Καθοριστικός αναμένεται ο ρόλος και το 2024, του Ταμείου Ανάκαμψης, στο δύσκολο έργο της διατήρησης της ανεργίας κάτω από το 10%. Άλλωστε, τον προηγούμενο χρόνο, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, σύμφωνα με τα στοιχεία της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (ΔΥΠΑ), μέσω των πέντε ειδικών προγραμμάτων που επιχορηγήθηκαν από αυτό, εντάχθηκαν στην αγορά εργασίας 25.000 άνεργοι.
Παράλληλα άλλωστε, η ΔΥΠΑ υλοποιεί τη μεγαλύτερη δράση που έχει γίνει ποτέ στη χώρα μας, με στόχο την κατάρτιση 500.000 πολιτών σε ψηφιακές και πράσινες δεξιότητες έως το 2025, με πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Επιπλέον, και το 2024, στοχεύει στη δημιουργία 50.000 νέων θέσεων εργασίας, «με έμφαση στις πληθυσμιακές ομάδες που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην ένταξή τους στην αγορά εργασίας» επισημαίνει ο διοικητής της Σπύρος Πρωτοψάλτης, κυρίως με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και το ΕΣΠΑ.
Πρόκειται για προγράμματα που θα επιδοτήσουν την απόκτηση επαγγελματικής εμπειρίας, τη δημιουργία νέων επιχειρήσεων καθώς και την πρόσληψη ανέργων σε νέες θέσεις εργασίας. Επίσης, θα ξεκινήσουν αιτήσεις για μία ολοκληρωμένη παρέμβαση (συμβουλευτική, κατάρτιση και απασχόληση) για 7.500 ανέργους, τέσσερις πιλοτικές δράσεις σε διαφορετικές περιοχές της χώρας για συνολικά 22.500 ωφελούμενους, καθώς και μία μεγάλη δράση για νέους, ώστε να διευκολυνθεί η πρόσβασή τους στην αγορά εργασίας.
Άλλωστε, στόχος των πέντε προγραμμάτων που χρηματοδοτήθηκαν κατά το προηγούμενο διάστημα από το Ταμείο Ανάκαμψης ήταν η στήριξη ανέργων που ανήκουν σε ειδικές και ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, ατόμων ηλικίας άνω των 45 ετών, γυναικών αλλά και νέων, με έμφαση στην πράσινη οικονομία.
Είναι χαρακτηριστικό ότι, από τις συνολικά 25.166 προσλήψεις που πραγματοποιήθηκαν, οι 14.489 αφορούσαν νέους άνεργους ηλικίας έως 29 ετών, για την απόκτηση επαγγελματικής εμπειρίας. Άλλες 4.248 θέσεις εργασίας αφορούσαν ωφελούμενους που συμμετείχαν στο πρόγραμμα απασχόλησης μακροχρόνια ανέργων ηλικίας 45 ετών και άνω, ενώ οι υπόλοιπες θέσεις καλύφθηκαν μέσω του προγράμματος απασχόλησης ανέργων με έμφαση στην πράσινη οικονομία και τις γυναίκες (3.251 ωφελούμενοι), απασχόλησης ανέργων που αντιμετωπίζουν εμπόδια στην ένταξη ή επανένταξή τους στην αγορά εργασίας (2.454 ωφελούμενοι) και απασχόλησης ανέργων που ανήκουν σε ειδικές και ευάλωτες κοινωνικές ομάδες (724 ωφελούμενοι).
Να σημειωθεί ότι, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, για το 2024 έχουν εξασφαλιστεί πόροι τουλάχιστον 100 εκατ. ευρώ για την εφαρμογή ενός πιλοτικού προγράμματος αναπροσαρμογής του επιδόματος ανεργίας, με στόχο τη δικαιότερη κατανομή και την ενίσχυση του ανταποδοτικού χαρακτήρα του, καθώς και τη διεύρυνση της στήριξης των ανέργων.
