Χρειάζεται καλύτερο κράτος και... καλύτερο επιχειρείν

Το κράτος καλείται να βελτιωθεί στον τρόπο που ασκεί τον επιτελικό του ρόλο, ειδικά κατά το σχεδιασμό μεγάλων επενδύσεων και τη στήριξη εξωστρεφών κλάδων της οικονομίας, αλλά και οι επιχειρήσεις πρέπει να αξιοποιήσουν τα πλεονεκτήματα της Ελλάδας χωρίς να ζητούν τα πάντα από το δημόσιο. 

Πρόκειται για δύο διαφορετικές, αν όχι συμπληρωματικές, απόψεις που κατατέθηκαν στην 4η συνεδρία της εκδήλωσης του ΣΕΒ για τη βιομηχανία με θέμα: «Πού θα επενδύσω: Οι δυναμικοί κλάδοι». Στο πάνελ συμμετείχαν οι κ.κ. Αναστάσιος Καλλιτσάντσης, Πρόεδρος της ΕΛΛΑΚΤΩΡ, Σπύρος Θεοδωρόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος της Chipita και Θεόδωρος Τρύφων, Αντιπρόεδρος της ELPEN. Εισηγητής της συνεδρίας ήταν ο κ. Γιάννος Μητσός, Senior Advisor, Τομέας Αναπτυξιακών Πολιτικών του ΣΕΒ με συντονιστή τον διευθυντή του Euro2day.gr Γιώργο Παπανικολάου.

Η χαμένη ευκαιρία της παραθεριστικής κατοικίας 

Ο πρόεδρος της ΕΛΛΑΚΤΩΡ Αναστάσιος Καλλιτσάντσης υποστήριξε πως ο τομέας των κατασκευών έχει υποστεί καθίζηση τα τελευταία χρόνια (πτώση 62% στην απασχόληση και 68% όσον αφορά τη συμμετοχή στο ΑΕΠ την περιόδο 2006 – 2015). Εκτίμησε πως θα μπορούσε να αναστηθεί εν μέρει αν δεν έχανε ευκαιρίες εξαιτίας της πολυνομίας και της γραφειοκρατίας όπως η ανάπτυξη της παραθεριστικής κατοικίας για ξένους ή το λεγόμενο silver economy (υποδομές για ηλικιωμένους) που αποτελούν σήμερα πυλώνες ανάπτυξης άλλων μεσογειακών χωρών όπως η Κύπρος.

Ο ίδιος τόνισε πως πλέον το 40% έως 55% των εσόδων των μεγάλων κατασκευαστικών ομίλων προέρχονται από τις αγορές του εξωτερικού με αποτέλεσμα να στηρίζουν και την εξωστρέφεια μικρότερων ελληνικών επιχειρήσεων με τις οποίες συνεργάζονται. Πρόσθεσε πως οι ισχυροί όμιλοι έχουν αποκτήσει τεχνογνωσία τόσο στο σχεδιασμό και παραγωγή έργων, όσο και σε άλλους τομείς της αγοράς, όπως η ηλεκτροπαραγωγή όπου η παρουσία ανταγωνιστών της ΔΕΗ οδήγησε σε σημαντικές μειώσεις τιμολογίων στη μέση και χαμηλή τάση.

Ο κ. Καλλιτσάντσης επανέλαβε το γνωστό σχέδιο για την ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης με την ηπειρωτική χώρα που προωθεί ο ΣΕΒ. Όπως είπε, «στην Κρήτη πληρώνουμε το ρεύμα 200 ευρώ τη μεγαβατόρα όταν στον κεντρικό σύστημα κοστίζει 50 ευρώ ανά μεγαβατόρα. Σε 3 - 4 χρόνια θα μπορούσε να αποσβεστεί διασύνδεση της Αττικής με την Κρήτη με καλώδιο συνεχούς τάσης ενώ θα επέτρεπε και τη διοχέτευση ανανεώσιμης ενέργειας από την Κρήτη στην ηπειρωτική Ελλάδα».

Αντ’ αυτού υποστήριξε, ο ΑΔΜΗΕ «σχεδίασε μια γραμμή των 130 μεγαβάτ εναλασσόμενο ρεύμα από Κρήτη προς Πελοπόννησο και μετά από λίγες ημέρες η ΔΕΗ, επειδή το 2019 θα αποσυρθούν μονάδες ηλεκτροπαραγωγής στην Κρήτη, επέβαλλε στον ΑΔΜΗΕ να κάνει δύο 130αρια καλώδια». Επιπλέον, «ετοίμασαν και φάκελο για το πακέτο Γιούνκερ όταν ο ΑΔΜΗΕ είναι κρατικός και συνεπώς δε χρηματοδοτείται από το συγκεκριμένο εργαλείο της Ε.Ε.».

