Οι τρεις «άγνωστοι Χ» στην εξίσωση της γ' αξιολόγησης

«Μόνοι στο Μαξίμου» παραμένουν προς ώρας οι Δημήτρης Τζανακόπουλος, Αλέκος Φλαμπουράρης και Χριστόφορος Βερναρδάκης, περιμένοντας – εν μέσω μίνι συσκέψεων και συνεργασιών – την ερχόμενη εβδομάδα για τη δική τους δεκαήμερη απόδραση.

Το ραντεβού όσων έφυγαν και όσων... ετοιμάζονται ορίσθηκε για τη μεθεπόμενη Δευτέρα, 21 Αυγούστου, οπότε και θα δουλέψει στο φουλ η κυβερνητική μηχανή.

Στην κορυφή των προτεραιοτήτων βρίσκεται (τι άλλο;) η προετοιμασία για την τρίτη αξιολόγηση, από την επιτυχία της οποίας θα κριθεί εν πολλοίς η απρόσκοπτη έξοδος από το μνημόνιο τον επόμενο Αύγουστο.

Σύμφωνα με καλά ενημερωμένο κυβερνητικό παράγοντα, δεν είναι σαφές ακόμα πότε θα αρχίσει η διαδικασία και... πόσο θα διαρκέσει.

Κι αυτό διότι ο «άγνωστος x» δεν είναι ένας, όπως λέει. Κι εξηγεί:

* Κανονικά η αξιολόγηση πρέπει να ξεκινήσει τον Σεπτέμβριο. Τον ίδιο μήνα ωστόσο θα διεξαχθούν οι γερμανικές εκλογές. Όπερ, θεωρείται βέβαιη η αναμονή μέχρι τον Νοέμβριο που θα έχει ξεκαθαριστεί… ποιος κυβερνά το Βερολίνο και ποιος έχει «το πάνω χέρι» στην ευρωζώνη.

* Σε κανονικές συνθήκες, δεν αναμένεται να τεθεί δημοσιονομικό θέμα (και) σ΄ αυτή την αξιολόγηση. Σ΄ αυτή την περίπτωση, η διαδικασία θα είναι «εύκολη» καθώς η κυβέρνηση τρέχει ήδη τα προαπαιτούμενα που έχουν συμφωνηθεί στο compliance report του Ιουνίου, όταν έκλεισε στο Eurogroup η δεύτερη αξιολόγηση. Εάν, ωστόσο, εγείρουν οι δανειστές (πάλι...) δημοσιονομικό θέμα, τότε «η διαπραγμάτευση θα είναι δύσκολη και η διάρκειά της απροσδιόριστη».

* Μία τέτοια δημοσιονομική σφήνα δεν αποκλείεται («καθόλου, δε») να τη βάλει το ΔΝΤ, του οποίου οι διαφορές με την ευρωπαϊκή πλευρά στις οικονομικές προβλέψεις είναι γνωστές και σταθερές. Αλλωστε επιμένει ότι το 2018 η Ελλάδα δεν θα πιάσει το στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ.

«Το Ταμείο έχει μπει στο ελληνικό πρόγραμμα με τον stand by arrangement αστερίσκο και έχει λόγο, μένει να δούμε και το... έργο», σημειώνει ο ίδιος. Κατά πολλούς, η στάση του Ταμείου θα είναι συνάρτηση των μετεκλογικών εξελίξεων στη Γερμανία, οπότε η πρόβλεψη για αναμονή ενισχύεται.

Η ανάπτυξη δεν μπορεί... να παραμένει

Η διάρκεια και τα σκαμπανεβάσματα της αξιολόγησης απασχολούν έντονα το κυβερνητικό επιτελείο και για έναν επιπλέον λόγο που αφορά το εάν θα επηρεάσει αρνητικά το αναπτυξιακό στοίχημα.

Η παρατεταμένη περίοδος και οι οξύτητες που κυριάρχησαν στην δεύτερη αξιολόγηση συνέβαλαν ώστε μια σειρά σημαντικά επενδυτικά σχέδια να προχωρήσουν μεν στα χαρτιά αλλά «να μείνουν στα συρτάρια» μέχρι τις 15 Ιουνίου που έκλεισε η συμφωνία στο Eurogroup.

Κάποια από αυτά αρχίζουν να γίνονται πράξη, όπως έδειξε η επενδυτική συμφωνία με την TUI που ανακοινώθηκε στη διϋπουργική σύσκεψη για τις στρατηγικές επενδύσεις την προηγούμενη Παρασκευή.

Κατά τον αρμόδιο υπουργό Ανάπτυξης Δημήτρη Παπαδημητρίου μάλιστα, τέσσερις μεγάλες επενδύσεις βρίσκονται στη λίστα αναμονής για ένταξη στο fast track όπου περιλαμβάνονται ήδη 13 μεγάλα έργα.

Ο παράγοντας «μαξιλάρι ρευστότητας»

Σε κάθε περίπτωση, οι κυβερνητικοί επιτελείς δείχνουν αποφασισμένοι να μην σκοντάψουν στα όποια εμπόδια, καθώς ο μείζων στόχος παραμένει η λήξη της μνημονιακής επιτροπείας σε ένα χρόνο από σήμερα.

Πέραν των διαπραγματευτικών ελιγμών που θα επιλεγούν ανά περίπτωση, η κυβέρνηση «δεν θα κάνει πίσω» από την προσπάθεια δύο-τριών ακόμη δοκιμαστικών εξόδων στις αγορές στους επόμενους μήνες: όχι τόσο για να στρωθεί το έδαφος που θα οδηγήσει στην κανονική και μόνιμη δανειοδότηση της χώρας, όσο (και) για να εξασφαλίσει ομαλή ροή των πληρωμών για χρέος τα επόμενα χρόνια, όπως έγινε με το ρολάρισμα του ομολόγου Σαμαρά.

Κλειδί στην όλη προσπάθεια εξόδου από τα μνημόνια βέβαια αποτελεί το περίφημο «μαξιλάρι ρευστότητας» (cash buffer) που θα επιτρέψει, με τη σειρά του, την «καθαρή» έξοδο από το μνημόνιο – όπως τονίζει κατ’ επανάληψη εσχάτως ο Αλέξης Τσίπρας. Δηλαδή χωρίς ένταξη σε μία σκληρή προληπτική πιστωτική γραμμή, που θα καταστήσει τους πανηγυρισμούς για το τέλος των μνημονίων άνευ περιεχομένου.

Βάσει των παραπάνω, οι κυβερνητικοί παράγοντες που έχουν ενεργό ρόλο στα της διαπραγμάτευσης συμφωνούν στην εκτίμηση: το επόμενο 11μηνο θα είναι ταραγμένο, κρίσιμο και καθοριστικό για τις εξελίξεις.

Αρα, «προσδεθείτε»...