Σύνοδος ΔΝΤ: Οι «εξαφανισμένοι» Αραβες και ο μεγάλος φόβος του Ταμείου

Ουάσιγκτον, ανταπόκριση.

Η φετινή εαρινή σύνοδος του ΔΝΤ ήταν πολύ διαφορετική από οποιαδήποτε άλλη. Οι Άραβες υπουργοί Οικονομικών, αξιωματούχοι και κεντρικοί τραπεζίτες, παλαιότερα, έρχονταν στα συμβούλια «χαλαροί» και περνούσαν απαρατήρητοι. Τώρα, για ένα τριήμερο, έγιναν στόχος αρκετών δημοσιογράφων, που θεώρησαν ότι οποιαδήποτε τοποθέτησή τους για τις συγκρούσεις Ιράν-Ισραήλ θα μπορούσε να δώσει σήμα στις αγορές ως προς το τι να περιμένουν.

Οι περισσότεροι Άραβες αξιωματούχοι έμειναν σε ξενοδοχείο μακριά από το κέντρο της Ουάσιγκτον, όπου διεξάγονταν οι συναντήσεις του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας. Επέλεξαν ένα πολυτελές συγκρότημα κοντά στο εμπορικό κέντρο του Αρλινγκτον, που μόνο λίγοι δημοσιογράφοι γνώριζαν.

Κανείς από αυτούς δεν ήθελε να μιλήσει επισήμως. Και ανεπισήμως, όμως, ήταν φειδωλοί, γιατί απλά, όπως μας εξήγησε συγκεκριμένη πηγή, «για το Ιράν, ο απρόβλεπτος παράγοντας (loose canon, τον αποκάλεσε) αποτελεί ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Β. Νετανιάχου».

«Ήταν ανέκαθεν όραμά του η επίθεση και η καταστροφή Ιράν. Ακόμα και οι Αμερικανοί αξιωματούχοι δεν είναι σίγουροι τι θα κάνει παρά το γεγονός ότι συνομιλούν καθημερινά μαζί του», ανέφερε.

Η κλιμάκωση σε περιφερειακό πόλεμο ή σε πόλεμο δι' αντιπροσώπων (proxy) αποτέλεσαν, σύμφωνα με πληροφορίες του Euro2day.gr, το αντικείμενο των συζητήσεων μεταξύ των αντιπροσωπειών.

Αλλαγή πλεύσης για επιτόκια;

Επισήμως, οι αξιωματούχοι του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου προειδοποίησαν ότι η σύρραξη θα φέρει ανακατατάξεις στις προβλέψεις για την παγκόσμια οικονομία και τη νομισματική πολιτική που θα ακολουθήσουν οι κεντρικές τράπεζες.

Ο επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ, Pierre-Olivier Gourinchas, προειδοποίησε ότι μια ευρύτερη σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Ιράν θα μπορούσε να ανεβάσει τις τιμές της ενέργειας, αναγκάζοντας τις κεντρικές τράπεζες να προχωρήσουν σε σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής, η οποία θα επιβραδύνει την ανάπτυξη. Ο Gourinchas είπε ότι η τελευταία έκθεση του ΔΝΤ δείχνει μια πιθανή αύξηση 15% στις τιμές του πετρελαίου λόγω των εντάσεων στη Μέση Ανατολή, προσθέτοντας στον πληθωρισμό κατά 0,7%.

Οι προβλέψεις

Προς το παρόν, πάντως, και με βάση τα δεδομένα προ Ιράν, το ΔΝΤ αύξησε τις προβλέψεις του για την παγκόσμια ανάπτυξη για το 2024 στο 3,2%, από 3,1% πέρυσι. Η επίσημη έκθεση του ΔΝΤ υπογράμμισε τη συνεχιζόμενη παγκόσμια ανάπτυξη εν μέσω πτώσης του πληθωρισμού.

Μέχρι το τέλος του 2022, η παγκόσμια ανάπτυξη έφτασε στο χαμηλότερο επίπεδο στο 2,3%. Οι τελευταίες προβλέψεις του ΔΝΤ προβλέπουν σταθερή ανάπτυξη περίπου 3,2% τόσο το 2024 όσο και το 2025, με τον πληθωρισμό να υποχωρεί από 2,8% σε 2,4% μέχρι το τέλος του 2025.

Σύμφωνα με τον Gourinchas, οι αγορές ήταν ενθουσιασμένες που οι κεντρικές τράπεζες απομακρύνονται σιγά σιγά από αυστηρές νομισματικές πολιτικές και έρχονταν τα πρώτα σήματα για χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής και μείωση των επιτοκίων. Με μια παρατεταμένη σύρραξη, όμως, οι κεντρικές τράπεζες θα πρέπει να προχωρήσουν ξανά σε σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής, εάν ο πληθωρισμός ξεφύγει. Και αυτό δημιουργεί μια «παράνοια» στις αγορές.

Στην εαρινή Σύνοδο, το ΔΝΤ ξεκαθάρισε ότι η παγκόσμια οικονομία ήταν μεν «εξαιρετικά ανθεκτική» τα τελευταία δύο χρόνια, όμως η κλιμάκωση της σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή δημιουργεί κίνδυνο να ανεβούν οι τιμές των τροφίμων και της ενέργειας σε όλο τον κόσμο.

Η παγκόσμια οικονομία είχε ένα «γεμάτο» ταξίδι τα χρόνια μετά την πανδημία της Covid-19. Ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία πυροδότησε μια παγκόσμια ενεργειακή και επισιτιστική κρίση και άνοδο του πληθωρισμού, ακολουθούμενη από τις κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο να αυξήσουν τα επιτόκια.

Όσον αφορά τις απειλές και τα ρίσκα, οι οικονομολόγοι του ΔΝΤ προειδοποίησαν ότι η σύγκρουση Ισραήλ-Χαμάς θα μπορούσε να κλιμακωθεί περαιτέρω στη Μέση Ανατολή, ενώ οι συνεχιζόμενες επιθέσεις σε πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα και ο συνεχιζόμενος πόλεμος στην Ουκρανία δημιουργούν κινδύνους για νέες αυξήσεις τιμών.

Αυτό θα μπορούσε να αυξήσει το κόστος των τροφίμων, της ενέργειας και των μεταφορών σε όλο τον κόσμο, με τις χώρες με χαμηλότερο εισόδημα να πλήττονται περισσότερο.

Επιπτώσεις σε πετρέλαιο-πληθωρισμό

Όλοι οι παρευρισκόμενοι στη σύνοδο του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας επεσήμαναν, πάντως, ότι η παγκόσμια οικονομία αντέδρασε στα απανωτά σοκ (Covid, Ουκρανία) καλύτερα από το αναμενόμενο. Όμως ένας πόλεμος μεταξύ του Ιράν και του Ισραήλ που θα συμπαρασύρει και τις ΗΠΑ θα μπορούσε να φέρει ανάφλεξη σε όλη τη Μέση Ανατολή, με τεράστιες συνέπειες για τις τιμές της ενέργειας και των εμπορευμάτων.

Τα μεγαλύτερα θύματα ενός τέτοιου χάους θα είναι, ως συνήθως, τα φτωχότερα νοικοκυριά.