Τα κίνητρα για να ανοίξουν... φτερά οι «επενδυτικοί άγγελοι»

Κίνητρα για τους «Επενδυτικούς Αγγέλους», τους ιδιώτες που επενδύουν σε νεοφυείς επιχειρήσεις σε αρχικό στάδιο, προωθεί η κυβέρνηση, με στόχο να ενισχύσει το οικοσύστημα των startups και να δοθούν νέες ευκαιρίες σε μία αγορά που υπόσχεται πολλά.

Ήδη το υπουργείο Ανάπτυξης ανακοίνωσε φοροαπαλλαγές για όσους ιδιώτες επενδύουν σε νεοφυείς επειχειρήσεις που κάνουν τα πρώτα τους βήματα ενώ αναμένεται η σύσταση ενός νέου Ταμείου που θα συνεπενδύει με τους Επενδυτικούς Αγγέλους αλλά και νέα μέτρα στήριξης.

Το Ταμείο Συνεπενδύσεων με Επενδυτικούς Αγγέλους αφορά τις επιχειρήσεις που βρίσκονται σε πολύ αρχικό στάδιο και θα δημιουργηθεί από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων και την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα.

Η λειτουργία του νέου fund που αναμένεται να ξεκινήσει μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2021 έχει στόχο να διατεθούν κεφάλαια τουλάχιστον 20 εκατ. ευρώ για την υποστήριξη εταιρειών, προκειμένου αυτές να ωριμάσουν και να μπορούν να αναζητήσουν επιπλέον κεφάλαια.

Σύμφωνα με του αρχικούς σχεδιασμούς, το νέο Ταμείο θα επενδύει ποσό ανάλογο με τον Ιδιώτη Επενδυτή Άγγελο, με αποτέλεσμα το ξεκίνημα μιας επιχείρησης να γίνεται πιο άμεσο και αποδοτικό. Είναι μια πρωτοβουλία που αναμένεται να δώσει μία νέα ώθηση στους Επενδυτικούς Αγγέλους, οι οποίοι προς το παρόν κινούνται ιδιαίτερα διστακτικά στη χώρα μας.

Η χρηματοδότηση του νέου Ταμείου θα γίνει για πρώτη φορά από ανακυκλούμενους πόρους του χρηματοδοτικού εργαλείου JEREMIE για την ανάπτυξη στοχευμένων χρηματοοικονομικών εργαλείων που θα καλύψουν χρηματοδοτικά κενά που διαπιστώνονται στη χώρα. Οι ανακυκλούμενοι πόροι είναι χρήματα του ΕΣΠΑ, τα οποία αφού χρησιμοποιηθούν ως χρηματοδοτικά εργαλεία, επαναχρησιμοποιούνται ως ίδιοι πόροι του κράτους.

Το Ταμείο Χαρτοφυλακίου (Fund-of-Funds) JEREMIE ξεκίνησε να υλοποιείται στην Ελλάδα το 2010 και αποτέλεσε την πρώτη δράση μέσω της οποίας πόροι από τo ΕΣΠΑ 2007-2013 διατέθηκαν σε χρηματοδοτικά εργαλεία για την υποστήριξη και τη χρηματοδότηση μικρομεσαίων επιχειρήσεων με ίδια κεφάλαια ή δάνεια.

Κατά την επενδυτική του περίοδο, που έληξε το 2016, διοχέτευσε δάνεια επιμερισμού κινδύνου μέσω των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων της χώρας, αλλά και χρηματοδότηση συμμετοχικού κεφαλαίου (equity financing) μέσω επιλεχθέντων Ταμείων Συμμετοχών (fund managers).

Υπενθυμίζεται επίσης ότι ήδη έχει τεθεί σε λειτουργία το Εθνικό Μητρώο Νεοφυών Επιχειρήσεων (Elevate Greece), προκειμένου να καταγραφούν οι ελληνικές startup εταιρείες, οι δραστηριότητές τους και το πόσα άτομα απασχολούν.

Σε ισχύ τα φορολογικά κίνητρα για τους Επενδυτικούς Αγγέλους

Ιδιαίτερα ενθαρρυντικό είναι και το γεγονός ότι μετά από παλινωδίες περίπου μίας 10ετίας, θεσπίστηκαν φορολογικά κίνητρα για Επενδυτικούς Αγγέλους. Ήδη υπογράφηκε η Κοινή Υπουργική Απόφαση (Κ.Υ.Α) που περιγράφει τους όρους και τις προϋποθέσεις για τον χαρακτηρισμό φορολογούμενου-φυσικού προσώπου ως Επενδυτικού Αγγέλου (Angel Investor). Παράλληλα, του αναγνωρίζει το δικαίωμα έκπτωσης από το φορολογητέο εισόδημα για επενδύσεις σε νεοφυή επιχείρηση που είναι εγγεγραμμένη στο Εθνικό Μητρώο Νεοφυών Επιχειρήσεων - Elevate Greece.

Πιο συγκεκριμένα, με την Απόφαση, καθορίζονται ο τρόπος, ο χρόνος και τα χαρακτηριστικά της εισφοράς του κεφαλαίου, η διαδικασία έκπτωσης από το φορολογητέο εισόδημα του Επενδυτικού Αγγέλου, η διενέργεια ελέγχων για τη διαπίστωση της τήρησης των προβλεπόμενων υποχρεώσεων των Επενδυτικών Αγγέλων και των νεοφυών επιχειρήσεων.

