Το παιχνίδι και τα σενάρια των αγορών με τις κάλπες στις ΗΠΑ

Οι πιο ασυνήθιστες προεδρικές εκλογές στη σύγχρονη ιστορία των ΗΠΑ βρίσκονται στην τελική ευθεία και οι παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές προσαρμόζονται στα δεδομένα.

Η επικράτηση της Δημοκρατικής υποψηφίου, Hillary Clinton, εκλαμβάνεται από τους αναλυτές ως πολιτική συνέχεια του υφιστάμενου status quo, ενώ η νίκη του Ρεπουμπλικάνου υποψηφίου, Donald Trump, θα προκαλέσει ρωγμή στο πολιτικό σύστημα των ΗΠΑ και -πιθανώς- βόμβα μεγατόνων στην παγκόσμια πολιτική σκηνή.

Βάσει των προβλέψεων, η επικράτηση του Trump θα προκαλέσει πολύ ισχυρότερο σοκ τις αγορές από το Brexit, ειδικά αν συνδυαστεί με επικράτηση των Ρεπουμπλικάνων και στα δύο σώματα του Κογκρέσου.

Μερικοί αναλυτές δεν φοβούνται να χαρακτηρίσουν το ενδεχόμενο επικράτησης του Trump σαν «μαύρο κύκνο» για τις αγορές και την παγκόσμια διακυβέρνηση.

Οι μετοχές

- Νίκη Clinton: Η αγορά των μετοχών προεξοφλεί εδώ και καιρό τη νίκη της Clinton με αποτέλεσμα το ανοδικό περιθώριο για τις αμερικανικές μετοχές να είναι περιορισμένο σε αυτό ενδεχόμενο, σύμφωνα με το consensus των αναλυτών.

Σύμφωνα με τη μέση εκτίμηση, ο δείκτης S&P 500 θα μπορούσε να κερδίσει από 3% έως και 5% σε περίπτωση νίκης της υποψήφιας των Δημοκρατικών.

Οι μεγαλύτεροι χαμένοι από τη νίκη της Clinton θα είναι οι φαρμακευτικές εταιρείες και οι μεγάλες δυνάμεις του τραπεζικού κλάδου. Οι Δημοκρατικοί πιέζουν για αυστηρότερους κανόνες και φορολογικές αλλαγές στις μεγάλες επενδυτικές τράπεζες, αλλά προωθούν την ίδια στιγμή ρυθμιστικές αλλαγές υπέρ των μικρότερων τραπεζών.

Ταυτόχρονα, οι μετοχές στις φαρμακευτικές και τις βιοτεχνολογικές εταιρείες επίσης θα μπορούσαν να πληγούν από τον περιορισμό της αύξησης των τιμών για τα φάρμακα, τόνισε πρόσφατα η BlackRock, ενώ και η Citigroup τον Σεπτέμβριο μείωσε τη σύστασή της σε «underweight» για την ευρωπαϊκή βιομηχανία υγειονομικής περίθαλψης, επικαλούμενη κινδύνους που σχετίζονται με τις αμερικανικές εκλογές και την επικράτηση της Clinton.

Παράλληλα τα σχέδια της Clinton για τη μείωση της εξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα είναι αρκετά πιθανό να επιδράσουν θετικά στις μετοχές των εναλλακτικών παραγωγών ενέργειας και αρνητικά για τη βιομηχανία του πετρελαίου και τους παραδοσιακούς παίκτες.

- Νίκη Trump: Η νίκη του Trump θα προκαλέσει κατακόρυφη αύξηση της μεταβλητότητας στα χρηματιστήρια.

Με τις αποτιμήσεις των μετοχών των ΗΠΑ να είναι αρκετά αυξημένες σε σχέση με τους ιστορικούς μέσους όρους, η νίκη του Ρεπουμπλικάνου υποψήφιου μπορεί να αποτελέσει μια πρώτης τάξης ευκαιρία για τη βίαιη αποκόμιση κερδών σε βαθμό που να προκληθεί sell-off στις μετοχικές αξίες.

