Πέρα από τη διαπίστωση ότι η υλοποίηση του μνημονίου βαίνει καλώς και έχει κάνει εντυπωσιακή αρχή, το ΔΝΤ εκτιμά ότι η αξιοπιστία του προγράμματος σταθερότητας της Ελλάδας θα εξαρτηθεί εν πολλοίς από την αποτελεσματικότητα πάταξης της φοροδιαφυγής.

Στην αναλυτική έκθεσή του για την πορεία του μνημονίου, βάσει της οποίας η χώρα μας πήρε το πράσινο φως για τη δεύτερη δόση, ο διεθνής οργανισμός αναφέρει ότι η φοροδιαφυγή είναι στοιχείο κουλτούρας στην Ελλάδα, που εάν δεν αντιμετωπιστεί αποφασιστικά θα φέρει «επιπρόσθετες αυξήσεις στους φόρους και επίπονες περικοπές δαπανών τα επόμενα χρόνια».

Η έκθεση, που δημοσιοποιήθηκε λίγες μόνο ώρες πριν από την έναρξη των road shows του ΥΠΟΙΟ στη Φρανκφούρτη, τις Βρυξέλλες και το Λονδίνο, αναφέρει ότι η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να περικόψει και άλλο τις δημόσιες δαπάνες ώστε να διατηρηθεί το μαξιλάρι των 4 δισεκατομμυρίων ευρώ του πρώτου εξαμήνου.

Στις επισφάλειες για την ομαλή εφαρμογή του προγράμματος για φέτος συγκαταλέγονται:

- Οι εγγυήσεις ύψους 1,5 δισεκατομμυρίου για τις ελλειμματικές ΔΕΚΟ.

- Οι αυξημένες στρατιωτικές δαπάνες το δεύτερο εξάμηνο.

- Ο αυξημένος πληθωρισμός, που προβλέπεται να διατηρηθεί σε υψηλά επίπεδα τους επόμενους μήνες.

- Οι υποχρεώσεις του Δημοσίου σε νοσοκομεία.

- Η υστέρηση εσόδων.

- Η διατήρηση της ύφεσης σε υψηλά επίπεδα.

- Λόγω των επισφαλειών, η νέα πρόβλεψη για το δημόσιο χρέος δείχνει ότι θα παραμείνει άνω του 100% του ΑΕΠ μέχρι το τέλος του 2015.

- Το εξωτερικό έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών, που αναθεωρήθηκε προς τα πάνω για το 2010, λόγω της σταδιακής μείωσης των εισαγωγών και του χαμηλότερου τζίρου από τον τουρισμό.

- Η αποτελεσματικότητα του φοροεισπρακτικού μηχανισμού.

Το ΔΝΤ συνιστά την απρόσκοπτη εφαρμογή του μέτρου για το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων, την επίσπευση των αποκρατικοποιήσεων και την καλύτερη διαχείριση του δημοσίου τομέα και διοίκησης, παρά, όπως αναφέρει, τις εκτιμώμενες «έντονες αντιδράσεις» από τις θιγόμενες ομάδες.

Συνιστά επίσης αλλαγές στον τομέα του τουρισμού και του εμπορίου για να ενισχυθεί η ανάπτυξη. Όσο για τα μέτρα του προϋπολογισμού του 2011, αναφέρει ότι πρέπει να είναι «ποιοτικά» για να διασφαλίσουν την πρόοδο που επιτεύχθηκε το 2010.

Τι λέει για τις τράπεζες

Σύμφωνα με την έκθεση, αν και η ρευστότητα στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα παραμένει πιεσμένη, είναι ωστόσο διαχωρίσιμη «από τη στιγμή που θα συνεχιστούν το πρόγραμμα εγγυήσεων από το κράτος και οι διευκολύνσεις από την ΕΚΤ».

Οι εξελίξεις στον τραπεζικό τομέα, αναφέρει το ΔΝΤ, θα κινηθούν βάσει της έκθεσης την οποία έχει διατάξει η κυβέρνηση για την τραπεζική σταθερότητα, από ανεξάρτητους συμβούλους.

«Το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα που θα συμπεριλάβει τα κυβερνητικά συμφέροντα στις τράπεζες θα αποσαφηνιστεί μετά την ολοκλήρωση της έκθεσης αυτής». 

Το ΔΝΤ διατυπώνει αντίθετες εκτιμήσεις όσον αφορά στην κρατική παρουσία στις τράπεζες. Παρά το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός δεσμεύτηκε για διατήρηση και ενίσχυση του κρατικού πυλώνα, η έκθεση αναφέρει ότι υπάρχει η πιθανότητα το Δημόσιο να πωλήσει μεγάλο ποσοστό συμμετοχής του.

Το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα «μπορεί να συμπεριλαμβάνει και πιθανή πώληση ενός σημαντικού μέρους των κυβερνητικών συμφερόντων στις τράπεζες, με ανοιχτές και διαφανείς διαδικασίες, στις οποίες θα μπορούν να λάβουν μέρος τόσο εγχώριοι όσο και ξένοι επενδυτές», αναφέρει η έκθεση.

* Το πλήρες κείμενο της έκθεσης του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για την Ελλάδα δημοσιεύεται στη δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".