Ο Επενδυτικός Άγγελος έχει το δικαίωμα έκπτωσης από το φορολογητέο εισόδημα που ισούται με το 50% του ποσού της εισφοράς κεφαλαίου που διέθεσε σε νεοφυείς επιχειρήσεις. Εκπίπτει αναλογικά ανά κατηγορία δηλωθέντος εισοδήματος του φορολογικού έτους εντός του οποίου πραγματοποιήθηκε η εισφορά. Δύναται να επενδύσει ποσό έως €100.000 ανά νεοφυή επιχείρηση του Elevate Greece και έως τρεις ανά έτος, δηλ. έως 300.000 € ανά έτος.

Τα άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία

Με πάνω από ένα δισ. ευρώ για το 2021 ξεκινά τη λειτουργία του ο επιταχυντής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Καινοτομίας (Accelerator EIC) που θα υποστηρίζει νεοφυείς επιχειρήσεις και εταιρείες-τεχνοβλαστούς (spinout), προκειμένου να αναπτύξουν και να κλιμακώσουν ρηξικέλευθες καινοτομίες.

Από την κυτταρική και γονιδιακή θεραπεία, μέχρι το πράσινο υδρογόνο και την ανάπτυξη εργαλείων για την αντιμετώπιση εγκεφαλικών παθήσεων, ο νέος επιταχυντής φιλοδοξεί να εξελιχθεί σε εργαλείο για την προώθηση της καινοτομίας στην Ευρώπη.

Θα παρέχει ανά εταιρεία μια μεικτή χρηματοδότηση, που συνδυάζει μετοχικό κεφάλαιο από 0,5 εκατ. ευρώ έως 15 εκατ. ευρώ, με επιχορηγήσεις ύψους έως 2,5 εκατ. ευρώ. Από το 1 δισ. ευρώ, 495 εκατ. ευρώ προορίζονται για ρηξικέλευθες καινοτομίες για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και για στρατηγικές ψηφιακές τεχνολογίες και τεχνολογίες υγείας.

Σε λειτουργία η πρώτη θερμοκοιτίδα της ESA

Η πρώτη θερμοκοιτίδα της ESA στην Ελλάδα (ESA Business Incubation Center), το ESA BIC, είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα επιτυχημένων μηχανισμών για ενίσχυση ανάλογων επιχειρήσεων στην Ευρώπη, το οποίο ξεκίνησε να εφαρμόζεται και στην Ελλάδα.

Η λειτουργία του ESA BIC πραγματοποιείται από τον φορέα υλοποίησης Coralia του Ερευνητικού Κέντρου Αθηνά, κατόπιν ανοιχτής δημόσιας διαγωνιστικής διαδικασίας που πραγματοποιήθηκε από την ESA.

Αντικείμενο του ESA BIC είναι η στήριξη ελληνικών νεοφυών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην ανάπτυξη λύσεων και υπηρεσιών για τον χώρο του Διαστήματος. Το κέντρο θα ενισχύει τη μεταφορά τεχνογνωσίας από τις εφαρμογές του Διαστήματος σε εφαρμογές της καθημερινότητας και θα ενθαρρύνει την ανάπτυξη των νεοφυών επιχειρήσεων και της επιχειρηματικότητας στη χώρα μας.

Το «AccelerateΤΤ»

Η πρώτη ελληνική προσπάθεια αφορούσε τις εφαρμογές και τις ιδέες που βρίσκονται σε πολύ αρχικά στάδια και είναι το «AccelerateΤΤ». Είναι ένα νέο ειδικό ταμείο ύψους 60 εκατ. ευρώ.

Στόχος του «AccelerateΤΤ» είναι να παρέχει επενδύσεις ένα βήμα πριν τις επενδύσεις σποράς (seed investments), δηλαδή ακόμη και στα πολύ αρχικά στάδια της επιχειρηματικής προσπάθειας, όπου το προϊόν των επιχειρήσεων δεν έχει λανσαριστεί στην αγορά, κάτι που μέχρι τώρα δεν μπορούσαν να καλύψουν τα funds που δραστηριοποιούνται στο «παράθυρο καινοτομίας» του Equifund. Πέρα βέβαια από τη χρηματοδότηση θα παρέχονται και υπηρεσίες υποστήριξης και καθοδήγηση στις ομάδες/επιχειρήσεις για την ανάπτυξή τους.

Με τον τρόπο αυτό εκτιμάται ότι θα ενισχυθεί η εφαρμογή καινοτόμων ιδεών και εφαρμογών από τα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα στην αγορά και θα δοθεί η δυνατότητα στις νεοφυείς επιχειρήσεις τέτοιου τύπου να φτάσουν στο επιθυμητό στάδιο για να αναζητήσουν επιπλέον χρηματοδότηση από άλλες πηγές.

Το Ταμείο Φαιστός

Μέσα στο καλοκαίρι αναμένεται να ξεκινήσει την επενδυτική του δραστηριότητα και το Ταμείο Φαιστός, το οποίο θα ενισχύσει επιχειρήσεις που θα οικοδομήσουν ένα οικοσύστημα εφαρμογών γύρω από την πέμπτη γενιά δικτύων (5G).

Στόχος, όπως διευκρινίζουν τα στελέχη του, είναι να αποτελέσει μια δύναμη πυρός για επιχειρήσεις, νεοφυείς και μη, που δραστηριοποιούνται στην έρευνα και ανάπτυξη προϊόντων και υπηρεσιών, βασισμένων σε υποδομές δικτύων πέμπτης γενιάς (5G).