Πιο αισιόδοξος από ποτέ εμφανίσθηκε ο Νίκος Κοτζιάς χθες, μετά την τριμερή συνάντηση στη Βιέννη με τον ομόλογό του της ΠΓΔΜ Νίκολα Δημητρόφ και τον εκπρόσωπο του ΟΗΕ Μάθιου Νίμτς.
“Είμαστε έτοιμοι στην επόμενη συνάντησή μας να κάνουμε ένα μεγάλο βήμα», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, παρότι, επισήμως, δεν καταγράφηκαν σημεία συμφωνίας των δύο πλευρών.
Αντιθέτως, τόσο ο ίδιος όσο και ο κ. Δημητρόφ διέψευσαν δημοσιεύματα σύμφωνα με τα οποία η πλευρά της γείτονος δέχθηκε να προχωρήσει σε αλλαγές στο Σύνταγμά της.
Επί της ουσίας, σύμφωνα με καλά πληροφορημένες ελληνικές πηγές, η συζήτηση των δύο παρουσία του κ. Νίμιτς επικεντρώθηκε στην “καρδιά” του προβλήματος: στην “αρχιτεκτονική” της ονομασίας και στο erga omnes.
Ο κ. Κοτζιάς έκανε για άλλη μία φορά σαφές ότι η Αθήνα δεν θα δεχτεί διπλή, ουσιαστικά, ονομασία. Δηλαδή άλλη για τις διεθνείς σχέσεις της χώρας και άλλη για το εσωτερικό της. Ξεκαθάρισε, ως εκ τούτου, ότι το erga omnes (ενιαία χρήση έναντι όλων) θα μπορεί να ισχύσει μόνο εάν αλλάξει το Σύνταγμα της ΠΓΔΜ στο οποίο η χώρα αποκαλείται «Μακεδονία».
Κατά τις ίδιες πηγές, το πρόβλημα που επικαλείται η κυβέρνηση Ζάεφ ότι δεν διαθέτει την πλειοψηφία για Συνταγματική Αναθεώρηση «δεν αφορά την Ελλάδα». Όπερ, εάν θέλουν τα Σκόπια ένταξη στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ, οφείλουν να «βρουν» την κοινοβουλευτική πλειοψηφία και να αλλάξουν το Σύνταγμά τους.
Φέρεται δε, να επαναβεβαίωσε την ελληνική θέση: «Εμείς δεν βιαζόμαστε ούτε έχουμε υπαρξιακό πρόβλημα, εσείς το έχετε».
Ενιαία vs σύνθετη ονομασία
Κατά τις ίδιες πηγές, εάν υπάρξει τέτοια εξέλιξη, τότε η ελληνική πλευρά «θα μπορούσε να συζητήσει» ονομασία με την δομή που θέλουν τα Σκόπια: όχι ενιαία αμετάφραστη (π.χ. GornaMakedonijia) αλλά σύνθετη με δύο όρους (π.χ. Gorna Makedonijia).
Όπως προκύπτει, η πολύμηνη διαπραγμάτευση έφτασε στο σημείο του “δούναι και λαβείν” αλλά, όπως διαμηνύουν και οι δύο πλευρές, “εντός των ορίων αξιοπρεπούς συμβιβασμού”. Η δήλωση του κ.Δημητρόφ πως “όσο πιο κοντά πλησιάζουμε σε μία απτή λύση πολλές δυσκολίες έρχονται στην επιφάνεια» αποδεικνύει ότι η συζήτηση άγγιξε το “σημείο μηδέν”.
Η υποχώρηση του Σκοπιανού ΥΠΕΞ στο θέμα της γλώσσας, όπως παρουσιάστηκε στην προ τριών ημερών συνέντευξή του σε τηλεοπτικό σταθμό της χώρας του, θεωρείται “πολύ σημαντική”. Κι αυτό διότι ο κ. Δημητρόφ για πρώτη φορά είπε δημοσίως ότι “η γλώσσα μας είναι αναμφίβολα σλαβική”, θέτοντας στους πολίτες της πΓΔΜ το δίλημμα: “Στο παρελθόν θα μείνουμε; Με τους μύθους για το ποιος έχει τις πιο ένδοξες ήττες; Ή θα προσπαθήσουμε να λύσουμε τα προβλήματα για να εξασφαλίσουμε το παρόν και το μέλλον;”. Ορίζοντας, ο ίδιος, ως “παρόν και μέλλον” την ένταξη της χώρας στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ.
Μετά το Πάσχα οι δύο υπουργοί θα συναντηθούν εκ νέου κι εκεί θα φανεί εάν, πράγματι, “είμαστε έτοιμοι να κάνουμε το μεγάλο βήμα” όπως είπε χθες ο κ. Κοτζιάς.
Σύμφωνα με διπλωματική πηγή, εάν επιβεβαιωθεί αυτή η ετοιμότητα, τότε δεν αποκλείεται να υπάρξει και συνάντηση του Αλέξη Τσίπρα με τον Ζόραν Ζάεφ που θα σηματοδοτήσει την τελική ευθεία προς τη συμφωνία.
Προς το παρόν, η ελληνική πλευρά διαμηνύει “δεν κλείνει τίποτα εάν δεν κλείσουν όλα”.