούμενη) αντεπίθεση της ΝΔ, με νέα πρόταση δυσπιστίας εναντίον της κυβέρνησης. Αλλά και ο κ. Τσίπρας παρενέβη πυροσβεστικά στον «καβγά» των δύο υπουργών, αφήνοντας εκτός ατζέντας το ζήτημα που έθεσε ο κ. Κοτζιάς. Κι αυτό διότι το υπουργικό συμβούλιο συγκλήθηκε ώστε να δεσμευτεί επισήμως ενώπιον όλων των μελών της κυβέρνησης ο κ. Καμμένος ότι δεν πρόκειται να διευκολύνει την αξιωματική αντιπολίτευση σε μία πρόταση μομφής. Να «σφραγιστεί» δηλαδή η συμφωνία Τσίπρα-Καμμένου την παραμονή (σ.σ. τη Δευτέρα), στο τετ α τετ μετά γεύματος που είχαν.

«Αυτό ήταν το αντικείμενο του υπουργικού συμβουλίου. Το ζήτημα που έθεσε αίφνης ο Νίκος Κοτζιάς θα τίναζε στον αέρα τη συμφωνία και τη διατήρηση της συγκυβέρνησης, εάν ο πρωθυπουργός δεχόταν να συζητηθεί τη συγκεκριμένη στιγμή», αναφέρει κυβερνητικός παράγοντας.

«Μονόδρομος» και για Τσίπρα και για Κοτζιά

Από κει και πέρα, τα πράγματα πήραν ένα δρόμο που δεν ήθελε σίγουρα ο πρωθυπουργός αλλά «ήταν μονόδρομος».

* Ο κ. Κοτζιάς, οργισμένος για την επιλογή του πρωθυπουργού και των υπουργών, αποχώρησε από την αίθουσα του υπουργικού συμβουλίου.

* Δυόμισι ώρες μετά, και δεδομένου ότι δεν υπήρξε κάποια κίνηση εκτόνωσης από το Μαξίμου, επέλεξε να μεταβεί στο Προεδρικό Μέγαρο και να ενημερώσει τον Προκόπη Παυλόπουλο -όχι για την εξωτερική πολιτική αλλά για την πρόθεσή του να παραιτηθεί.

* Ούτε νωρίς χθες το πρωί έλαβε κάποια θετικά μηνύματα από το Μαξίμου, το οποίο είχε ήδη πληροφορηθεί... από τα δημοσιεύματα την πρόθεση του υπουργού να παραιτηθεί. Άλλες πληροφορίες, πάλι, φέρουν τον κ. Κοτζιά να ενημέρωσε τηλεφωνικά το γραφείο του πρωθυπουργού για την πρόθεσή του να παραιτηθεί, αμέσως μετά το υπουργικό συμβούλιο. Σε κάθε περίπτωση, όμως, επιστολή παραίτησης δεν εστάλη.

* Μετά από σύσκεψη με τους συνεργάτες του χθες το πρωί, ο κ. Τσίπρας ζήτησε από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο Δημήτρη Τζανακόπουλο να επικοινωνήσει την απόφασή του: όποιος δυσφορεί, μπορεί να κατέβει από το κυβερνητικό τρένο.

* Με το άκουσμα αυτής της δήλωσης, ο κ. Κοτζιάς επισημοποίησε την παραίτησή του, καθώς εκτίμησε ότι τα περιθώρια παραμονής του στο ΥΠΕΞ είχαν μηδενιστεί.

* Κατά τις πληροφορίες, δεν σκέφτεται να δηλώσει ανεξάρτητος βουλευτής.

Το ίδιο ισχύει και για τα άλλα δύο μέλη της κίνησης «ΠΡΑΤΤΩ» (της οποίας ηγείται ο κ. Κοτζιάς), που έχουν εκλεγεί βουλευτές με τον ΣΥΡΙΖΑ: ο πρώην υπουργός Προστασίας του Πολίτη Νίκος Τόσκας και η Γεωργία Γεννιά.

Στις Βρυξέλλες μετά (;) την καταιγίδα

Γίνεται φανερό πλέον ότι η κυβέρνηση βρίσκεται στην πιο κρίσιμη στιγμή. Ο κ. Τσίπρας έφτασε χθες το βράδυ στις Βρυξέλλες για τη Σύνοδο Κορυφής και θεωρείται κάτι παραπάνω από βέβαιο ότι... θα βομβαρδιστεί σήμερα και αύριο με ερωτήσεις από τους ομολόγους του -τόσο για τις εξελίξεις όσο και για το τι μέλλει γενέσθαι.

Το πώς θα διαχειριστεί πλέον ο ίδιος (ως πρωθυπουργός και ΥΠΕΞ ταυτόχρονα) την «τύχη» της Συμφωνίας των Πρεσπών αποτελεί μεγάλο στοίχημα, καθώς όλα δείχνουν ότι ο Ζόραν Ζάεφ δεν θα βρει την πλειοψηφία των 80 βουλευτών στη δική του Βουλή και θα προκηρύξει εκλογές στο επόμενο διήμερο. Κατά την εφημερίδα ΑΥΓΗ μάλιστα, οι κύριοι Τσίπρας και Ζάεφ είχαν τηλεφωνική επικοινωνία χθες, μετά την οριστικοποίηση της παραίτησης Κοτζιά.

Σε πρώτη φάση, θα «ηρεμήσει» ο κ. Καμμένος. Σε δεύτερη, θα δείξει...