Με βάση τα αθροιστικά στοιχεία των 168 εισηγμένων εταιρειών (πλην τραπεζών και ΑΕΕΧ) που δημοσίευσαν τα οικονομικά τους αποτελέσματα για το 2017, προκύπτουν αθροιστικά οι παρακάτω επιδόσεις:
• Αύξηση κύκλου εργασιών κατά 9%.
• Βελτίωση EBITDA κατά 6,7% στα 8,812 δισ. ευρώ.
• Άνοδος κερδών μετά από φόρους και δικαιώματα μειοψηφίας κατά 42,5% (από 1,769 σε 2,522 δισ. ευρώ).
• Από τις 167 εισηγμένες (ο ΑΔΜΗΕ δεν ήταν πέρυσι στο ΧΑ), Οι 111 βελτίωσαν την «κάτω γραμμή» των αποτελεσμάτων τους (αύξησαν κέρδη, ή μείωσαν ζημίες) και οι 56 την επιδείνωσαν (μείωσαν κέρδη, ή αύξησαν ζημίες).
• Από τις εταιρείες αυτές οι 96 εμφάνισαν κερδοφόρο αποτέλεσμα και οι 72 ζημιογόνο.
• Όσο και αν η βελτίωση των αποτελεσμάτων αφορά την πλειονότητα των εισηγμένων εταιρειών, θα πρέπει να σημειωθεί πως από τη συνολική αύξηση των 753 εκατ. ευρώ (από το 1,79 στα 2,54 δισ. ευρώ), τα 181 εκατ. προήλθαν από τη ΔΕΗ (σ.σ αν υπολογιστούν τα κέρδη από την πώληση του ΑΔΜΗΕ), τα 82 εκατ. από την Coca-Cola HBC, τα 81 εκατ. από την Viohalco, τα 68 εκατ. από τον Μυτιληναίο, άλλα 68 εκατ. από τα δύο διυλιστήρια (Ελληνικά Πετρέλαια και Motor Oil) και τέλος άλλα 137 εκατ. ευρώ από τους τρεις μεγάλους κατασκευαστικούς ομίλους (ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ, Ελλάκτωρ και J&P Άβαξ). Δηλαδή, το 82% της αύξησης των κερδών προήλθε από τις ανεβασμένες επιδόσεις εννέα εταιρειών.
• Παρά την αύξηση των κερδών, σοβαρά προβλήματα αποδοτικότητας, ρευστότητας και βιωσιμότητας αντιμετωπίζει αξιοσημείωτο ποσοστό των εισηγμένων εταιρειών.
• Θετικές ελεύθερες ταμειακές ροές ύψους 1,852 δισ. ευρώ (+4,87 οι λειτουργικές, -3,018 δισ. οι επενδυτικές).
Με δεδομένο ότι το σύνολο των χρηματικών ροών που δόθηκαν πέρυσι στους μετόχους διαμορφώθηκε στο 1,34 δισ. ευρώ, αυτό σημαίνει ότι οι εισηγμένες εταιρείες ως σύνολο περιόρισαν τον καθαρό τους δανεισμό. Και επίσης, επειδή αύξησαν τα λειτουργικά τους κέρδη (EBITDA) βελτιώθηκε περαιτέρω η τιμή του δείκτη «καθαρό χρέος προς EBITDA».
• Διαμόρφωση του καθαρού δανεισμού (σύνολο τραπεζικών υποχρεώσεων μείον διαθέσιμα) στα 21,26 δισ. ευρώ (μακροπρόθεσμα δάνεια 21,14 δισ., βραχυπρόθεσμα δάνεια 10,48 δισ. και διαθέσιμα 10,36 δισ. ευρώ).
• Το σύνολο των ιδίων κεφαλαίων ανήλθε σε 33,64 δισ. ευρώ.
Μέσοι δείκτες
* Περιθώριο EBITDA (EBITDA ως ποσοστό των πωλήσεων) 13,9%
* Καθαρό περιθώριο κέρδους 4%.
* Αποδοτικότητα ιδίων κεφαλαίων 7,5%.
* Καθαρός δανεισμός προς EBITDA 2,41 φορές
Τα αίτια της ανόδου
Σύμφωνα με αναλυτές, η άνοδος των εταιρικών κερδών μπορεί να αποδοθεί σε παράγοντες όπως:
• Οι βελτιωμένες επιδόσεις πολλών εταιρειών με εξαγωγικό προσανατολισμό, λόγω και του θετικότερου κλίματος που επικράτησε το 2017 στο εξωτερικό.
• Η -περιορισμένη έστω- οικονομική μεγέθυνση που έλαβε χώρα το 2017 (π.χ. ΑΕΠ +1,4%, αυξημένες πωλήσεων αυτοκινήτων, άνοδος εσόδων από τουρισμό, μικρή ανάκαμψη στις λιανικές πωλήσεις εσωτερικού).
• Η απουσία κάποιων μεγάλων έκτακτων ζημιών (π.χ. υπόθεση Μαρινόπουλος) και απομειώσεων μέσα στην περυσινή χρονιά.
