Την εκτίμηση ότι η διεθνής ταλαιπωρία από την κρίση ενδέχεται να συνεχιστεί για σημαντικό χρονικό διάστημα, χωρίς να υπάρχει πλήρης εικόνα σχετικά με την έκταση των οικονομικών συνεπειών, έως τις αρχές του 2009, διατυπώνει ο πρόεδρος της Εθνικής κ. Τάκης Αράπογλου.

Ο ίδιος διαχωρίζει μάλιστα τις συνέπειες σε τρεις άξονες, που παρότι αλληλοεπηρεάζονται, κινούνται πολλές φορές με διαφορά φάσης.

Οι συνέπειες, όπως αναφέρει o κ. Αράπογλου, χωρίζονται σε αυτές που αφορούν στις τράπεζες (όπου ο κύκλος των ζημιών από τα subprime και τις συνέπειές τους δεν έχει ολοκληρωθεί), σε αυτές που αφορούν στις αγορές (που τείνουν να προεξοφλούν και εν τέλει να ανακάμπτουν πριν από το τέλος της κρίσης) και, τέλος, στις επιπτώσεις στη διεθνή πραγματική οικονομία.

Οι οποίες ακόμη δεν μπορούν να υπολογιστούν με ακρίβεια, καθώς οι τιμές στις αγορές κατοικίας και τα επίπεδα της καταναλωτικής δαπάνης (με επίκεντρο τις ΗΠΑ) θα κρίνουν, σε μεγάλο βαθμό, το παιχνίδι. Διεκρίνισε, πάντως, ότι μέχρι στιγμής η αμερικανική οικονομία μπορεί να έχει επιβραδύνει, ωστόσο δεν έχει εισέλθει σε ύφεση.

Τόνισε δε ότι μένει να δούμε τι επίπτωση θα έχουν στις μεγάλες ξένες επιχειρήσεις και στις επενδύσεις τους η μειωμένη δυνατότητα των τραπεζών να δανείσουν καθώς και η αύξηση στο κόστος χρήματος.

Σε συναντήσεις του με δημοσιογράφους, που έγιναν στην Αίγυπτο επ' ευκαιρία των εγκαινίων της Πατριαρχικής Βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας (προσπάθεια την οποία χορήγησε η ΕΤΕ), ο κ. Αράπογλου παραδέχτηκε ότι τα περιθώρια κέρδους των τραπεζών θα υποστούν πιέσεις, οδηγώντας σε μείωση του ρυθμού αύξησης της κερδοφορίας.

«Κοιλιά» στα τρίμηνα

Κι αυτό καθώς η αύξηση του κόστους χρήματος «περνά» στις χορηγήσεις με καθυστέρηση που ποικίλλει ανάλογα με το προϊόν και δημιουργεί «κοιλιά» στα αποτελέσματα, για ένα - δύο τρίμηνα, πριν δημιουργηθεί ξανά ισορροπία.

Ανέφερε δε ότι αυτό επηρεάζει όλες τις τράπεζες, αλλά όχι στον ίδιο βαθμό, καθώς όσες στηρίζονται πολύ σε καταθέσεις προθεσμίας και σε δανεισμό από τη διατραπεζική έχουν και μεγαλύτερη επίπτωση εξ αυτού του φαινομένου.

Η διεθνής επέκταση

Από την πλευρά της, πάντως, η Εθνική συνεχίζει την εφαρμογή του επιχειρηματικού σχεδίου της με την επέκταση εκτός Ελλάδος να βρίσκεται στο επίκεντρο.

Στην Αίγυπτο βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία διεκδίκησης της Banque du Caire, η οποία διαθέτει περίπου 120 υποκαταστήματα και έχει συνολικά πέντε «ενδιαφερομένους» που πέρασαν στην τελική ευθεία, εκ των οποίων δύο (η ΕΤΕ και η Standard Chartered) είναι δυτικές, ενώ οι υπόλοιποι διεκδικητές είναι από χώρες του Αραβικού Κόλπου.

Σύμφωνα πάντως με πληροφορίες, υπάρχει και «σχέδιο Β» στην περίπτωση που η συγκεκριμένη τράπεζα περάσει σε άλλα χέρια και αφορά στην οργανική ανάπτυξη μέσω της αύξησης των 2 καταστημάτων που διαθέτει σήμερα η ΕΤΕ στην Αίγυπτο έως και σε 11 μέχρι το τέλος του χρόνου.

