Η ίση μεταχείριση «αγκάθι» στην πρεμιέρα του ΧΑ

Σε αγώνα δρόμου έχει επιδοθεί το σύνολο της εγχώριας χρηματιστηριακής αγοράς προκειμένου να:

• Ανταποκριθεί οργανωτικά απέναντι σε μια σειρά εκκρεμοτήτων που απομένουν, έτσι ώστε να μπορέσει να επαναλειτουργήσει το ΧΑ (αύριο Πέμπτη;). Μεγαλύτερη πρόκληση φαίνεται να είναι η ανάγκη έγκαιρης δημιουργίας του απαραίτητου λογισμικού από τις τράπεζες για να υποστηριχτεί η εφαρμογή του «νέου χρήματος».

• Προσπαθήσει να εντάξει στην Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου διατάξεις και παραμέτρους, έτσι ώστε οι στρεβλώσεις που θα δημιουργηθούν στην αγορά να είναι όσο το δυνατόν περιορισμένες. Ενδεικτικό είναι ότι υπάρχουν φωνές που ζητούν να μην είναι διαπραγματεύσιμοι οι τραπεζικοί τίτλοι από την πρώτη μέρα της επανεκκίνησης του ΧΑ, όμως το πιθανότερο φαίνεται να είναι πως θα ξεκινήσουν κανονικά.

• Απευθυνθεί σε Έλληνες και ξένους παράγοντες με στόχο να υπάρξουν «βελτιώσεις της τελευταίας στιγμής».

• Να εξετάσει προσεκτικά τα νέα δεδομένα και να συμβουλεύσει τους πελάτες για το πώς θα μπορούσαν να συμπεριφερθούν τις πρώτες ημέρες επαναλειτουργίας.

Η ουσία είναι πως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα απέρριψε το Σχέδιο Α των ελληνικών φορέων της αγοράς που προνοούσε ίσους όρους για όλους τους επενδυτές, με αποτέλεσμα να επικρατεί πλέον στο σύνολό τους κλίμα σαφούς προβληματισμού.

Χρηματιστές με τους οποίους επικοινώνησε το Euro2day.gr υποστηρίζουν πως είναι προτιμότερο να λειτουργήσει η χρηματιστηριακή αγορά έστω και με το Plan B των ελληνικών αρχών (αδυναμία των Ελλήνων επενδυτών να χρησιμοποιούν τις καταθέσεις τους για αγορές μετοχών), όχι γιατί πιστεύουν πως αυτό είναι δίκαιο, αλλά επειδή θεωρούν τη λύση αυτή τη λιγότερο κακή. «Σε αντίθετη περίπτωση, οι ξένοι θα φύγουν από την Ελλάδα και δεν θα επιστρέψουν ποτέ» ειπώθηκε χαρακτηριστικά.

Από την άλλη πλευρά δεν λείπουν και οι φωνές που πιστεύουν πως το ΧΑ πρέπει να ανοίξει μόνο με την εξασφάλιση ίδιων όρων για όλους τους παίκτες.

Τι δηλώνουν οι χρηματιστές

Ο κ. Νίκος Χρυσοχοΐδης, CEO της ομώνυμης χρηματιστηριακής, μιλώντας στο Euro2day.gr σημείωσε: «Ο ΣΜΕΧΑ από την αρχή τάχτηκε υπέρ της επαναλειτουργίας της αγοράς με ίσους όρους για όλους τους επενδυτές, Έλληνες και ξένους. Εξετάσαμε σε βάθος τα πράγματα και σύμφωνα με την εκτίμηση του ΣΜΕΧΑ, η ημερήσια εκροή κεφαλαίων δεν θα ξεπερνούσε τα 6 εκατ. ευρώ ημερησίως. Ακόμη και με βάση τις πολύ σκληρές παραδοχές του αντίστοιχου πονήματος της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών, οι εκροές δεν θα υπερέβαιναν τα 300 εκατ. ευρώ το μήνα. Όπως αντιλαμβάνεστε, τέτοια ποσά είναι πολύ μικρά.

Ταυτόχρονα όμως, ο ΣΜΕΧΑ είχε τονίσει πως το ΧΑ θα έπρεπε να επαναλειτουργήσει σύντομα γιατί η αγορά μας διεκδικεί ακόμη και σήμερα το διεθνή προσανατολισμό της και την ένταξή της στο κάδρο των διεθνών επενδυτών.