Ακόμη, στο υπουργείο Εργασίας και την ΔΥΠΑ βρίσκονται σε διαδικασία μελέτης, καθώς με τη συνδρομή και του ΟΟΣΑ, εξετάζεται ένα διαφοροποιημένο μοντέλο για την δικαιότερη κατανομή του επιδόματος, μέσω της στενότερης διασύνδεσής του με το εργασιακό ιστορικό του ανέργου. Ταυτόχρονα, εξετάζεται το πώς θα μπορούσε το επίδομα ανεργίας να είναι υψηλότερο, κυρίως τους πρώτους μήνες ανεργίας, ώστε να μην είναι τόσο απότομη η μείωση εισοδήματος, ανάλογα με τον ασφαλιστικό βίο του ανέργου και να αποκλιμακώνεται σταδιακά.
Και περικοπές επιδομάτων
Στο πλαίσιο αυτό, προωθούνται αλλαγές και στα υπόλοιπα επιδόματα που χορηγεί η ΔΥΠΑ. Έτσι, με ένα ειδικό βοήθημα, που θα χορηγείται άπαξ και θα ανέλθει έως 720 ευρώ, η ΔΥΠΑ αναμένεται να καλύψει το κενό που άφησε η κατάργηση τριών αντίστοιχων επιδομάτων. Η απόφαση που υπεγράφη λίγο πριν από το τέλος του 2023, εντάσσεται σ το πρώτο σκέλος των παρεμβάσεων που θα ακολουθήσουν το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα και έχουν ως στόχο την αλλαγή σε επίπεδο διαστρωμάτωσης των επιδομάτων που καταβάλλει η Υπηρεσία.
Τα επιδόματα που καταργήθηκαν και θα αντικατασταθούν από ένα, ενιαίο, καταβάλλονταν (σύμφωνα με στοιχεία του 2023), σε περίπου 27.000 δικαιούχους. Με το νέο μοντέλο οι δικαιούχοι αναμένεται να μειωθούν στα επίπεδα των 18.000, αφού θα γίνει και επανέλεγχος, σε σχέση με τις προϋποθέσεις χορήγησης.
Τα επιδόματα που καταργήθηκαν ήταν τα εξής:
- Ειδικό επίδομα που δίδεται μετά τη λήξη της επιδότησης ανεργίας: Είχε περίπου 20.000 ωφελούμενους και η χορήγησή του ήταν για έναν επιπλέον μήνα, μετά τη λήξη της 12μηνης παροχής του τακτικού επιδόματος ανεργίας. Το ύψος του καθοριζόταν από το ποσό που αντιστοιχούσε σε 13 ημερήσια επιδόματα ανεργίας και ουσιαστικά ήταν 249 ευρώ.
- Επίδομα τρίμηνης παραμονής στο μητρώο ανέργων: Αφορούσε όσους δεν είχαν τις προϋποθέσεις για να ενταχθούν στο τακτικό επίδομα ανεργίας και μπορούσε να χορηγηθεί έως και τρεις φορές μέσα σε ένα έτος. Το ποσό του επιδόματος ήταν 287 ευρώ. Το 2023, το συγκεκριμένο επίδομα το είχαν λάβει περίπου 7.000 δικαιούχοι.
- Επίδομα επίσχεσης εργασίας. Αφορούσε εργαζόμενους που επέλεξαν την επίσχεση εργασίας, αντιδρώντας έτσι στην μη καταβολή δεδουλευμένων από τον εργοδότη τους, σε μια προσπάθεια να αποτρέψουν τυχόν καταγγελία της σύμβασης εργασίας τους. Το συγκεκριμένο επίδομα το λάμβαναν όσοι δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις χορήγησης της τακτικής επιδότησης.
Τα τρία ανωτέρω βοηθήματα, σύμφωνα με πηγές της ΔΥΠΑ, είχαν σχεδιαστεί με άλλες προϋποθέσεις και για άλλες συνθήκες που επικρατούσαν στην αγορά εργασίας. Ήταν επιδόματα που είχαν θεσμοθετηθεί από το 1989 (ν.1836) και κρίθηκε σκόπιμο η κατάργηση και σε συνέχεια, η αντικατάστασή τους.