Το σχέδιο για τη δημιουργία «έξυπνων κτηρίων»

Να δημιουργήσει τις απαραίτητες υποδομές σε κάθε κτίριο ώστε να μπορεί να καταστεί «έξυπνο» προσφέροντας προηγμένες συνδέσεις και υπηρεσίες στοχεύει η δράση Smart Readiness, που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση από την ΚτΠ.

Στόχος της Δράσης είναι να δημιουργήσει «έξυπνα» κτίρια με την σύνδεση τους σε υποδομές κοινής ωφέλειας και συγκεκριμένα:

1. Να εγκαταστήσουν δίκτυα οπτικών ινών.
2. Να αναβαθμίσουν τα συστήματα συλλογικής λήψης σήματος ευρυ-εκπομπής.
3. Να εγκαταστήσουν καλωδιακές υποδομές σύνδεσης όλων των μετρητών των υπηρεσιών κοινής ωφέλειας (ηλεκτρικού ρεύματος, φυσικού αερίου, ύδρευσης) με το κεντρικό σημείο συγκέντρωσης των επικοινωνιακών υποδομών του κτηρίου.

Με τη δημόσια Διαβούλευση η ΚτΠ αποσκοπεί να συγκεντρώσει τις απόψεις των εμπλεκομένων μερών για επιμέρους πτυχές της δράσης, προκειμένου στη συνέχεια να διαμορφωθεί ο αναλυτικός Οδηγός Εφαρμογής.

Τα ενδιαφερόμενα μέρη καλούνται να υποβάλλουν τις απόψεις τους  έως τις 14 Οκτωβρίου 2022, μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στη διεύθυνση [email protected].

Αντικείμενο διαβούλευσης

Το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, στο πλαίσιο υλοποίησης του Εθνικού Ευρυζωνικού Σχεδίου 2021-2027, προγραμματίζει την υλοποίηση δράσης για την αναβάθμιση των ψηφιακών υποδομών σε υφιστάμενα κτίρια μέσω ενός σχήματος ενίσχυσης για την αντιστάθμιση του κόστους εγκατάστασης υποδομών σε κτίρια προκειμένου να καταστούν «έξυπνα» (Smart Readiness Voucher Scheme).

Ανάγκη υλοποίησης της δράσης

Η Ελλάδα εξακολουθεί να παρουσιάζει σημαντική υστέρηση σε σχέση με άλλα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά στην διαθεσιμότητα και διείσδυση των ευρυζωνικών δικτύων υπερ-υψηλών ταχυτήτων. Πιο συγκεκριμένα, με βάση τον δείκτη DESI για το έτος 2021, η κάλυψη σταθερών δικτύων υπερ-υψηλών ταχυτήτων (VHCN) ανέρχεται σε 10% έναντι 59% του Ευρωπαϊκού μέσου όρου ενώ η διείσδυση ευρυζωνικών υπηρεσιών ταχύτητας 100 Mbps ή μεγαλύτερης ανέρχεται σε 3% έναντι 34% του Ευρωπαϊκού μέσου όρου. Οι επιδόσεις αυτές κατατάσσουν την Ελλάδα στην 27η θέση μεταξύ των κρατών – μελών όσον αφορά στον υπο-δείκτη Συνδεσιμότητας του δείκτη DESI.

Οι υλοποιούμενες, αλλά και ανακοινωμένες ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις αναμένεται να αντιμετωπίσουν σε σημαντικό βαθμό το έλλειμμα όσον αφορά στη διαθεσιμότητα δικτύων και υπηρεσιών υπερ-υψηλών ταχυτήτων καλύπτοντας σχεδόν το σύνολο της χώρας, Ωστόσο, παρά την αυξημένη διαθεσιμότητα, φαίνεται ότι η μειωμένη ζήτηση εξακολουθεί να παραμένει βασικό πρόβλημα θέτοντας εν αμφιβόλω τον επενδυτικό σχεδιασμό των παρόχων.

Ένα ουσιαστικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει η ελληνική αγορά και αποτελεί τροχοπέδη στην βελτίωση της διείσδυσης των ευρυζωνικών υπηρεσιών υπερ-υψηλών ταχυτήτων είναι η απουσία σύγχρονων υποδομών που επιτρέπουν την παροχή ευρυζωνικών υπηρεσιών υπερ-υψηλών ταχυτήτων στο μεγαλύτερο μέρος του υφιστάμενου κτιριακού αποθέματος της χώρας.

Η πολυπλοκότητα και το υψηλό κόστος για την εγκατάσταση των αναγκαίων υποδομών σε συνδυασμό με το αυξημένο κόστος των ευρυζωνικών υπηρεσιών υπερ-υψηλών ταχυτήτων αποτελούν τους κύριους παράγοντες που οδηγούν σε μειωμένη ζήτηση για ευρυζωνικές υπηρεσίες υπερ-υψηλών ταχυτήτων.