Η ευκαιρία της φαρμακοβιομηχανίας

Ο Θεόδωρος Τρύφων, αντιπρόεδρος της ELPEN, τόνισε πως ο κλάδος της φαρμακοβιομηχανίας είναι δεύτερος σε εξαγωγές, στηρίζει 50.000 άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας, ενώ είναι και δεύτερος σε δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης. «Οι ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες έχουν μόνο το 20% της ελληνικής αγοράς φαρμάκου και έχουν δείξει σημαντικές αντοχές» στην κρίση πρόσθεσε. Στόχος του κλάδου, είπε ο κ. Τρύφων, είναι «να μεταμορφωθούμε σε εταιρείες φαρμακευτικής τεχνολογίας και να μην είμαστε βιομηχανίες γενοσήμων ή παραγωγοί για τρίτους αφού η Ελλάδα μπορεί να γίνει κέντρο έρευνας για αναπτύξεις φαρμάκων λόγω του εξαιρετικού επιστημονικού δυναμικού της»

Ο αντιπρόεδρος της ELPEN υποστήριξε πως «σε άλλες χώρες, όπως στο Βέλγιο, έχουν επενδύσει στη δημιουργία κέντρων έρευνας γύρω από πανεπιστήμια, συνέργειες εταιρειών με πανεπιστήμια που κατέληξαν σε προϊόντα τα οποία έδωσαν ώθηση στις εξαγωγές».

Αντίθετα στην Ελλάδα, παρά τα τεράστια κονδύλια που απορροφώνται για την έρευνα, τα χρήματα δαπανήθηκαν σε δράσεις που δεν ήταν στοχευμένες σε τελικό προϊον και που δεν κούμπωναν με τις δράσεις που κάνει ήδη η φαρμακοβιομηχανία». Πρόσθεσε πως το δημόσιο, που διαθέτει ετησίως τεράστια ποσά για την κάλυψη των ασθενών θα μπορούσε να προχωρήσει σε μια συμφωνία με ελληνικές και ξένες εταιρείες ώστε να υπάρξει προστιθέμενη αξία από τη συγκεκριμένη κρατική δαπάνη.

"Η τέχνη του εφικτού"

«Η επιχειρηματικότητα είναι η τέχνη του εφικτού» υποστήριξε ο διευθύνων σύμβουλος της Chipita Σπύρος Θεοδωρόπουλος. “Αυτή είναι η πραγματικότητα στην Ελλάδα και πάνω σ' αυτή πρέπει να χτίσουμε και να ασχοληθούμε περισσότερο με την καινοτομία». Κατά τον κ. Θεοδωρόπουλο «επειδή τα επόμενα χρόνια ραγδαίες βελτιώσεις δεν θα γίνουν, ο βασικός πυλώνας θα είναι οι επιχειρηματίες που επένδυαν και επενδύουν υποβαθμίζοντας καθημερινά στο μυαλό τους τη σημασία του κράτους. Το κράτος πράγματι παίζει μεγάλο ρόλο στη ζωή μας, αλλά πρέπει να το αφήσουμε στην άκρη».

Στον αγροδιατροφικό τομέα ο διευθύνων σύμβουλος της Chipita θεωρεί πως «πριν ασχοληθούμε με τις διεθνείς αγορές πρέπει να παράγουμε προϊόντα για την εγχώρια ζήτηση αφού εισάγουμε σχεδόν τα πάντα». Στη ντομάτα καλύπτουμε το 33% με εισαγωγές με ετήσια δαπάνη 350 εκατ. ευρώ το χρόνο, στα λεμόνια το 50% με εισαγωγή 24.000 τόνων λεμονιών από τη Χιλη.

Ο Γιάννος Μητσός, Senior Advisor στον Τομέα Αναπτυξιακών Πολιτικών του ΣΕΒ, τόνισε πως οι δυναμικοί κλάδοι της βιομηχανίας καλύπτουν όλο το παραγωγικό φάσμα: Είναι κλάδοι και δραστηριότητες με δυνατές εξαγωγές, που επενδύουν στην έρευνα και την καινοτομία, που ήδη λειτουργούν ή είναι και οι ίδιοι παραγωγικά δίκτυα και αλυσίδες αξίας, κλάδοι που συνδέονται με παραδοσιακούς τομείς της οικονομίας ή εγχώριες πρώτες ύλες ή ανερχόμενες δραστηριότητας. Ωστόσο, οι ελληνικές εξαγωγές «υπολείπονται πολύ ώστε να μπορέσουμε να μιλήσουμε για άλμα». Όμως, «μόλις το 9% των ελληνικών εξαγωγών είναι υψηλής τεχνολογίας, ενώ το 65% είναι χαμηλής τεχνολογίας συνεπώς είναι κλειδί είναι η καινοτομία».

Ο κ. Μητσός είπε πως γίνονται προσπάθειες για αξιοποίηση της γεωγραφικής θέσης και των υποδομών που διαθέτει η Ελλάδα. Ταυτόχρονα, όμως, επανέλαβε τη θέση του ΣΕΒ για την εφαρμογή ενός έξυπνου συστήματος φορολόγησης και επιβράβευσης των επιχειρήσεων που καινοτομούν και επενδύουν, την καλλιέργεια επιχειρηματικούν περιβάλλοντος που κινείται γρήγορα και δεν μπλοκάρει την καινοτομία, με επίκεντρο τις ανάγκες των επιχειρήσεων και την ανάπτυξη των ψηφιακών υποδομών. Τελικά, είπε, οι μεγάλοι νικητές σε επίπεδο χωρών και επιχειρήσεων είναι όσοι συμμετέχουν σε παραγωγικά δίκτυα / αλυσίδες αξίας (δίκτυα διακλαδικά, δίκτυα γνώσης και καινοτομίας μεταξύ επιχειρήσεων και ερευνητικών φορέων, κλπ).