Στον «αέρα» έργο για ψηφιακό μετασχηματισμό του γεωργικού τομέα

Ένα σημαντικό έργο του Ταμείου Ανάκαμψης που θα αλλάξει τα δεδομένα στην καλλιέργεια στην χώρα μας προκήρυξε η Κοινωνία της Πληροφορίας. Πρόκειται για τη δημιουργία μιας τεχνολογικής πλατφόρμας και υποδομής για την υποστήριξη του εκσυγχρονισμού της πρωτογενούς παραγωγής σε ευφυή γεωργία.

Αντικείμενο του έργου που ο προϋπολογισμός του ξεπερνά τα 54 εκατ. ευρώ είναι η δημιουργία μιας τεχνολογικής πλατφόρμας και υποδομής για την υποστήριξη του εκσυγχρονισμού του γεωργικού τομέα, η οποία θα αντιμετωπίζει τα προβλήματα της υφιστάμενης κατάστασης και θα επιτρέπει την παροχή εξατομικευμένων περιβαλλοντικών δεδομένων και ενημερώσεων για τα αγροτεμάχια ανοικτών καλλιεργειών με αξιοποίηση σύγχρονης τεχνολογίας πληροφορικής και επικοινωνιών.

Ουσιαστικά η πλατφόρμα αυτή θα αποτελεί τον κεντρικό πυλώνα για την εφαρμογή πολιτικών ψηφιακού μετασχηματισμού σε ελληνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.

Η προθεσμία παραλαβής των προσφορών ή των αιτήσεων συμμετοχής είναι η 17/10/2022.

Τα δομικά στοιχεία της πλατφόρμας θα συνδέουν τους παραγωγούς, τις οργανώσεις, τα ερευνητικά ιδρύματα, την τοπική αυτοδιοίκηση και άλλους εμπλεκόμενους με τη γη και την παραγωγική  διαδικασία. Η σύνδεση αυτή θα στηρίζεται στις τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών (ΤΠΕ), στα ανοικτά ψηφιακά δεδομένα και τη γνώση. Θα δημιουργεί σχέσεις συνεργασίας και αμοιβαίου οφέλους, αναιρώντας τους περιορισμούς που προκύπτουν από τα χαρακτηριστικά του ελληνικού αγροτικού χώρου και την ελλιπή προσβασιμότητα σε πόρους.

Ποιους θα εξυπηρετεί η πλατφόρμα

Η τεχνολογική πλατφόρμα θα αναγνωρίζει και θα εξυπηρετεί τις ανάγκες του μικροκαλλιεργητή, του γεωργικού συμβούλου και των οργανώσεων που συμμετέχουν ενεργά στην παραγωγική διαδικασία.

Η σφαιρική προσέγγιση σε ό,τι αφορά τη συλλογή και αξιοποίηση δεδομένων θα αποτελεί ακόμα ένα στοιχείο καινοτομίας. Πλέον στην πράξη θα μπορεί κάποιος να δει και να κατανοήσει πως συνδυαστικά οι νέες τεχνολογίες, όπως το Διαδίκτυο των Πραγμάτων (IoT), τα Μεγάλα Δεδομένα (Big Data) και η διαστημική παρακολούθηση της γης (EO), μπορούν να υποστηρίξουν τη συμβουλευτική που στηρίζεται στα δεδομένα και τη γνώση.

Τα δεδομένα που θα συλλέγονται δεν θα περιγράφουν αποσπασματικά συγκεκριμένες παραμέτρους της καλλιέργειας αλλά θα μπορούν να δώσουν πληροφορία για όλους τους παράγοντες που την επηρεάζουν, δηλαδή για το έδαφος, το φυτό, την ατμόσφαιρα, το νερό, την αγροτική εκμετάλλευση.

Η αξιοποίηση των δεδομένων

Αυτό σημαίνει ότι με την αξιοποίηση αυτών των δεδομένων μπορεί να παράγεται συμβουλή, η οποία θα λαμβάνει υπόψη της όλες τις παραμέτρους και κατά συνέπεια θα είναι άρτια. Aλλά και ότι τα ίδια τα δεδομένα θα μπορούν να αξιοποιηθούν και σε εφαρμογές σε άλλους τομείς όπως το περιβάλλον, η βιομηχανία τροφίμων κ.λπ.

Τα κύρια δομικά στοιχεία του συνολικού συστήματος θα είναι:

• οι Σταθμοί Συλλογής Δεδομένων, οι οποίοι θα συνιστούν το δίκτυο συλλογής ατμοσφαιρικών και εδαφικών παραμέτρων,
• τα Συστήματα μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών,
• τα Δορυφορικά Δεδομένα Τηλεπισκόπησης και Παρατήρησης και
• τα Κέντρα Διανομής και Υποστήριξης.

