Ποιες αλλαγές έρχονται σε υπερωρίες και 8ωρο

Την εντατικοποίηση της εργασίας εν μέσω πανδημίας αλλά και την αύξηση της παραβατικότητας αποτυπώνει έρευνα της ΓΣΕΕ, σύμφωνα με την οποία, ενώ οι μισοί εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα δηλώνουν πως εργάζονται υπερωριακά, δύο στους πέντε δεν πληρώνονται για αυτές τις υπερωρίες.

Η έρευνα διεξήχθη σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο για τους εργαζόμενους. Καθίσταται, δε, πολλαπλά επίκαιρη, καθώς στο υπουργείο Εργασίας προετοιμάζεται το σχέδιο νόμου για τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας με ατομική συμφωνία εργαζόμενου και εργοδότη, αλλαγές στο ύψος των επιτρεπόμενων υπερωριών, αλλά και μια σειρά παρεμβάσεων όπως η ηλεκτρονική κάρτα εργασίας, στην οποία θα δηλώνονται τα ωράρια και οι αλλαγές τους από τους εργοδότες, ώστε να υπάρχει κεντρικός online έλεγχος από τις ελεγκτικές υπηρεσίες του ΣΕΠΕ. Στην έρευνα της ΓΣΕΕ πάντως, η συντριπτική πλειοψηφία των μισθωτών απάντησε πως επιθυμεί την πληρωμή των υπερωριών αντί αδείας.

Να σημειωθεί ότι το σχέδιο νόμου που καταρτίζεται στο υπουργείο Εργασίας προκειμένου να κατατεθεί στη Βουλή εντός του Μαΐου, πιθανότατα μετά το Πάσχα και πάντα υπό την προϋπόθεση ότι θα έχει ξεκινήσει μια νέα κανονικότητα για την αγορά εργασίας, θα περιλαμβάνεται μία εκ βάθρων αναμόρφωση του πλαισίου του 1982 για τη συνδικαλιστική δράση των σωματείων, καθώς επίσης και αλλαγές τόσο στην υπερεργασία όσο και σε άλλα ζητήματα, όπως παραδείγματος χάριν, η ψηφιακή κάρτα εργασίας, με την οποία θα υπολογίζεται ο χρόνος εργασίας έτσι ώστε να εντοπίζονται τυχόν υπερωρίες, οι οποίες είτε θα πληρώνονται είτε θα καλύπτονται με χορήγηση άδειας μέσα στο εξάμηνο. Όπως, δε, έχει ξεκαθαρίσει ο υπουργός Εργασίας Κωστής Χατζηδάκης, η διευθέτηση του ευέλικτου 8ωρου θα γίνεται μετά από ατομική συμφωνία εργοδότη - εργαζόμενου.

Περιλαμβάνει, επίσης, ρυθμίσεις για την αναβάθμιση του ΕΡΓΑΝΗ, ρυθμίσεις που διασφαλίζουν την ισορροπία οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής, όπως η άδεια πατρότητας, μέτρα αντιμετώπισης της βίας και της σεξουαλικής παρενόχλησης στους χώρους εργασίας, ρυθμίσεις για την τηλεργασία αλλά και μέτρα για τις νέες μορφές απασχόλησης όπως οι λεγόμενες συνεργατικές πλατφόρμες (delivery, κ.λπ.). Παράλληλα, ανοίγει το δρόμο για απασχόληση την Κυριακή σε πολύ συγκεκριμένες κατηγορίες επαγγελμάτων που συνδέονται με τα logistics.

Για τον συνδικαλισμό, οι προβλέψεις του νομοσχεδίου έχουν ως στόχο να διασφαλίσουν τη διαφάνεια και την εγκυρότητα στον τρόπο λήψης των αποφάσεων, με αιχμή την πρόβλεψη για προσωπικό ασφαλείας μέσω του οποίου θα παρέχονται υπηρεσίες στο κοινό, από μια μικρή μερίδα εργαζόμενων κατά τη διάρκεια της απεργίας, κυρίως στις υπηρεσίες κοινής ωφέλειας.

Παράλληλα, θα προβλεφθούν νέες αλλαγές στο πλαίσιο διευθέτησης ατομικών και συλλογικών διαφορών μέσω του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ) και του Οργανισμού Μεσολάβησης και Διαιτησίας (ΟΜΕΔ).

Βέβαια, αυτό που φαίνεται και από την έρευνα κοινής γνώμης της ΓΣΕΕ, με την οποία καταγράφονται και αποτιμώνται συγκριτικά οι δείκτες κλίματος αναφορικά με την εξέλιξη των αμοιβών στον ιδιωτικό τομέα, είναι μια συνεχώς εντεινόμενη παραβατικότητα, που επικρατεί στην αγορά εργασίας σε σχέση με την εντατικοποίηση της εργασίας, την έκταση της υπερεργασίας καθώς και την έκταση των απλήρωτων υπερωριών στους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα.

Αναλυτικά, καταγράφονται οι αρνητικές εργασιακές επιπτώσεις στην εντατικοποίηση, στον χρόνο εργασίας καθώς και στις απλήρωτες υπερωρίες στους εργαζόμενους ιδιωτικού τομέα.

Τα ευρήματα που προκύπτουν, είναι:

*Το 52% των εργαζομένων, αναφέρει ότι εργάζεται παραπάνω από το κανονικό ωράριό τους σε εβδομαδιαία βάση.

• Από αυτούς, το 25% δηλώνει ότι εργάζεται παραπάνω από 1-3 ώρες
• Το 17% δηλώνει ότι εργάζεται παραπάνω από 4-6 ώρες
• Το 4% δηλώνει ότι εργάζεται παραπάνω από 7-8 ώρες
• Το 6% δηλώνει ότι εργάζεται παραπάνω από 9 ώρες και πάνω

* Το 40% των εργαζομένων που εργάζεται υπερωριακά δηλώνει ότι δεν αμείβεται για τις υπερωρίες του.

• Από αυτούς, το 52% των εργαζομένων που απασχολούνται με πλήρη απασχόληση δηλώνουν ότι δεν αμείβεται για τις υπερωρίες του και αντίστοιχα το 24% των εργαζομένων που απασχολούνται με καθεστώς μερικής απασχόλησης.

* Σχεδόν καθολική, με 73%, είναι η απαίτηση των εργαζομένων να πληρώνονται τις υπερωρίες τους αντί να λαμβάνουν άδεια ή ρεπό.

* Το 60% των εργαζομένων μερικής απασχόλησης δηλώνουν ότι με βάση τη σύμβασής τους εργάζονται πάνω από 20 ώρες την εβδομάδα.

• Από αυτούς, το 36% δηλώνουν ότι εργάζονται από 21-30 ώρες
• Το 24% δηλώνουν ότι εργάζονται από 31-35 ώρες.

Τα υπόλοιπα ευρήματα της έρευνας καταγράφουν ανάλογες, ελαφρώς βελτιωμένες, απόψεις με αυτή του Ιανουαρίου του 2021. Συγκεκριμένα:

• Το 53% των ερωτηθέντων εκφράζει απαισιοδοξία για την πορεία της χώρας στους μήνες που έρχονται.
• Το 35% των εργαζομένων δηλώνει απαισιόδοξο για τη διατήρηση της θέσης εργασίας του και το 56% δηλώνει αντίστοιχα αισιόδοξο.

** Δείτε όλη την έρευνα του ΙΝΕ ΓΣΕΕ στη στήλη "Συνοδευτικό Υλικό"