Με βάση τις τελευταίες εξελίξεις, πιστεύω πως η επανεκκίνηση του ΧΑ με άνισους όρους για τους Έλληνες επενδυτές είναι άδικη και θα επιφέρει προβλήματα. Από την άλλη πλευρά όμως, θεωρώ πως ακόμη και μια προβληματική λειτουργία του είναι προτιμότερη από τη μη λειτουργία και αυτό θα πρέπει να συνεκτιμηθεί. Η χρηματιστηριακή αγορά θα πρέπει να ξεκινήσει και μέσα από γρήγορες δράσεις όλων μας, να δούμε πώς θα μπορούσαμε να βελτιώσουμε τα πράγματα».

Ο κ. Παύλος Δεπόλας, πρόεδρος και CEO της Λέων Δεπόλας ΑΧΕΠΕΥ, αναφέρει: «Αίτημά μας ήταν να ανοίξει η χρηματιστηριακή αγορά με ίσους όρους για όλους τους επενδυτές.

Από την άλλη πλευρά όμως, όσο περισσότερο το ΧΑ παραμένει κλειστό, τόσο τα πράγματα χειροτερεύουν και τόσο πιο βίαιη καθίσταται η επαναλειτουργία του λόγω του μακροχρόνιου εγκλωβισμού των επενδυτών, αλλά και του κινδύνου που υπάρχει για απομόνωσή του από τους ξένους. Το μόνο βέβαιο είναι ότι οι καθυστερήσεις δεν μας ευνοούν και πως ο χρόνος δουλεύει σε βάρος μας.

Η αγορά αναμένεται να ανοίξει με προβλήματα. Η ουσιαστική αδυναμία των περισσότερων Ελλήνων επενδυτών να αγοράσουν πολύ πιθανόν να επηρεάσει πτωτικά τις τιμές των μετοχών και αυτό σε συνδυασμό με κάποιους λογαριασμούς margin που ενδεχομένως να σπάσουν κινδυνεύει να οδηγήσει σε μια βραχυπρόθεσμη αυτοτροφοδοτούμενη πτώση τεχνικής, θα έλεγα, φύσεως. Ας εξασφαλιστεί έστω η συμμετοχή των διαθέσιμων πιστωτικών υπολοίπων και του νέου χρήματος ώστε να υπάρξει ανάσχεση στο κύμα πωλήσεων.

Και κάτι ακόμη: Ο χρηματιστηριακός κλάδος που τόσο σημαντικό ρόλο παίζει στην ανάπτυξη μιας οικονομίας και προσφέρει τόσο πολλές θέσεις εργασίας έχει πληγεί σε πολύ μεγάλο βαθμό και αυτό θα πρέπει να προσεχθεί». 

Σημαντικό ενδιαφέρον παρουσιάζει και η άποψη υψηλόβαθμου στελέχους τραπεζικής χρηματιστηριακής εταιρείας που θέλησε να κρατήσει την ανωνυμία του: «Φαίνεται να έγιναν κάποια λάθη τακτικής από την ελληνική πλευρά, ωστόσο το να ασκεί κάποιος κριτική εκ των υστέρων και εκ του ασφαλούς αποτελεί πολύ εύκολη υπόθεση...

Το καλύτερο θα ήταν να ξεκινούσαμε να λειτουργούμε με βάση το λεγόμενο Plan A, καθώς οι εκροές δεν θα ξεπερνούσαν τα 6 εκατ. ευρώ ημερησίως. Από τη στιγμή όμως που το ελληνικό αίτημα δεν έγινε δεκτό, πιστεύω πως η άμεση επανεκκίνηση της αγοράς με το Plan B αποτελεί το μικρότερο κακό. Ας ξεκινήσουμε και ας δούμε σε λίγες ημέρες τι θα μπορούσαμε να βελτιώσουμε.

Και αυτό γιατί οι ξένοι θεωρούν κόκκινο πανί μια λειτουργία που δεν θα τους επέτρεπε να βγάζουν τα λεφτά τους έξω. Δυστυχώς, σε μια τέτοια περίπτωση θα κινδυνεύαμε άμεσα να καταστούμε όχι μόνο απομονωμένη (isolated) αγορά, αλλά και αναξιόπιστη αγορά. Αν το ΧΑ ξεκινούσε με κεφαλαιακούς ελέγχους και για τους ξένους, το πιθανότερο είναι πως όταν θα έληγαν τα capital controls, τα διεθνή funds θα αποχωρούσαν μαζικά από το ΧΑ και μάλιστα χωρίς προοπτική να ξαναγυρίσουν κάποια μέρα πίσω».

