Ξεκινά από τις 10 Ιουλίου η διανομή των δωρεάν μετοχών σε 10.529 μετόχους της ΔΕΗ οι οποίοι διακράτησαν για 6 μήνες τους τίτλους που απέκτησαν με δημόσια εγγραφή το Δεκέμβριο του 2002, με απόφαση του υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών.

Οπως επισημαίνεται σε ανακοίνωση της ΔΕΗ, η αναλογία των δωρεάν μετοχών είναι μία για κάθε δέκα και μέχρι 200 δωρεάν μετοχές ανά ιδιώτη μη θεσμικό επενδυτή που διακράτησε τους τίτλους που απέκτησε με τη δημόσια εγγραφή του 2002 μέχρι και 11 Ιουνίου του 2003, οπότε και συμπληρώθηκε το 6μηνο διαπραγμάτευσης των συγκεκριμένων μετοχών.

Το σύνολο των μετοχών που θα διανεμηθούν ανέρχεται σε 442.617 τεμάχια επί συνόλου 232.000.000 μετοχών της ΔΕΗ. Οι μετοχές θα μεταβιβαστούν από το Ελληνικό Δημόσιο στους δικαιούχους εξωχρηματιστηριακά στις 10 Ιουλίου του 2003.

Επίσης, με απόφαση της α΄ τακτικής Γ.Σ. αποφασίστηκε η πληρωμή του υπόλοιπου μερίσματος για την εταιρική χρήση 2001-2002, 0,50 ευρώ ανά μετοχή.

Δικαιούχοι μερίσματος είναι οι κάτοχοι μετοχών της εταιρίας στις 4/6/2003.

Από τις 5 Ιουνίου του 2003 η μετοχή διαπραγματευόταν χωρίς το δικαίωμα στο μέρισμα, ενώ η καταβολή του μερίσματος θα αρχίσει στις 16 Ιουλίου 2003.

Στο μεταξύ από μία νηφαλιότερη ανάγνωση του νομοσχεδίου που κατατέθηκε την Τρίτη προκύπτει ότι η ουσιαστική απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας θα είναι και σταδιακή και... προσεκτική.

Ειδικότερα, από το σχέδιο νόμου του υπουργείου Ανάπτυξης που ήδη συζητείται στη Βουλή, δεν αναμένονται ραγδαίες εξελίξεις, όπως αυτές προσφάτως είχαν ανακοινωθεί, αλλά επιχειρείται ένας συγκερασμός των προτάσεων όλων των εμπλεκομένων φορέων για μια ομαλή απελευθέρωση της αγοράς.

Ετσι στο παρόν νομοσχέδιο, πέραν σαφών των ρυθμίσεων, μια σειρά θεμάτων, αφήνονται να εξετασθούν στη συνέχεια και η υλοποίησή τους θα προκύπτει μέσα από Υπουργικές Αποφάσεις και θα καθορίζονται από τις ανάγκες και την εξέλιξη της αγοράς.

Σε πρώτη φάση, λοιπόν προκύπτει ότι επιχειρείται μια εξισορρόπηση των συμφερόντων της ΔΕΗ και των υποψήφιων ιδιωτών ηλεκτροπαραγωγών, με στόχο την απελευθέρωση.

Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου, προκειμένου να ανοίξει ο δρόμος για την είσοδο ιδιωτών, ο Διαχειριστής του Ελληνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΣΜΗΕ) θα προκηρύσσει διαγωνισμούς για την κατασκευή νέων μονάδων παραγωγής.

Η προκήρυξη των διαγωνισμών θα εξαρτάται από τις προβλεπόμενες ανάγκες σε ηλεκτρική ενέργεια για τις οποίες θα γνωμοδοτεί ο ΔΕΣΜΗΕ και η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας.

Οι επιτυχόντες των διαγωνισμών, θα υπογράφουν μακροχρόνιες συμβάσεις ισχύος με το ΔΕΣΜΗΕ και ο ”παραγωγός υποχρεούται έναντι ανταλλάγματος να παρέχει σε μελλοντικό χρόνο διαθεσιμότητα ηλεκτρικής ισχύος νέων μονάδων για ορισμένο μέγεθος ισχύος και για ορισμένο χρονικό διάστημα”.

Δηλαδή για την κατασκευή μονάδων θα υπάρχει διαγωνιστική διαδικασία.

Πέραν αυτού, προκύπτει πως ο ΔΕΣΜΗΕ θα χρηματοδοτεί εκ των πρότερων τους παραγωγούς, με τη δέσμευση των τελευταίων σε συγκεκριμένο χρόνο να διαθέτουν συγκεκριμένο μέγεθος ισχύος.