Η εξασφάλιση της πρόσβασης των πολιτών σε ευρυζωνικές υπηρεσίες υπερ-υψηλών ταχυτήτων είναι καίριας σημασίας καθώς όπως ανέδειξε η πανδημία του Covid-19 αλλά και η ενεργειακή κρίση, οι σύγχρονες οικονομίες και κοινωνίες είναι ιδιαίτερα ευάλωτες σε αντίστοιχα μείζονας σημασίας γεγονότα. Γεγονότα όπως αυτά αλλάζουν ριζικά τον τρόπο ζωής αλλά και τον ρόλο των ψηφιακών υπηρεσιών και υπηρεσιών συνδεσιμότητας οι οποίες αποτελούν, πλέον, αναπόσπαστο αγαθό για κάθε νοικοκυριό αλλά και εργαλείο για τη καθημερινή λειτουργία των επιχειρήσεων και της οικονομίας.

Η δράση Smart Readiness Voucher έρχεται να αντιμετωπίσει το πρόβλημα έλλειψης των αναγκαίων υποδομών σε υφιστάμενα κτίρια και δρα συμπληρωματικά με τη δράση Gigabit Voucher προκειμένου να αρθούν εμπόδια που περιορίζουν την πρόσβαση των πολιτών σε ευρυζωνικές υπηρεσίες υπερ-υψηλών ταχυτήτων. Επιπλέον, η αναβάθμιση των υποδομών ενός κτιρίου προκειμένου να υποστηρίζονται ευρυζωνικές υπηρεσίες υπερ-υψηλών ταχυτήτων δίνει τη δυνατότητα να εκτελεστούν, παράλληλα, εργασίες που θα διευκολύνουν τη διασύνδεση με έξυπνους μετρητές των δικτύων κοινής ωφέλειας. Η δράση Smart Readiness στοχεύει στην «έξυπνη ετοιμότητα» αντιμετωπίζοντας ολιστικά το πρόβλημα του ελλείμματος σύγχρονων υποδομών στα κτίρια της χώρας.

Σκοπός της δράσης

Ο σκοπός της δράσης είναι η αναβάθμιση της «έξυπνης ετοιμότητας» του υφιστάμενου κτιριακού αποθέματος της χώρας μέσω της δημιουργίας σύγχρονων ψηφιακών υποδομών που θα διευκολύνουν την μετατροπή των κτιρίων σε «έξυπνα» αλλά και τη διασύνδεση τους με έξυπνους μετρητές των δικτύων κοινής ωφέλειας.

Ειδικότερα, οι στόχοι της δράσης προσδιορίζονται ως ακολούθως:

• Προώθηση της διείσδυσης ευρυζωνικών υπηρεσιών υπερυψηλών ταχυτήτων τομέας στον οποίο η Ελλάδα κατατάσσεται στην τελευταία θέση μεταξύ των κρατών μελών της Ε.Ε. Μέσω της επιτυχούς υλοποίησης της δράσης καθώς και άλλων συναφών δράσεων του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης εκτιμάται ότι η διείσδυση των ευρυζωνικών υπηρεσιών υπερ-υψηλών ταχυτήτων στη χώρα μπορεί να υπερβεί το 10% εντός του χρονικού ορίζοντα της δράσης, δημιουργώντας πλέον μία κρίσιμη μάζα συνδρομητών που μπορεί να στηρίξει την περαιτέρω διείσδυση των υπηρεσιών αλλά και τη βιώσιμη ανάπτυξη των δικτύων.
• Αντικατάσταση παλαιών πολλαπλών συστημάτων λήψης τηλεοπτικού σήματος με σύγχρονα συστήματα συλλογικής λήψης με μείωση της οπτικής όχλησης και βελτίωση του ενεργειακού αποτυπώματος των κτιρίων.
• Προετοιμασία για την εγκατάσταση έξυπνων μετρητών δικτύων κοινής ωφέλειας (ηλεκτρισμού, φυσικού αερίου) χωρίς την ανάγκη σημαντικών πρόσθετων εργασιών εκ μέρους των διαχειριστών δικτύων κοινής ωφέλειας.

Επιχορηγούμενες εργασίες

Στο πλαίσιο του έργου επιχορηγούνται εργασίες που αφορούν στη εγκατάσταση υποδομών που θα\ διευκολύνουν τη μετατροπή ενός κτιρίου σε «έξυπνο» αλλά και τη διασύνδεση νέων «έξυπνων» μετρητών για τη διασύνδεση με δίκτυα κοινής ωφέλειας (ηλεκτρισμός, φυσικό αέριο). Ειδικότερα, στο πλαίσιο της δράσης επιχορηγούνται εργασίες που περιλαμβάνουν:

• την εγκατάσταση δικτύων οπτικών ινών εντός του κτηρίου με σκοπό τη διευκόλυνση της παροχής ευρυζωνικών υπηρεσιών υπερυψηλών ταχυτήτων σε όλους τους χώρους του κτιρίου (διαμερίσματα, γραφεία, καταστήματα κλπ).
• την αντικατάσταση μεμονωμένων συστημάτων τηλεοπτικής λήψης και παλαιών εγκαταστάσεων συλλογικής λήψης με αναβαθμισμένα κοινά συστήματα συλλογικής λήψης σήματος ευρυ-εκπομπής και την αφαίρεση των αχρησιμοποίητων κεραιών και καλωδίων τηλεόρασης
• την εγκατάσταση υποδομών για τη μελλοντική διασύνδεση των μετρητών των δικτύων κοινής ωφέλειας (ηλεκτρικής ενέργειας, φυσικού αερίου) με το κεντρικό σημείο συγκέντρωσης των υποδομών ηλεκτρονικών επικοινωνιών του κτιρίου.

Ειδικότερα, οι κατηγορίες επιλέξιμων εργασιών αφορούν στα ακόλουθα:

Α. Κατασκευή της κάθετης καλωδίωσης οπτικών ινών εντός κτιρίου που περιλαμβάνει την εγκατάσταση BEP (Building Entry Point), ενός FB (Floor Box) ανά όροφο και της κάθετης καλωδίωσης που συνδέει το BEP με τα FBs καθώς και τις σωληνώσεις1 που συνδέουν το BEP με το σημείο τερματισμού του δικτύου οπτικών ινών εντός του κτιρίου έως το απώτατο άκρο της ιδιωτικής περιουσίας εντός της ρυμοτομικής γραμμής). Η κάθετη καλωδίωση οπτικών ινών θα πρέπει να υποστηρίζει την παροχή ευρυζωνικών υπηρεσιών ταχύτητας τουλάχιστον 1 Gbps χωρίς την ανάγκη πρόσθετων εργασιών πλέον των εργασιών κατασκευής της οριζόντιας καλωδίωσης οπτικών ινών για τη διασύνδεση της οριζόντιας ιδιοκτησίας.

Η κατασκευή της κάθετης καλωδίωσης οπτικών ινών εντός κτιρίου θα πρέπει να συμμορφώνεται με το Προσάρτημα 2 του Κανονισμού Εσωτερικών Δικτύων Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών ο οποίος θα τροποποιηθεί προκειμένου να καλύψει και υφιστάμενα κτίρια (και πρόκειται να τεθεί σε διαβούλευση τις αμέσως προσεχείς ημέρες).

Β. Αποξήλωση και απομάκρυνση των ατομικών κεραιών λήψης τηλεοπτικού σήματος που βρίσκονται στο δώμα του κτιρίου και την μεταφορά τους σε χώρο αποκομιδής καθώς και η προμήθεια και εγκατάσταση ενισχυτή, νέας κεντρικής κεραίας λήψης σημάτων ευρυ-εκπομπής και καλωδίων για τη διασύνδεση των οριζόντιων ιδιοκτησιών. Σημειώνεται ότι η νέα κεραία πρέπει να τοποθετηθεί προς το πίσω μέρος του κτιρίου ώστε να μην είναι ορατή από την κύρια όψη.

Γ. Διασύνδεση των μετρητών κατανάλωσης ρεύματος που περιλαμβάνει την κατασκευή σωλήνωσης και καλωδίωσης για τη σύνδεση του χώρου φιλοξενίας μετρητών κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος με το κεντρικό σημείο συγκέντρωσης των υποδομών ηλεκτρονικών επικοινωνιών του κτιρίου (πλησίον του BEP).

Δ. Διασύνδεση των μετρητών φυσικού αερίου που περιλαμβάνει την κατασκευή σωλήνωσης και καλωδίωσης για τη σύνδεση του χώρου φιλοξενίας μετρητών φυσικού αερίου με το κεντρικό σημείο συγκέντρωσης των υποδομών ηλεκτρονικών επικοινωνιών του κτιρίου (πλησίον του BEP).

Εξαιρούνται της χρηματοδότησης τα μέρη του δικτύου που αφορούν σε:

• Εργασίες σε δημόσιο χώρο (εκτός του οικοπέδου του κτιρίου), εκτός αν πρόκειται για τη σύνδεση των μετρητών φυσικού αερίου του ωφελούμενου κτιρίου που βρίσκονται τοποθετημένοι στην πρόσοψη του κτιρίου ή της εξωτερικής μάντρας του οικοπέδου
• Σύνδεση του FB με την οπτική πρίζα (OTO - Optical Terminal Outlet) εντός οριζόντιων ιδιοκτησιών
• Εργασίες εκτός των κοινόχρηστων χώρων των κτιρίων, με την εξαίρεση όσων είναι απαραίτητες για τη απόληξη του δικτύου λήψης ευρυ-εκπομπής στο εσωτερικών οριζόντιων ιδιοκτησιών