Πολλοί αναλυτές θεωρούν ότι η εκλογή Trump θα αποτελέσει μια κλασική περίπτωση «μαύρου κύκνου» στις αγορές. Η αρνητική αντίδραση του Trump μπορεί να λάβει πολύ πιο σοβαρές διαστάσεις από το Brexit, που προκάλεσε πτώση στον δείκτη S&P 500 πάνω από 5% σε διάστημα δύο μερών. Υπάρχουν εκτιμήσεις, όπως της Barclays, που προβλέπει ότι η πτώση του S&P 500 θα ξεπεράσει το 10% και μπορεί να προσεγγίσει το 13%, αν ο Trump στεφθεί νικητής.

Η μεγάλη διαφορά της εκλογής του Trump σε σχέση με το Brexit είναι η πιθανή διάρκεια του σοκ στις αγορές. Οι αμερικανικές μετοχές, αλλά και οι μεγάλες ευρωπαϊκές αγορές σε δεύτερο χρόνο μπόρεσαν να επανέλθουν και να ξεπεράσουν με σχετική ευκολία τα προ Brexit επίπεδα. Στην περίπτωση νίκης του Trump, οι οικονομικοί και οι πολιτικοί αναλυτές αδυνατούν να εκφράσουν μια εμπεριστατωμένη άποψη με στοιχεία για το πόσο θα διαρκέσει η αβεβαιότητα, αφού τα χαρακτηριστικά αυτής της εκλογικής αναμέτρησης είναι πραγματικά μοναδικά στη σύγχρονη αμερικανική ιστορία.

Τα ομόλογα

- Νίκη Clinton: Αν επικρατήσει η Clinton, η βραχυπρόθεσμη αύξηση στη διάθεση ανάληψης ρίσκου, θα οδηγήσει αρχικά τις αποδόσεις υψηλότερα - δηλαδή σε μείωση των τιμών των ομολόγων - εξαιτίας της επιλογής των επενδυτών να πουλήσουν ομόλογα υπέρ των τοποθετήσεων σε περιουσιακά στοιχεία με υψηλότερο κίνδυνο.

Παράπλευρες απώλειες θα έχουν και οι αποδόσεις των εταιρικών ομολόγων, με το κόστος δανεισμού των εταιρειών να αυξάνεται θεωρητικά σε όλο τον κόσμο, αν οι αποδόσεις των αμερικανικών κρατικών ομολόγων αυξηθούν.

Αυτό το trend έχει ήδη αρχίσει να αποτυπώνεται στις αποδόσεις των εταιρικών ομολόγων των ΗΠΑ. Προς αυτό το σενάριο κινείται ήδη η αγορά των ομολόγων στο θέμα της μεταβλητότητας.

Η μεταβλητότητα των επενδύσεων σταθερού εισοδήματος, όπως μετριέται από τον δείκτη MOVE της Bank of America Merrill Lynch, για το διάστημα ενός μηνός, κινείται στα χαμηλότερα επίπεδα από το Δεκέμβριο του 2014. Οι αποδόσεις των 10ετών ομολόγων των ΗΠΑ έχουν αυξηθεί πάνω από 30 μονάδες βάσης όταν διευρύνθηκε το προβάδισμα της Clinton έναντι του Trump στα τέλη Ιουλίου.

Υπάρχει ωστόσο μεγάλη πιθανότητα, η κίνηση των τιμών των κρατικών ομολόγων των ΗΠΑ να προεξοφλεί περισσότερο τις συνθήκες tapering που έρχονται στην οικονομία των ΗΠΑ, παρά τις εκλογικές εξελίξεις. Μακροπρόθεσμα, όμως, η νίκη Clinton δεν θα έχει ισχυρή επίδραση επί των τιμών των ομολόγων, υπό την προϋπόθεση ότι οι Ρεπουμπλικάνοι θα διατηρούν τον έλεγχο σε τουλάχιστον ένα από τα δύο σώματα του Κογκρέσου. Επίσης, μακροπρόθεσμα, οι πολιτικές των κεντρικών τραπεζών θα είναι εκείνες που θα διαμορφώσουν τις συνθήκες στις τιμές των ομολόγων, εκτιμά μεγάλη μάζα των αναλυτών.

