«Αλλο είναι η εξυγίανση της αγοράς ακινήτων και η προσέλκυση σοβαρών επενδυτών και άλλο η επιστροφή στο παρελθόν και στη μαύρη οικονομία με συρραφή ρυθμίσεων που έχουν καθαρά εισπρακτικό χαρακτήρα». Την ίδια στιγμή που - εξαιτίας της ανομβρίας επενδύσεων και της βουτιάς στην οικοδομή – το υπουργείο Οικονομικών καταργεί το «πόθεν έσχες» για οποιαδήποτε αγορά ακινήτου, εμφανίζεται έτοιμο να αυξήσει τις αντικειμενικές αξίες προκειμένου να πιάσει το «μαύρο χρήμα» στις ανύπαρκτες πλέον αγοραπωλησίες κατοικιών ή καταστημάτων.

Τα στελέχη της κτηματαγοράς υποστηρίζουν πως η κυβέρνηση έχει λίγες ημέρες μέχρι την παρουσίαση της νέας φορολογικής νομοθεσίας προκειμένου να βρει τη χρυσή τομή για τα ακινήτα.

Προσθέτουν ότι η αγορά δεν πρόκειται να τονωθεί μόνο με μέτρα φορολογικού χαρακτήρα, αλλά με ουσιαστικές αναπτυξιακές πρωτοβουλίες όπως για παράδειγμα οι αναπλάσεις περιοχών, οι πρωτοβουλίες για την «ανάσταση» του κέντρου της Αθήνας, κλπ.

Τις τελευταίες εβδομάδες η κτηματαγορά βομβαρδίζεται με πληροφορίες οι οποίες ξεκινούν από την πενταετή φορολογική ασυλία για όσους δηλώσουν τα χρήματα από αγοραπωλησίες ακινήτων και τα επανεπενδύσουν στην οικοδομή (!) και φτάνουν μέχρι την κατάργηση του συντελεστή ΦΠΑ 23% στις πωλήσεις νεόδμητων κατοικιών και στην αντιπαροχή.
 
Εναν ακόμα γρίφο αποτελούν οι αντικειμενικές αξίες, καθώς στο Στρατηγικό Πλαίσιο για τη φορολογία, που παρουσίασε προ ημερών το ΥΠΟΙΚ γίνεται λόγος για «σταδιακή προσέγγιση των αντικειμενικών αξιών ακινήτων προς τις επικρατούσες τιμές αγοράς».

Χθες το υπουργείο Οικονομικών αναγκάστηκε να επαναλάβει πως η κατάργηση του «πόθεν έσχες» αφορά οποιαδήποτε συναλλαγή ή παρέμβαση επί ακινήτων (ακόμα και την κατασκευή πισίνας!). Η επέκταση της ρύθμισης που αρχικώς αφορούσε μόνο στην αγορά πρώτης κατοικίας (αξίας μέχρι 200.000 ευρώ και επιφανείας μέχρι 120 τ.μ.) είχε γίνει λίγες ώρες πριν κλείσει η Βουλή και ελάχιστοι το είχαν πάρει χαμπάρι.

Επί των ημερών της σημερινής κυβέρνησης, οι ιδιοκτήτες ακινήτων επιβαρύνθηκαν σημαντικά από το Φόρο Ακίνητης Περιουσίας (που αυξήθηκε στο πλαίσιο του Μνημονίου), από την αύξηση του ΦΠΑ για την απόκτηση ακινήτου σε 23% από 19%, το τέλος διατήρησης ημιηπαίθριου και σειρά άλλων εκτάκτων ή μονίμων επιβαρύνσεων.

Η αύξηση των αντικειμενικών, που κατά πληροφορίες ενδέχεται να γίνει σε τρεις δόσεις, θα αποτελέσει για κάποιους τη χαριστική βολή. Ειδικά όταν καταγράφονται παραδείγματα όπου οι εμπορικές τιμές (λόγω κοινωνικών μεταβολών, κλπ) είναι πλέον χαμηλότερες των σημερινών αντικειμενικών.

Το επιχείρημα του υπουργείου είναι πως η τελευταία αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών έγινε το 2007 και γι’ αυτό προγραμματίζει τη σταδιακή αύξησή τους από τις αρχές του νέου έτους. Στην αγορά εκτιμούν πως οι αλλαγές στη φορολογία μπορούν να συνδεθούν και με ανατροπή του τρόπου υπολογισμού των αντικειμενικών αξιών έτσι ώστε να λαμβάνεται υπόψη η εμπορικότητα ενός ακινήτου (ειδικά σήμερα που χιλιάδες καταστήματα είναι κλειστά), η παλαιότητα και άλλοι παράγοντες.

«Η κυβέρνηση προσπαθεί με απαρχαιωμένες μεθόδους, όπως η κατάργηση του πόθεν έσχες για αγορά ακινήτου, κλπ, να αναστήσει την οικοδομή. Οσα κίνητρα και να προσφέρει δεν πρόκειται να τα καταφέρει καθώς τα εισοδήματα συρρικνώνονται» υποστηρίζουν στελέχη της κτηματαγοράς.

Οι ίδιοι γνωρίζουν πως οι τιμές στις κατοικίες συγκρατούνται κυρίως γιατί δεν καταγράφονται συναλλαγές και επειδή οι τράπεζες είναι αναγκασμένες να εξωραϊζουν την εικόνα στα κόκκινα στεγαστικά δάνεια. «Αν έπεφταν στην αγορά κατοικίες από κατασχέσεις (που έχουν παγώσει για κατοικίες μέχρι 200.000 ευρώ) οι τιμές θα συμπιέζονταν περαιτέρω» επισημαίνουν.

Μια λύση για την ανάσταση της οικοδομής θα ήταν οι αναπλάσεις περιοχών, όπως το κέντρο της Αθήνας, μέσω συμπράξεων ιδιωτικού και δημοσίου τομέα, λένε ορισμένοι μηχανικοί. Στην κυβέρνηση έχουν κατατεθεί ολοκληρωμένες προτάσεις που προβλέπουν ακόμα και το γκρέμισμα κτιρίων σε υποβαθμισμένες συνοικίες και την αντικατάστασή τους, με παράλληλη ενίσχυση των ελεύθερων χώρων. Κάποιες ιδέες ενσωματτώνονται στο νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθηνών.

Μια άλλη λύση θα ήταν να επεκταθεί η ρύθμιση για τις παραθεριστικές κατοικίες και σε επενδυτές που δεν συνεργάζονται με ξενοδοχεία. Απλώς κατασκευάζουν συγκροτήματα τα οποία στη συνέχεια πωλούν. Η κυβέρνηση απέκλεισε τις συγκεκριμένες επενδύσεις από τις προβλέψεις για παραθεριστικά συγκροτήματα υπό την πίεση των ξενοδόχων.