Η πρόβλεψη αυτή, πέραν της διασφάλισης απορρόφησης της ηλεκτρικής ενέργειας, εξασφαλίζει σε ένα βαθμό και την χρηματοδότηση των επενδύσεων. Στην πρώτη φάση, θα προκηρυχθεί διαγωνισμός για την κατασκευή μονάδων ισχύος 900MW.

Η διαδικασία που θα ακολουθεί στους διαγωνισμούς δεν είναι γνωστή, καθώς, όπως αναφέρεται στο νομοσχέδιο, οι ”όροι και οι προϋποθέσεις συμμετοχής, τα κριτήρια επιλογής για την ανάδειξη της πλέον συμφέρουσας από οικονομικής άποψης προσφοράς, το μέγιστο και το ελάχιστο των προσφορών και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια θα καθορίζονται με απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης, μετά από γνώμη της ΡΑΕ”.

Συνεπώς, κανείς από τώρα δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα ότι σ΄ αυτούς που θα προκριθούν στους διαγωνισμούς συγκαταλέγεται και η μονάδα των ΕΛ.ΠΕ στη Θεσσαλονίκη ή ο οποιοσδήποτε άλλος...

Στους διαγωνισμούς της πρώτης φάσης που θα διενεργεί ο ΔΕΣΜΗΕ, για μονάδες που εντάσσονται στο σύστημα μέχρι την 1/7/2007 δεν θα συμμετέχει η ΔΕΗ, ενώ μετά από την προαναφερόμενη ημερομηνία, ”δεν επιτρέπεται παραγωγός να συνάπτει νέες συμβάσεις με το ΔΕΣΜΗΕ για ισχύ άνω του 50% του συνολικού μεγέθους των κατ’ έτος συναπτόμενων πρόσθετων συμβάσεων ισχύος παραγωγής”.

Δηλαδή η ΔΕΗ δεν θα έχει δικαίωμα να συμμετέχει στους διαγωνισμούς για την εγκατάσταση των πρώτων 900MW, ενώ μετά από την 1/7/2007, κανένας παραγωγός δεν θα μπορεί να συνάπτει συμβάσεις για την κάλυψη άνω του 50% των αναγκών σε νέα ισχύ.

Αν π.χ ο ΔΕΣΜΗΕ, προκηρύξει διαγωνισμό για την εγκατάσταση 500MW, και δεν υπάρξει ενδιαφέρον ιδιωτών να επενδύσουν, τότε η ΔΕΗ θα έχει δικαίωμα να κατασκευάσει μόνο τα 250MW.

Η πρόβλεψη αυτή στοχεύει κυρίως στα εξής: α) Να μην μπορεί η ΔΕΗ, ως ο κυρίαρχος παίκτης της αγοράς, να ”κτυπάει” νόμιμα τις διαγωνιστικές διαδικασίες σε βάρος των ιδιωτών, και β) για να δημιουργηθούν κοινές επενδύσεις 50 - 50% της ΔΕΗ με ιδιώτες. Το τελευταίο είναι γνωστό ότι αποτελεί επιθυμία των υποψήφιων ηλεκτροπαραγωγών.

Εξαιρετικά ”θολή” είναι η πρόβλεψη του νομοσχεδίου σύμφωνα με την οποία ”στη ΔΕΗ ΑΕ χορηγείται εκ του νόμου αυτού η άδεια παραγωγής για την ανανέωση του δυναμικού παλαιών μονάδων συνολικής ισχύος μέχρι 1600MW.

Κατά το νομοσχέδιο ”οι εν λόγω παλαιές μονάδες παραμένουν σε ψυχρή εφεδρεία και η λειτουργία και η διαχείριση τους περιέρχεται στο ΔΕΣΜΗΕ αποκλειστικά για την παροχή από τον ίδιο επικουρικών υπηρεσιών και εφεδρείας”.

Από αυτή τη ρύθμιση προκύπτουν αρκετά ερωτήματα, όπως ποιος θα αναλάβει το κόστος συντήρησης των μονάδων, το προσωπικό, με ποιους όρους θα λειτουργούν, αλλά για το αν ο ΔΕΣΜΗΕ -από ρυθμιστής της αγοράς - μετατρέπεται σε παραγωγό ηλεκτρικής ενέργειας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, τόσο για τη ΔΕΗ, όσο και για τους ιδιώτες ηλεκτροπαραγωγούς.

Σταμάτης Ζησίμου