Το σύνολο του λογισμικού που θα τροφοδοτείται από τα δεδομένα που συλλέγονται και θα ενσωματώνει την απαιτούμενη επιχειρησιακή λογική του συστήματος θα συνιστά την Πλατφόρμα Λογισμικών Ευφυούς Γεωργίας, μέσω της οποίας θα  παρέχονται οι υπηρεσίες ευφυούς γεωργίας.

Ο προϋπολογισμός του έργου, το οποίο προωθεί η Κοινωνία της Πληροφορίας (ΚτΠ), ανέρχεται στο ποσό των 54.979.275 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ 24%.

Υφιστάμενη κατάσταση

Η γεωργία αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους πυλώνες της ελληνικής οικονομίας. Οι ευνοϊκές  κλιματολογικές συνθήκες και η ποικιλότητα του αγροτικού περιβάλλοντος στην Ελλάδα, καθώς και η γειτνίασή της με αναπτυσσόμενες χώρες αποτελούν συγκριτικά πλεονεκτήματα που συνθέτουν ένα  ισχυρό ευνοϊκό υπόβαθρο για την αγροτική ανάπτυξη.

Επίσης, το άνοιγμα της Ε.Ε. σε νέες αγορές αποτελεί ευκαιρία για την ελληνική γεωργία, η οποία, αν δεν αξιοποιηθεί κατάλληλα, θα ζημιώσει σημαντικά την ελληνική γεωργία και, κατ’ επέκταση, την ελληνική οικονομία.

Στα ισχυρά σημεία της  ελληνικής γεωργίας συγκαταλέγονται:

1. Η αναγνώριση των προϊόντων γεωγραφικής ένδειξης και προϊόντων ονομασίας προέλευσης, για τα οποία υπάρχει συνεχώς αυξανόμενη ζήτηση.
2. Οι ευνοϊκές προϋποθέσεις για την ανάπτυξη βιολογικών προϊόντων.
3. Η σημαντική παραγωγή σε επίπεδο Ε.Ε. μιας σειράς προϊόντων (βαμβάκι, λάδι, νωπά φρούτα και λαχανικά, κ.λπ.).
4. Η δυνατότητα άσκησης συμπληρωματικών και παρεπόμενων δραστηριοτήτων.

Η ελληνική γεωργία βρίσκεται σε ένα στάδιο μετάβασης από τις παραδοσιακές καλλιεργητικές \ πρακτικές στην ψηφιακή γεωργία, που αποσκοπεί στη βελτίωση της παραγωγής με αειφόρο τρόπο. Ωστόσο, η ψηφιακή γεωργία απαιτεί την ύπαρξη κατάλληλων υποδομών για να λειτουργήσει. Οι υποδομές αυτές θα αποτελέσουν το μέσο με το οποίο θα διαχέεται η κατάλληλη πληροφορία, κατάλληλα επεξεργασμένη, στους κατάλληλους αποδέκτες.

Αναμενόμενα οφέλη

Τα αναμενόμενα οφέλη που θα προκύψουν από την υλοποίηση του αντικειμένου του έργου είναι:

• Διαμόρφωση υποδομής δεδομένων και υπηρεσιών.
• Εισαγωγή της τεχνολογίας και της καινοτομίας στην παραγωγική διαδικασία.
• Ευαισθητοποίηση, ενημέρωση και εκπαίδευση των παραγωγών για τις βέλτιστες καλλιεργητικές πρακτικές.
• Προετοιμασία των σχετικών φορέων για την εφαρμογή των υποχρεώσεων της νέας προγραμματικής περιόδου.
• Δημιουργία των κατάλληλων δεδομένων και υπηρεσιών για την ενίσχυση της ποιότητας παρεχόμενων από το Δημόσιο και Ιδιωτικό τομέα αγροτικών ασφαλίσεων από φυσικές καταστροφές.
• Μείωση του περιβαλλοντικού αντίκτυπου της γεωργίας ως αποτέλεσμα της ορθολογικής χρήσης των διαθέσιμων πόρων.
• Αύξηση του κέρδους του παραγωγού μέσω της μείωσης του κόστους παραγωγής που οφείλεται στην ελεγχόμενη (και συχνά μειωμένη) εφαρμογή εισροών.
• Βελτίωση της ποιότητας του παραγόμενου προϊόντος και αύξηση του ύψους παραγωγής, λόγω καλύτερης αντιμετώπισης των αναγκών των καλλιεργειών.
• Πιο αποτελεσματική αντιμετώπιση των κινδύνων που απειλούν την παραγωγή, χάρη στην έγκαιρη προειδοποίηση των παραγωγών.
• Συμμόρφωση με το κανονιστικό πλαίσιο της Ε.Ε., το οποίο αποσκοπεί στην ψηφιοποίηση της αγροτικής παραγωγής.