Έρχεται «κόφτης» στις δαπάνες από τις Βρυξέλλες

Αύριο Παρασκευή, στο υπουργείο Οικονομικών θα φτάσει ένας πίνακας  σε excel από την Κομισιόν. Είναι αυτός ο οποίος θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό το δημοσιονομικό μονοπάτι της Ελλάδας την επόμενη τετραετία, όπου οι προβολείς στρέφονται πια όχι τόσο στο ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος όσο στην ετήσια αύξηση των καθαρών πρωτογενών δαπανών.

Με δεδομένο ότι η αρχική κατεύθυνση της Κομισιόν αφορούσε ανώτατο όριο αύξησης των καθαρών πρωτογενών δαπανών στο 2,6%, πιθανολογείται ότι ο πήχης θα μπει κάπου μεταξύ 2,5% και 3%, χωρίς να μπορεί να θεωρείται τίποτα κλειδωμένο.

Μετά τις προτάσεις της Κομισιόν, θα ακολουθήσει περίοδος διαπραγμάτευσης, η οποία θα οδηγήσει στο τέλος Σεπτεμβρίου-αρχές Οκτωβρίου στην υποβολή από την πλευρά της Ελλάδας του νέου Fiscal Structural Plan της περιόδου 2025-28 και το προσχεδίου προϋπολογισμού -την πρώτη Δευτέρα του Οκτωβρίου- για το 2025.

Σε αυτό το σκηνικό, μόνο τυχαία δεν είναι η επιλογή του ΥΠΕΘΟ Κωστή Χατζηδάκη να εξαγγείλει ήδη από τις 10 Απριλίου τις δημοσιονομικές παρεμβάσεις ύψους 870 εκατ. ευρώ που θα περιλαμβάνει ο επόμενος προϋπολογισμός.

Το «καλάθι» Χατζηδάκη

Το «καλάθι» είναι μικρό και μετρημένο και περιλαμβάνει για το επόμενο έτος:

1. Μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 0,5%, κόστους 215 εκατ. ευρώ.
2. Κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος για τους επαγγελματίες, κόστους 120 εκατ. ευρώ.
3. Μόνιμη επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στους αγρότες, κόστους 100 εκατ. ευρώ.
4. Αύξηση του φοιτητικού στεγαστικού επιδόματος με κόστος 15 εκατ. ευρώ.
5. Αύξηση των συντάξεων, η οποία με βάση τον γνωστό μαθηματικό τύπο, εκτιμάται ότι θα κοστίσει περίπου 400 εκατ. ευρώ.
6. Αναστολή του ΦΠΑ στις οικοδομές, κόστους 20 εκατ. ευρώ.

Πέραν αυτών, ουδέν, ενώ μικρό είναι και το καλάθι των προσδοκιών για παρεμβάσεις έκτακτου χαρακτήρα στο τέλος του έτους. Η αλήθεια είναι πως η δυναμική η οποία έχει αναπτυχθεί στον προϋπολογισμό κάνει αναλυτές να προβλέπουν σαφή υπέρβαση των στόχων για το πρωτογενές πλεόνασμα στο τέλος του έτους. Στο πεντάμηνο, τα φορολογικά έσοδα εμφανίζουν υπέρβαση άνω του 1,4 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 647 εκατ. ευρώ καταγράφονται δημοσιονομικά στο 2023, περιορίζοντας την καθαρή υπέρβαση σε περίπου 800 εκατ. ευρώ.

Σε όρους πρωτογενούς πλεονάσματος, η υπέρβαση -η οποία και πάλι δεν μετρά ολόκληρη στο τρέχον έτος- είναι και πάλι σημαντική καθώς αντί για τα 802 εκατ. ευρώ του στόχου, ο προϋπολογισμός μετρά ταμειακό πρωτογενές αποτέλεσμα 3,152 δισ. ευρώ.

Η δυναμική υπερβάσεων είναι παρούσα, αλλά είναι ακόμα πρόωρο να βγουν συμπεράσματα για το τελικό αποτέλεσμα. Δεν λείπουν πάντως εκείνοι που προβλέπουν σημαντικές υπερβάσεις σε όρους πρωτογενούς πλεονάσματος στο τέλος της χρονιάς και παρότι η γραμμή που έχει δώσει ο Κωστής Χατζηδάκης «ό,τι περισσεύει το φυλάμε και δεν το χαλάμε», δεν έχει γραφτεί και στην πέτρα πως δεν θα υπάρξει κάποια έκτακτη παρέμβαση στο τέλος της χρονιάς.

Θα εξαρτηθεί από τις ανάγκες της κοινωνίας όπως θα έχουν διαμορφωθεί στη δεδομένη συγκυρία και τα όποια πλεονάσματα του προϋπολογισμού, πριν ενεργοποιηθεί το 2025 ο νέος δημοσιονομικός «κορσές».