Κεφαλαιακή ενίσχυση

Ταυτόχρονα, η ΕΤΕ κινείται και προς την κατεύθυνση της περαιτέρω κεφαλαιακής θωράκισής της. Η μία κίνηση αφορά στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου (ύψους έως 1,5 δισ. ευρώ) με την έκδοση προνομιούχων μετοχών οι οποίες, λόγω του σταθερού μερίσματος που προσφέρουν, έχουν χαρακτηριστικά «ομολόγου» και προβλέπεται να απορροφηθούν στο εξωτερικό (ΗΠΑ και Ευρώπη) με τελικό αποδέκτη ξένους ιδιώτες επενδυτές της λιανικής.

Όπως εξήγησε ο κ. Αράπογλου, δεδομένων των διαφορετικών χαρακτηριστικών που έχουν οι προνομιούχες μετοχές σταθερού μερίσματος, ήταν απαραίτητο να γίνει με παραίτηση των παλαιών μετόχων, ώστε να μην οδηγήσει τους επενδυτές της Εθνικής σε υποχρεωτική συμμετοχή σε αύξηση κεφαλαίου που έχει στοιχεία και χαρακτηριστικά τα οποία προσομοιάζουν περισσότερο στα ομόλογα και όχι στις κοινές μετοχές, ενώ επί της ουσίας δεν θα προκύψει αλλοίωση της μετοχικής σύνθεσης, που προσδιορίζεται από τις κοινές μετοχές.

Είναι δε η αποτελεσματικότερη κίνηση που μπορεί να γίνει καθώς αυτήν την περίοδο οι αγορές υβριδικών κεφαλαίων και ομολόγων είναι εξαιρετικά «απρόθυμες» και ως εκ τούτου ακριβές, λόγω της κρίσης στις πιστωτικές αγορές.

Η δεύτερη κίνηση αφορά στην επανεπένδυση μέρους του μερίσματος (κίνηση που υλοποιείται και από άλλες δύο ελληνικές τράπεζες) σε μετοχές που θα διατεθούν με discount, με στόχο την εξοικονόμηση ρευστότητας της τάξεως των 300 εκατ. ευρώ.

Το θέμα του Ταχ. Ταμιευτηρίου

Παρομοιάζοντας την υπόθεση με παρτίδα «πόκερ» ο κ. Αράπογλου ανέφερε χαρακτηριστικά ότι η Εθνική με την κίνησή της να αποκτήσει ένα σημαντικό ποσοστό «έβαλε ένα τσιπ ώστε να έχει το δικαίωμα να δει τα χαρτιά στο τραπέζι», ενώ επανέλαβε ότι η αξία του Τ.Τ. (σ.σ. δηλαδή οι φθηνές καταθέσεις που είναι σημαντικές σε ύψος και δεν αντιστοιχούν σε δάνεια) είναι διαφορετική ανάλογα με την κάθε τράπεζα.

Αλλά, όπως είπε, η Εθνική δεν μπορεί να μείνει εκτός μιας διαδικασίας που μπορεί να προσφέρει σε κάποια ανταγωνιστική τράπεζα σημαντικό πλεονέκτημα, αν και όταν γίνει απόπειρα ιδιωτικοποίησης. 

Περί  «υπερχρέωσης»
 
Ο πρόεδρος της ΕΤΕ απέρριψε την άποψη ότι ο Έλληνας καταναλωτής είναι τραπεζικά υπερχρεωμένος επισημαίνοντας ότι ακόμη και σήμερα τα στοιχεία δείχνουν σχετικά μικρή έκθεση στον τραπεζικό δανεισμό, χωρίς οιεσδήποτε ανησυχητικές διαστάσεις.

Αποκάλυψε δε ότι σύμφωνα με στοιχεία που έχει συγκεντρώσει η Ένωση Τραπεζών, το ποσοστό των πελατών του συστήματος στο οποίο υπάρχει κάποιος βαθμός υψηλής χρέωσης παραμένει χαμηλό μονοψήφιο και ότι σύντομα θα κυκλοφορήσει πλήρης μελέτη που θα καλύπτει όλα αυτά τα θέματα με λεπτομέρειες.