Από την άλλη πλευρά, τη λειτουργία του ΧΑ αρχικά ως μια κλειστή αγορά ζήτησαν χθες με κοινή ανακοίνωσή τους οι κ. Αλέξανδρος Μωραϊτάκης και Αλέξανδρος Σίνος, διευθύνοντες σύμβουλοι των χρηματιστηριακών Nuntius και Solidus, αντίστοιχα.

Υποστηρίζουν πως «το ΧΑ πρέπει να ανοίξει σταδιακά και ότι εάν ανοίξει με εκροές χρημάτων προς το εξωτερικό, θα ξανακλείσει πολύ γρήγορα». Επίσης συμπληρώνουν:

«Το διεθνοποιημένο ΧΑ όπως το ξέραμε μέχρι σήμερα έχει τελειώσει. Όσο διαρκούν τα capital controls δεν υπάρχει περίπτωση να έχουμε ένα χρηματιστήριο με σημαντική συμμετοχή ξένων επενδυτών. Όσοι έχουν διαβάσει προσεκτικά τις διάφορες ΠΝΠ που έχει εκδώσει το Υπουργείο Οικονομικών καταλαβαίνουν ότι τα capital controls εφαρμόζονται στην Ελλάδα με ιδιαίτερη αυστηρότητα - τουλάχιστον στην αρχική τους μορφή. Ο λόγος πολύ απλός. Η κυβέρνηση εξάντλησε όλη τη ρευστότητα του συστήματος και δεν υπάρχει μία»...

Μιλώντας στο Euro2day.gr ο κ. Μιχάλης Καραμανώφ, διευθύνων σύμβουλος της ομώνυμης χρηματιστηριακής, ανέφερε: «Θα προσυπέγραφα ευχαρίστως το κείμενο των κ.Μωραϊτάκη και Σίνου. Συμμερίζομαι την άποψη πως η χρηματιστηριακή αγορά πρέπει να ανοίξει, άλλωστε και εγώ ως επιχειρηματίας χάνω έσοδα από την κλειστή αγορά. Ωστόσο, δεν πρέπει το ΧΑ να ανοίξει με τέτοιες στρεβλώσεις και σε καμιά περίπτωση δεν πιστεύω πως οι Έλληνες επενδυτές είναι Β κατηγορίας. Φοβάμαι το ενδεχόμενο φιάσκου».

Για το πώς θα μπορούσε να ξεκινήσει η χρηματιστηριακή αγορά μιλά επίσης στο Euro2day.gr ο κ. Νίκος Σακαρέλης, portfolio analyst της Wealth Financial Services: «Μετά από ένα μήνα απραξίας το χρηματιστήριο πρόκειται να ανοίξει. Πολλοί προσπαθούν να εκτιμήσουν πού θα ανοίξει η αγορά κοιτώντας την πορεία του "greek" που είναι το ETF που ακολουθεί τον FTSE-25 και το οποίο είναι στο -19% από την ημερομηνία που λειτούργησε τελευταία φορά το Χ.Α.

Αυτό όμως μπορεί να μην είναι απόλυτα ακριβές καθώς στο ETF οι τραπεζικοί τίτλοι έχουν 40%, περίπου, συμμετοχή και μένει να δούμε αν θα είναι διαπραγματεύσιμοι ξεχωριστά, ή θα είναι εκτός διαπραγμάτευσης μέχρι την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Στην Αραβική Άνοιξη το αντίστοιχο ETF που ήταν διαπραγματεύσιμο παράλληλα στις ΗΠΑ, υποεκτίμησε κατά 7% την πτώση που έλαβε χώρα με την επανέναρξη των συναλλαγών στο Κάιρο.

Σίγουρο είναι ότι το ΧΑ εκτός από τις τράπεζες θα πρέπει να τιμολογήσει την ύφεση όπου θα περιέλθει η χώρα το 2015, την επίδραση που θα έχει αυτή σε κυκλικούς κλάδους της οικονομίας όπως το λιανεμπόριο αλλά και την αναπροσαρμογή του ΦΠΑ στις πωλήσεις εισηγμένων.

