Προβληματίζει ο συνδυασμός «σκοπιανού» και τουρκικής σκλήρυνσης

Την Τετάρτη, κι ενώ το εγχώριο πολιτικό θερμόμετρο θα χτυπά κόκκινο με την Βουλή να αποφασίζει (σε μυστική ψηφοφορία) ποιοί εκ των δέκα πολιτικών προσώπων που φέρονται να εμπλέκονται στην υπόθεση Novartis θα παραπεμφθούν στην ειδική Προκαταρκτική επιτροπή,  ο πρωθυπουργός της πΓΔΜ Ζόραν Ζάεφ θα συναντά την Άγκελα Μέρκελ στο Βερολίνο.

Η συνάντηση ανακοινώθηκε επισήμως χθες από την καγκελαρία και η αιτιολογία… τα λέει όλα: «βασικό θέμα θα είναι οι διμερείς σχέσεις και τρέχοντα θέματα ευρωπαϊκής και περιφερειακής πολιτικής».

Η κυβέρνηση (και όχι μόνο…) εκτιμά ότι στην κορυφή των «τρεχόντων θεμάτων» θα βρεθεί το ονοματολογικό. Κι αυτό διότι το Βερολίνο ανήκει στους ισχυρούς παίκτες που επιθυμούν επίλυση του λεγόμενου «σκοπιανού» ώστε η πΓΔΜ να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ, χωρίς τον κίνδυνο ενός ελληνικού  veto τώρα ή στο μέλλον.

Για την Αθήνα, που αντιμετωπίζει μία από τις χειρότερες περιόδους όξυνσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων, η επίλυση του «σκοπιανού» αποκτά ιδιαίτερη σημασία, ενώ, ταυτόχρονα, το «πώς» θα επιλυθεί γίνεται περισσότερο περίπλοκο από ποτέ.

* Από τη μια, το κλείσιμο των από βορρά εκκρεμοτήτων καθίσταται αναγκαίο εξαιτίας του εξ ανατολών παράγοντα που γίνεται όλο και πιο «προβλέψιμα απρόβλεπτος», όπως αποκαλεί διπλωματική πηγή τον Ταγίπ Ερντογάν.

«Το θέμα δεν είναι να κλείσουμε το ονοματολογικό για να αφοσιωθούμε στα ελληνοτουρκικά, αλλά στο γεγονός ότι τα δύο ζητήματα διαπλέκονται», διευκρινίζει ή ίδια πηγή. Παραπέμποντας στις σφήνες που βάζει η Αγκυρα ώστε να μην υπάρξει συμφωνία Αθήνας-Σκοπίων και να ενισχυθεί το «τουρκικό τόξο» στα βόρεια σύνορα της χώρας.

* Από την άλλη, η ταυτόχρονη αντιμετώπιση δύο εθνικών θεμάτων με εντεινόμενη την προκλητικότητα των Τούρκων δοκιμάζει «την αντοχή και την  ανοχή» των πολιτών.

Η κυβέρνηση δεν υποτιμά αυτή την παράμετρο και γι΄ αυτό τις τελευταίες ημέρες εμφανίζεται πιο «αυστηρή» όχι μόνο στο προφανές (σ.σ στην Τουρκία) αλλά και στον βόρειο συνομιλητή της.

Ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς, για παράδειγμα, δεν επιβεβαίωσε τις δηλώσεις του κ. Ζάεφ ότι από τα επτά θέματα που περιλαμβάνει το ονοματολογικό «τα βρήκαμε με την Ελλάδα στα τρία και μας μένουν τα πιο δύσκολα τέσσερα», παρότι την ίδια άποψη επανέλαβε στη συνέχεια και ο ομόλογός του Νικολά Δημητρόφ, ο οποίος θεωρείται ως «ο σκληρός» της διαπραγμάτευσης.

«Είναι καλό να εκφράζεται αισιοδοξία» περιορίσθηκε να δηλώσει ο κ. Κοτζιάς, αφήνοντας ανοικτά όλα τα ενδεχόμενα.

Αλλάξτε το Σύνταγμα, αλλιώς...

Από Μαξίμου και ΥΠΕΞ διαμηνύεται (σε καθημερινή βάση πλέον) ότι καμία συμφωνία δεν πρόκειται να υπάρξει χωρίς αλλαγή του Συντάγματος της γείτονος. Το οποίο, ως γνωστόν, αναφέρει ως συνταγματικό το όνομα «Μακεδονία» και έχει διατάξεις που στηρίζουν τον αλυτρωτισμό.

Το γεγονός πάντως ότι, αυτή τη φορά, η κυβέρνηση των Σκοπίων υλοποίησε τη δέσμευση για μετονομασία του αεροδρομίου και της εθνικής οδού προσμετράται στα «συν» της διαπραγμάτευσης.

Όπως και η προχθεσινή τοποθέτηση του κ. Δημητρόφ: «Νομίζω ότι η κοινωνία μας έχει ωριμάσει και δεν έχουμε τώρα την ανάγκη να αναζητάμε τις ρίζες μας 2.000 χρόνια πίσω. Όσο πιο ανασφαλείς νιώθουμε με τον εαυτό μας, τόσο πιο πίσω στο παρελθόν αναζητάμε τις ρίζες μας – ιστορικές και πολιτιστικές».

Στα Σκόπια ο Κοτζιάς

«Η Αθήνα δεν έχει λόγο να περιφρονεί κινήσεις καλής θέλησης», σημειώνει η διπλωματική πηγή. Για τον λόγο αυτό, επισημαίνει ως «εξαιρετικά πιθανή» μία επίσκεψη του κ. Κοτζιά στα Σκόπια «ακόμα και εντός του μήνα» – και δη, αεροπορικώς, ώστε να «χαιρετήσει» εμπράκτως την μετονομασία του αεροδρομίου. 

Πλην απροόπτου, στις αποσκευές του θα έχει το ελληνικό Σχέδιο Συμφωνίας (το οποίο επεξεργάζεται επιτροπή του ΥΠΕΞ εδώ και δύο εβδομάδες) ώστε να ξεκινήσει η διαπραγματευτική φάση «σημείο το σημείο». 

«Πενήντα αποχρώσεις… του κόκκινου»

«Τότε θα φανεί η πραγματική εικόνα που επικρατεί στο πολιτικό προσωπικό της πΓΔΜ», σημειώνουν οι γνωρίζοντες τα εσωτερικά της γείτονος και, κυρίως, την δύναμη που πραγματικά διαθέτουν οι εθνικιστές του VMRO. 

Επ΄ αυτού είναι αξιοπρόσεκτη η ανάλυση του σερβικού μέσου ενημέρωσης Novi Magazin: αφού αποκαλεί την κυβέρνηση των Σκοπίων «ασυντόνιστη ορχήστρα», τονίζει: «την στιγμή που η Ελλάδα θέτει ‘αυστηρές’ κόκκινες γραμμές, για την ‘Μακεδονία’ μπορεί να υποστηρίξει κανείς ότι έχει τουλάχιστον ‘πενήντα αποχρώσεις του κόκκινου’ στις δικές της κόκκινες γραμμές».

Μένει να φανεί αν χρωματιστούν μαύρες ή ροζ…