• Τα προγράμματα αναδιάρθρωσης που υλοποιούν αρκετοί όμιλοι, ενίοτε και με τη συμβολή των τραπεζών (π.χ. κεφαλαιοποιήσεις χρεών, κουρέματα τόκων).
• Η πολύ βελτιωμένη «κάτω γραμμή» των κατασκευαστικών ομίλων, όπως και εταιρειών που εξακολούθησαν να εμφανίζουν αρνητικά αποτελέσματα.
• Η ικανότητα ορισμένων ομίλων να κερδίζουν μερίδια στην εσωτερική αγορά, εκμεταλλευόμενες τις «ευκαιρίες της κρίσης».
• Η άνοδος της εύλογης αξίας των εμπορικών ακινήτων, που επηρέασε θετικά τα αποτελέσματα των εταιρειών real estate.
• Τα υψηλά περιθώρια διύλισης στον κυκλικό κλάδο των πετρελαιοειδών, ιδίως κατά το πρώτο εννεάμηνο της χρήσης.
Εκτακτα αποτελέσματα
Σε αντίθεση με προηγούμενες χρονιές, το κονδύλι των έκτακτων αποτελεσμάτων επηρέασε -σε γενικές γραμμές- θετικά τη σύγκριση της κερδοφορίας μεταξύ των δύο χρήσεων, κυρίως για τους παρακάτω λόγους:
• Απουσίασαν μεγάλες απομειώσεις που είχαν λάβει χώρα το 2016 (π.χ. περίπτωση Μαρινόπουλου).
• Είδαμε αρκετές διαγραφές τόκων και δανειακών υπολοίπων από τις πιστώτριες τράπεζες.
• Σημαντικά θετικό είναι το κονδύλι της ΔΕΗ από την πώληση του ΑΔΜΗΕ. Εξαιρουμένου του ΑΔΜΗΕ ωστόσο η εικόνα που παρουσιάζει η εταιρεία είναι εντελώς διαφορετική. Υπάρχει κάμψη τζίρου (4,9 δισ. από 5,1 δισ.) και κατακόρυφη μείωση κερδοφορίας (στα 88,7 εκατ. ευρώ έναντι 170,2 εκατ. ευρώ το 2016).
• Καταγράφηκαν κέρδη χαρτοφυλακίου και άνοδος στις εύλογες λογιστικές αξίες των ακινήτων σε εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον ευρύτερο χώρο της κτηματαγοράς.
Γενικότερα, οι επενδυτές θα πρέπει να εξετάσουν με λεπτομέρεια τις λογιστικές καταστάσεις των πολλών εταιρειών, προκειμένου να καταλήξουν στα ορθά συμπεράσματα.
Εισηγμένες με θετικό καθαρό ταμείο
Πρόκειται για εταιρείες, των οποίων τα διαθέσιμά τους υπερβαίνουν το σύνολο των τραπεζικών τους υποχρεώσεων: Alpha Trust ΑΕΔΑΚ, Alpha Αστικά Ακίνητα, AS Company, BriQ ProCperties, Centric, Entersoft, Epsilon Net, Ideal, JUMBO, Mediterra Hellas, Mermeren Kombinat, Nexans Hellas, Newsphone, Optronics, PROFILE, Q&R, Sarantis, Trastor, ΑΔΜΗΕ, Αεροπορία Αιγαίου, Αθηνά, ΓΕΚΕ, ΕΚΤΕΡ, ΕΛΒΕ Ενδυμάτων, ΕΥΑΘ, ΕΥΔΑΠ, Ευρωπαϊκή Πίστη, EXAE, Κανάκης, Καρέλιας, Λογισμός, ΟΛΘ, Πλαίσιο, Πλαστικά Κρήτης.
Τα turn around stories
Αναφερόμαστε στις εταιρείες που μετέτρεψαν τις ζημίες του 2016 σε κέρδη το 2017 (σε αρκετές περιπτώσεις, η επιστροφή στα κέρδη ήταν ισχνή, ή ακόμη ήταν αποτέλεσμα έκτακτου αποτελέσματος): BriQ Properties, Creta Farms, Euroxx, Frigoglass, Trastor, Viohalco, Κρητών Άρτος, Παπουτσάνης, Κτήμα Λαζαρίδη, Κλωστ/γία Ναυπάκτου, Newsphone, ΕΛΓΕΚΑ, Νίκας, ΕΛΒΙΕΜΕΚ, Intracom Συμμετοχών και Τζιρακιάν.
Αρνητικά ίδια κεφάλαια
Με βάση τις δημοσιευθείσες λογιστικές καταστάσεις, αρνητικά ενοποιημένα ίδια κεφάλαια στις 31/12/2017 είχαν οι εισηγμένες: ΑΝΕΚ, Frigoglass, Forthnet, Pasal, Sato, ΣΙΔΜΑ, Μπήτρος, Lavipharm, ΕΛΓΕΚΑ, Eurobrokers, Τρόπαια, DIONIC, Ακρίτας, ΒΙΟΤΕΡ, Βαράγκης, Εκδόσεις Λιβάνη, Δημητρίου, ΚΡΕΚΑ και Σφακιανάκης.