- Νίκη Trump: Σε νίκη του Trump, αν και εφόσον το μέτρο σύγκρισης είναι πώς κινήθηκαν οι επενδύσεις σταθερού εισοδήματος μετά την ψήφο για το Brexit, το βραχυπρόθεσμο αποτέλεσμα θα είναι ακριβώς το αντίθετο. Αμέσως μετά την ψήφο για αποχώρηση της Βρετανίας από την Ε.Ε. και σε διάστημα δύο εβδομάδων, οι αποδόσεις των 10ετών κρατικών ομολόγων ΗΠΑ υποχώρησαν 40 μονάδες βάσης και δεν επιστρέψαν στα προ Brexit επίπεδά τους παρά μόνο τον Σεπτέμβριο.

Κάτι παρόμοιο, αλλά σε μεγαλύτερη έκταση, είναι αυτό που θα συμβεί αν επικρατήσει ο Trump, σύμφωνα με τους περισσότερους αναλυτές. Είναι επίσης αρκετά πιθανόν τα ευρωπαϊκά και τα ιαπωνικά 10ετή να σημειώσουν πολύ σημαντική άνοδο στις τιμές τους. Μετά το βραχυπρόθεσμο σοκ, όμως, οι φορολογικές ελαφρύνσεις και τα σχέδια αυξημένων δαπανών για υποδομές που υπόσχεται ο Ρεπουμπλικάνος υποψήφιος, το πιθανότερο είναι να οδηγήσει σε επιστροφή των αποδόσεων των ομολόγων σε υψηλότερα επίπεδα, ειδικά αν οι Ρεπουμπλικάνοι ελέγχουν συγχρόνως την Βουλή των Αντιπροσώπων και τη Γερουσία.

Οι ισοτιμίες

- Νίκη Clinton: Η νίκη της Clinton είναι πολύ πιθανό να δώσει μικρά κέρδη στο δολάριο έναντι των άλλων νομισμάτων, αφού οι επενδυτές θα εστιάσουν πλέον την προσοχή τους στο τι θα κάνει η Fed τον Δεκέμβριο.

Ωστόσο, η ανοδική πορεία για το δολάριο είναι πιο πιθανή να συμβεί αν οι Δημοκρατικοί μπορέσουν να κερδίσουν και το Κογκρέσο, που βάσει των εκτιμήσεων της αγοράς δεν είναι ιδιαίτερα πιθανό.

Το νόμισμα του Μεξικού είναι ίσως το καλύτερο βαρόμετρο των προεδρικών polls και, σύμφωνα με τα στοιχεία της Citigroup, και η πρόσφατη ανατίμησή του κατά 6% έναντι του δολαρίου δείχνει ότι οι πιθανότητες είναι συντριπτικά με το μέρος της Clinton. Τα νομίσματα από τις αναδυόμενες αγορές ως επί το πλείστον ποντάρουν στη νίκη της Δημοκρατικής υποψήφιας. Βραχυπρόθεσμα, το μεξικάνικο πέσο θα είναι το νόμισμα που θα ανατιμηθεί περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο νόμισμα των αναδυόμενων αγορών αν η Clinton επικρατήσει.

- Νίκη Trump: Η νίκη του Trump είναι αρκετά πιθανό ότι θα οδηγήσει στην αποδυναμώση του δολαρίου έναντι των άλλων βασικών νομισμάτων βραχυπρόθεσμα. Για το μεξικάνικο πέσο θα έχει ωστόσο την ακριβώς αντίθετη επίδραση.

Ειδικά για το ιαπωνικό γεν και το ελβετικό φράγκο, που αποτελούν παραδοσιακά καταφύγια σε περιόδους υψηλής ανησυχίας στις αγορές, οι αναλυτές προσδοκούν ισχυρά ράλι στις τιμές τους. Αν όμως το σοκ στις αγορές είναι τόσο ισχυρό, που θα υποχρεώσει τη Fed να καθυστερήσει τη σύσφιγξη στη νομισματική της πολιτική, τότε το αμερικανικό νόμισμα στη συνέχεια θα ανατιμηθεί, εκτιμά η πλειονότητα των strategists.