Παράλληλα, να τιμολογήσει τη ματαίωση των VLTs για τον ΟΠΑΠ, το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών, αλλά και τη δυνατότητα εφαρμογής του τρίτου μνημονίου. Στον αντίποδα, θετικά μηνύματα μπορεί να αποτελέσουν η ανθεκτικότητα του τουρισμού, αλλά και το πιθανό πλάνο αποκρατικοποιήσεων που θα συμφωνηθεί στο νέο πρόγραμμα».

Σημαντικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι απόψεις του γνωστού συμβούλου επενδύσεων Δημήτρη Τζάνα (TecGroup): «Μετά από τέσσερις και πλέον εβδομάδες αργίας του ελληνικού χρηματιστηρίου, σε συνέχεια της εφαρμογής του καθεστώτος των capital controls, η απόφαση επαναλειτουργίας του ζυγίζεται από πολλές σκοπιές.

Ωστόσο, η απόφαση οφείλει κυρίως να λάβει υπόψη τα παρακάτω:

Να λειτουργήσει με το μικρότερο αριθμό περιορισμών ώστε να επανακάμψει το συντομότερο η εμπιστοσύνη για να επανέλθει σε ικανοποιητικό βαθμό η συμμετοχή σε αυτό επενδυτών, με οποιονδήποτε χρονικό ορίζοντα αυτοί επιθυμούν.

Ιδανικά, επομένως, οι Αρχές πρέπει να μην επηρεαστούν από την πιθανολογούμενη αρχική πτωτική κίνηση και τις πιθανές αυξημένες εκροές κεφαλαίων από επενδυτές εξωτερικού, αφού αυτές σύντομα μπορεί να γίνουν αυξημένες εισροές στα "κατάλληλα" επίπεδα των νέων τιμών που θα δελεάσουν άλλους επενδυτές, καθώς η ελεύθερη διαμόρφωση των τιμών πάντα οδηγεί σε νέες ισορροπίες.

Να εξασφαλιστούν οι προϋποθέσεις ώστε το σύνολο των επενδυτών που θα συμμετέχουν, εγχώριοι ή ξένοι, να λειτουργήσει με ίσους όρους.

Η τυχόν προνομιακή μεταχείριση των ξένων επενδυτών θα εγείρει προϋποθέσεις νομικών εμπλοκών από την πλευρά των εγχωρίων και θα επιφέρει ένα ακόμη πλήγμα στην πολύπαθη ελληνική αγορά.

Να γίνουν ειδικές ρυθμίσεις για τις τραπεζικές μετοχές, η διαπραγμάτευση των οποίων ήταν με λόγο τιμής προς καθαρή θέση από 0,36 (Πειραιώς) μέχρι 0,75 (ΕΤΕ) στη συνεδρίαση της 26ης Ιουνίου.

Με δεδομένες τις εξελίξεις, η ενδεδειγμένη τακτική θα ήταν να ολοκληρωθεί η διαδικασία των stress tests ώστε να υπάρχει υπεύθυνη πληροφόρηση για το αναγκαίο ύψος ανακεφαλαιοποίησης της καθεμίας. Μέχρι τότε, δηλαδή μέχρι το τέλος Οκτωβρίου περίπου, είναι σκόπιμη η αναστολή διαπραγμάτευσής τους, αφού διαζευκτικά οι εκθέσεις για το ύψος των απαιτούμενων κεφαλαίων θα αναφερθούν σε όλα τα εναλλακτικά σενάρια ευνοώντας ένα αληθινό όργιο κερδοσκοπίας.

Τελικά, εκτιμάται ότι η χρηματιστηριακή αγορά οφείλει να λειτουργήσει το συντομότερο, με το πλέον φιλελεύθερο υπό τις περιστάσεις καθεστώς, ώστε να αποφύγει δυσμενείς εξελίξεις (διαγραφή μετοχών από δείκτες FTSE, MSCI κ.ο.κ.) αλλά και να διασώσει ένα εργαλείο που θα είναι εξαιρετικά χρήσιμο για τη διαδικασία επανεκκίνησης της ελληνικής οικονομίας, οψέποτε αυτή ξεκινήσει».