Κανονισμός ΧΑ: Οι ευκαιρίες, οι «μεταγραφές» στην ΕΝΑ και τα ερωτήματα

«Μετρημένες» κινήσεις που αποσκοπούν σε βάθος χρόνου στη βελτίωση της εικόνας και στο ξεκαθάρισμα της κατάστασης που επικρατεί σήμερα στην Κύρια Αγορά, περιλαμβάνει ο νέος κανονισμός του Χρηματιστηρίου της Αθήνας.

Όσοι μιλούσαν για κίνδυνο μαζικών διαγραφών εταιρειών από το ΧΑ, με ζημία των μετόχων μειοψηφίας διαψεύδονται, όχι μόνο επειδή δίδονται πολυετή χρονικά περιθώρια στις εισηγμένες προκειμένου να προσαρμοστούν στις νέες απαιτήσεις περί ελάχιστης διασποράς, αλλά επιπλέον διότι:

• Πολλές εταιρείες έχουν ήδη δηλώσει την πρόθεσή τους να προσαρμοστούν έγκαιρα στις διατάξεις του νέου κανονισμού (μεταξύ των οποίων και οι ΑΕΕΑΠ, οι οποίες σε διαφορετική περίπτωση θα υποχρεωθούν και σε φορολογικές επιβαρύνσεις), προχωρώντας σε placements και άλλες σχετικές κινήσεις.
• Ορισμένες εισηγμένες πιθανόν να χρησιμοποιήσουν το «παραθυράκι» της διάθεσης ποσοστών σε φίλιους επενδυτές, κάθε ένας εκ των οποίων θα αποκτήσει ποσοστό χαμηλότερο του 5%, προκειμένου να τηρηθεί το γράμμα και όχι η ουσία του νέου κανονισμού.
• Και τέλος, πολύ πιθανόν να υπάρξει η λύση της μετάταξης εταιρειών από την Κύρια στην Εναλλακτική Αγορά, όπου -εκτός των άλλων- το κριτήριο της διασποράς θα είναι πολύ χαμηλότερο (ο νέος κανονισμός της ΕΝΑ αναμένεται τους επόμενους μήνες).

Άρα, λοιπόν, θα πρέπει να θεωρηθεί ως ακραίο το ενδεχόμενο ο βασικός μέτοχος μιας εισηγμένης να μην ακολουθήσει έναν τουλάχιστον από τους τρεις προαναφερθέντες τρόπους, αλλά αντίθετα να επιλέξει την ενσυνείδητη και χωρίς δημόσια πρόταση αποχώρησης της εταιρείας του από το χρηματιστήριο, δεχόμενος να πλήττεται επί σειρά ετών η φήμη της εταιρείας του και προκαλώντας τις αντιδράσεις των μετόχων μειοψηφίας.

«Φαντάζομαι πως αν γίνει κάτι τέτοιο, θα πρόκειται για εταιρείες που βρίσκονται λίγο πριν από το στάδιο του λουκέτου», δηλώνει στο Euro2day.gr παράγοντας της αγοράς, συμπληρώνοντας πως «στόχος του νέου κανονισμού δεν είναι άλλος από το να διαπραγματεύονται στο ΧΑ εισηγμένες με μεγαλύτερο μέγεθος και υψηλότερη εμπορευσιμότητα».

Η μετάταξη στην ΕΝΑ

Σε μεγαλύτερο βαθμό όμως είναι πιθανόν να επηρεάσει την εικόνα του ΧΑ η δυνατότητα που προβλέπει ο νέος κανονισμός για μετάταξη εταιρειών από την Κύρια στην Εναλλακτική Αγορά του ΧΑ.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, πολύ σημαντικός αριθμός «μικρομεσαίων» εισηγμένων στο ΧΑ έχει εκφράσει κατά καιρούς τη δυσφορία του για τις ολοένα και βαρύτερες (σε κόστος και σε εργατοώρες στελεχών) υποχρεώσεις που θεσπίζονται σε ό,τι έχει να κάνει με την Εταιρική Διακυβέρνηση.

Ειδικότερα, υποστηρίζεται ότι τέτοια πλαίσια είναι φτιαγμένα για μεγάλους ομίλους και όχι για μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Χαρακτηριστική είναι η αντίδραση υψηλόβαθμου στελέχους παραγωγικής εταιρείας, ο οποίος ανέφερε στο περιθώριο γενικής συνέλευσης: «Πληρώνουμε άτομα για την Εταιρική Διακυβέρνηση και να δούμε τελικά ποιος θα δουλέψει στο εργοστάσιο»…

Άλλωστε, το 2024 αποτελεί έτος διαλόγου μεταξύ της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και των εισηγμένων εταιρειών για τυχόν βελτιώσεις-προσαρμογές του νόμου περί Εταιρικής Διακυβέρνησης που είχε ψηφιστεί το 2020 και ξεκίνησε να εφαρμόζεται δώδεκα μήνες αργότερα. Μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον, θεωρείται πολύ πιθανόν να υπάρξει διψήφιος αριθμός «μικρομεσαίων» εισηγμένων εταιρειών, ο οποίος θα αιτηθεί να «υποβιβαστεί» από την Κύρια στην Εναλλακτική Αγορά, οπότε σε μια τέτοια περίπτωση όλα τα σενάρια είναι ανοιχτά.

Ερωτήματα και ενστάσεις

Παρά το γεγονός ότι η πλειονότητα των παραγόντων της αγοράς φαίνεται να συμφωνεί με το γενικότερο πνεύμα του νέου κανονισμού, δεν λείπουν και ορισμένες ενστάσεις ή απορίες.

Για παράδειγμα, το γεγονός ότι η περίοδος της επιτήρησης περιορίζεται αυστηρά στα δύο έτη και της αναστολής διαπραγμάτευσης στους δώδεκα μήνες (στη συνέχεια οι μετοχές αυτές θα διαγράφονται από το ταμπλό του ΧΑ), κινδυνεύει να ωθήσει στην οριστική έξοδο εταιρείες που πραγματικά θα μπορούσαν στη συνέχεια να ανακάμψουν και να προσφέρουν στον χρηματιστηριακό θεσμό.

Για παράδειγμα, κατά τα προηγούμενα χρόνια, αρκετές εισηγμένες έμειναν για περισσότερους από 24 μήνες ή και 36 μήνες σε καθεστώς επιτήρησης (π.χ. Lavipharm, Premia Properties, Δομική Κρήτης) και σήμερα παρουσιάζουν μια πολύ καλή εικόνα στο ταμπλό του ΧΑ.

Ένα ζήτημα που επίσης τίθεται, είναι το αν και πώς ο νέος κανονισμός θα διευκολύνει τις προσπάθειες ορισμένων μετόχων να προχωρήσουν στο delisting μετοχών μέσω δημόσιας πρότασης. Και αυτό γιατί σε μια τέτοιο περίπτωση, το όριο του 90% περιορίζεται πρακτικά (έστω, με σημαντική διαφορά χρονικής φάσης) στο 85% ή και στο 75%, ανάλογα με το μέγεθος της εταιρείας.