Δεν ήταν λίγοι εκείνοι που μετά την προκήρυξη των πρόωρων εκλογών από τον πρωθυπουργό κ. Κώστα Καραμανλή για τις 4 Οκτωβρίου φοβήθηκαν για γενναία πτώση των μετοχών των τραπεζών στη Σοφοκλέους.

Βασική αιτία ήταν μια σειρά αρνητικές αναφορές που είχαν γίνει κατά το παρελθόν από το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης για κλάδο, οι οποίες αφορούσαν στο πακέτο στήριξης, στην ανάγκη χρηματοδότησης της πραγματικής οικονομίας, στην ανάγκη παρέμβασης του κράτους στην οικονομία μέσω των τραπεζών, στην αύξηση των τραπεζικών περιθωρίων κ.λπ.

Οι αναφορές αυτές μάλιστα συνεκτιμήθηκαν από ορισμένους με αυξημένη βαρύτητα, λόγω και των μελών που διαθέτει το κράτος στα Δ.Σ. των ελληνικών τραπεζών, μέσα από τη διαδικασία του πρώτου σκέλους του πακέτου στήριξης.

Παρ' όλα αυτά, σε αντίθεση με τις μετοχές κάποιων "κρατικόχαρτων", οι τιμές των τραπεζικών τίτλων περισσότερο ανέβηκαν παρά μειώθηκαν, ενώ επίσης οι ξένοι θεσμικοί επενδυτές όχι μόνο δεν βγήκαν πωλητές αλλά επιπρόσθετα συμμετείχαν και σε placements για την αγορά μετοχών του κλάδου.

Διαφωτιστικό για τη συγκεκριμένη στάση τους ήταν το περιεχόμενο των πρόσφατων εκθέσεών τους, σύμφωνα με το οποίο:

Πρώτον, δεν φοβούνται την αλλαγή κυβέρνησης, ιδίως αν προκύψει αυτοδυναμία από οποιοδήποτε κόμμα. Σε καμιά έκθεση των ξένων -ακόμη και για εταιρίες όπου η αλλαγή κυβέρνησης ενδεχομένως να φέρει σημαντικές αλλαγές, όπως ο ΟΤΕ, η ΔΕΗ κ.ά.- οι ξένοι αναλυτές δεν σήκωσαν ψηλά το θέμα των εκλογών και δεν μετέβαλαν δραματικά τις τιμές-στόχους.

Χαρακτηριστική άλλωστε είναι η αναφορά της Goldman Sachs (15/9) που επισημαίνει: "Πιστεύουμε ότι μια αποφασιστική νίκη στις εκλογές από οποιοδήποτε πολιτικό κόμμα θα μπορούσε να εκληφθεί θετικά, καθώς αυξάνονται οι πιθανότητες ότι η πολιτική των τομών στην οικονομία θα ξεκινήσει".

Όσο για την JP Morgan, δεν αναφέρει ούτε μία λέξη(!) για εκλογές στην πολυσέλιδη έκθεσή της για τη Eurobank, στην οποία προτείνει αύξηση θέσεων ("overweight") στον συγκεκριμένο τίτλο.

Δεύτερον, αν και προβλέπουν συνέχιση της ύφεσης στην ελληνική οικονομία τουλάχιστον μέχρι και το 2010 δεν φοβούνται για σημαντική διόγκωση στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, τουλάχιστον για τις μεγάλες τράπεζες, στις οποίες είναι τοποθετημένοι.

Η Goldman Sachs, για παράδειγμα, λαμβάνει υπόψη της τις προβλέψεις για την ελληνική οικονομία που έχει κάνει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ). Σύμφωνα με αυτές, το 2009 το ΑΕΠ θα υποχωρήσει 1,7% και το 2010 σε ποσοστό 0,4%, ενώ ο δείκτης του δημοσιονομικού ελλείμματος το 2010 από το -6,2% θα εκτιναχθεί στο -7,5%.

Παρά το γεγονός αυτό όμως -ένας από τους πιο σκληρούς οίκους για τις ελληνικές τράπεζες- η Goldman Sachs δεν φαίνεται να τρομάζει απέναντι στο ενδεχόμενο να αυξηθούν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια: "Περιμένουμε ότι η πορεία των μη εξυπηρετούμενων δανείων θα συνεχιστεί, αλλά θα επιβραδυνθεί στις αρχές του 2010".

Ανάλογα συμπεράσματα προκύπτουν και από την έκθεση της JP Morgan για τη Eurobank, σύμφωνα με την οποία οι προβλέψεις της τράπεζας για επισφαλή δάνεια θα εκτιναχθούν μεν το 2009 από τα 886 εκατ. στο 1,18 δισ. ευρώ, αλλά θα αποκλιμακωθούν το 2010 σε επίπεδα ανάλογα με εκείνα του 2008 (883 εκατ.). Για το 2011 οι προβλέψεις βρίσκονται σε ακόμη πιο χαμηλά επίπεδα (745 εκατ. ευρώ).

Και τρίτον, αναμένουν σημαντική διεύρυνση του Καθαρού Επιτοκιακού Περιθωρίου (NIM) καθώς το μέσο κόστος άντλησης κεφαλαίων μειώνεται σταδιακά, αφού προθεσμιακές καταθέσεις με επιβάρυνση 5% και 6% θα ανανεωθούν τους επόμενους μήνες με επιτόκια που είναι χαμηλότερα τουλάχιστον κατά 50%.

Ο συνδυασμός αυτών των παραπάνω μπορεί μεν να οδηγεί τους αναλυτές σε ανοδικές αναθεωρήσεις των κερδών τους για το 2010 και το 2011, πλην όμως δεν αναιρεί "στοιχήματα" που θα πρέπει να κερδίσει ο κλάδος σε μακροπρόθεσμη βάση.

Τι θα κάνουν με τις προνομιούχες

Η Εθνική Τράπεζα έχει δηλώσει ότι ένα μέρος των χρημάτων που άντλησε από την πρόσφατη αύξηση του μετοχικού της κεφαλαίου θα μπορούσε να το χρησιμοποιήσει για να αποπληρώσει το Δημόσιο.

Σύμφωνα με την εκτίμηση της Goldman Sachs, τόσο η ΑΤΕbank όσο και το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο δεν έχουν ως θέμα υψηλής προτεραιότητας την αποπληρωμή των προνομιούχων μετοχών.

Όσο για την Alpha Bank, τη Eurobank και την Πειραιώς, ο ξένος οίκος πιστεύει ότι θα αντικαταστήσουν τη χρηματοδότηση αυτή μέσα στο 2010, αλλά έχουν ακόμη χρόνο μέχρι να το καταφέρουν.